Mahfi Eğilmez
(cnbce.com - 18 Mart 2013)
İnsani gelişmişlikte Ekvator'un gerisindeyiz
Birleşmiş Milletler her yıl bir İnsani Gelişme Raporu (Human Development Report) yayımlıyor. Geçtiğimiz günlerde 2012 yılına ilişkin rapor yayımlandı.
İnsani gelişme düzeyini belirlemek için 14 istatistik tabloya dayalı olarak belirlemeler yapılıyor ve 187 ülke bu sıralamaya dahil ediliyor. İnsani gelişme karşılaştırmasının en üstünde Norveç yer alıyor. Onu sırasıyla Avustralya, ABD, Hollanda, Almanya, Yeni Zelanda, İrlanda, İsveç, İsviçre ve Japonya izliyor. Fransa 20, İngiltere 26 ve Yunanistan 29’uncu sırada bulunuyor. Sıralamanın en altında sondan yukarı doğru Mozambik, Çat, Burkina Faso, Mali, Eritre ve diğer Afrika ülkeleri yer alıyor.
Türkiye’nin durumu
Türkiye, insani gelişme endeksi sıralamasında 90. sırada yer alıyor. Yani "en üst derecede insani gelişme düzeyi"ne sahip 47 ülkenin altında yer alan "yüksek derecede insani gelişme düzeyi"ne sahip 47 ülkenin sondan beşinci sırasında. Türkiye’nin hemen altında Kolombiya, Sri Lanka, Cezayir, Tunus, hemen üstünde de Ekvator, St. Lucia, Ermenistan ve Jamaika yer alıyor.
Türkiye ile ilgili temel veriler şöyle:
Nüfus (milyon kişi): 74,5 (2030 beklentisi 86,7 milyon)
Nüfus artış hızı (2010 – 2015, %): 1,1
Doğumdan itibaren yaşam süresi beklentisi: 74,2
GSYH (GNI, milyar dolar): 991,7
Kişi başına gelir (GNI ölçümüyle, dolar): 13.701
Gelir dağılımı eşitsizliği (Gini katsayısı): 0,39
Ulusal fakirlik çizgisinin altındaki nüfus (%): 18,1
Okur - yazarlık oranı (%): 90,8
Eğitimde geçirilmesi beklenen süre: 12,9 yıl
Orta öğretimde kadın oranı (%): 26,7
Sağlık harcamaları / GSYH (SAGP, %): 5,1
Eğitim harcamaları / GSYH (SAGP, %): 2,9
Savunma harcamaları / GSYH (SAGP, %): 2,4
Toplam borç servisi / GSYH (SAGP, %): 8,0
Çalışma yaşamında kadınların oranı (%): 28,1
Genç işsizlerin oranı (%): 20,7
Ormanlık alan / Toplam ülke alanı (%): 14,7
Tarım alanı / Toplam ülke alanı (%): 50,6
Her 100 kişiden kaçı kişisel bilgisayara sahip? 6,4’ü
Her 100 kişiden kaçı internet kullanıcısı? 39,8’i
Her 100 kişiden kaçı telefon abonesi? 107,2’si
Bu tabloda en çarpıcı konu her 100 kişiden 107,2’sinin telefon abonesi ve her 100 kişiden 39,8’inin internet kullanıcısı olması. Yani bazılarında kişi başına birden fazla telefon aboneliği var.
Birleşmiş Milletler İnsani Gelişmişlik Raporu
Birleşmiş Milletler İnsani Gelişmişlik Raporu Özeti
