Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), Türkiye'nin Avrupa Birliği ile yürüttüğü üyelik müzakerelerine ilişkin bir analiz yaptı. Çalışmada Türkiye'nin AB ile mevcut ilişkilerinin fotoğrafı çekilirken, gelecek döneme gelişme ihtimallerine göre değerlendirmeler yapıldı.
Cengiz Aktar, Barış Gençer Baykan ile Deniz Genç'in yürüttüğü ve "AB üyelik müzakerlerinde son durum" başlığı adı altında yayımlanan analizde, AB dönem başkanı İrlanda ve daha sonrasında Litvanya'nın dönem başkanı sırasında gerçekleşebilecek gelişmeler anlatıldı.
İngiltere'de yayımlanan Economist gazetesinde de Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki üyelik müzakerelerine ilişkin, gelecek döneme dair yapılan yorumlarda "Fransa, eski Başkan Nicolas Sarkozy döneminde üyelik için tamamlanması gereken 35 başlıktan beşinin açılmasını bloke etmişti. Şimdi Fransa, bölgesel yardımlarla ilgili bir başlığın açılmasına vetosunu kaldırdı" ifadeleri yer almıştı.
BETAM'ın analizinde ise gelecek dönem hangi fasılların açılabileceği, hangi fasılların açılabileceği, hangi fasılların dondurulduğu belirtildi.
Hangi fasıllar açık?
Avrupa Birliği ile 4 Ekim 2005 yılında başlayan katılım müzakerelerinde bugüne kadar toplam 13 fasıl müzakerelere açıldı ve bir fasıl geçici olarak kaptıldı. Buna göre; Bilim ve Araştırma, İşletme ve Sanayi Politikası, İstatistik, Mali Kontrol, Trans-Avrupa Ağları, Tüketicinin ve Sağlığının Korunması, Şirketler Hukuku, Fikri Mülkiyet Hukuku, Sermayenin Serbest Dolaşımı, Bilgi Toplumu ve Medya, Vergilendirme, Çevre ve Gıda Güvenliği Veterinerlik ve Bitki Sağlığı Politikası fasılları açılmışken bunlardan Bilim ve Araştırma faslı açılıp geçici olarak kapatıldı.
Hangi fasıllar açılabilir?
BETAM'ın analizinde açılabilecek fasıllar belirtilirken, şu görüşlere yer verildi:
"Bu yıl içindeki İrlanda ve Litvanya dönem başkanlıkları esnasında ve sonrasında açılabilecek dokuz fasıl bulunuyor. Bunlar Fransız vetosunun kalkmasıyla Ekonomik ve Parasal Politika yani Avro faslı ve Bölgesel Politika Yapısal Araçların Koordinasyonu; Kıbrıs vetosunun kalkmasıyla (ve açılış kriterleri karşılandığında) Adalet Özgürlük Güvenlik, Yargı Temel Haklar, Enerji ve Eğitim Kültür; üyelik perspektifinin muğlaklığı nedeniyle açılış kriterleri karşılanamayan Kamu Alımları, Sosyal Politika ve Rekabet Politikası."
Hangi fasıllar dondu?
Analizde, AB Komisyonu tarafından teyit edilinceye kadar müzakerelere açılmayacak fasıllar şöyle:
Malların Serbest Dolaşımı, Gümrük Birliği, Balıkçılık, Taşımacılık, Dış İlişkiler, İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi, Mali Hizmetler ve Tarım ve Kırsal Kalkınma.
'Türkiye beklenen adımları atmalı'
BETAM'ın açıkladığı değerlendirmenin sonuç bölümünde ise şunlar ifade edildi:
"Bu yıl içindeki İrlanda ve Litvanya dönem başkanlıkları esnasında ve sonrasında açılabilecek dokuz fasıl bulunuyor. Bunlar Fransız vetosunun kalkmasıyla Ekonomik ve Parasal Politika yani Avro faslı ve Bölgesel Politika Yapısal Araçların Koordinasyonu; Kıbrıs vetosunun kalkmasıyla (ve açılış kriterleri karşılandığında) Adalet Özgürlük Güvenlik, Yargı Temel Haklar, Enerji ve Eğitim Kültür; üyelik perspektifinin muğlaklığı nedeniyle açılış kriterleri karşılanamayan Kamu Alımları, Sosyal Politika ve Rekabet Politikası. Ancak bu perspektifin hayata geçebilmesi için bütün ilgili tarafların üzerlerine düşenleri yapmaları gerekiyor. Türkiye’nin ise yukarıda değinilen açılış kriterlerini karşılamak için gereken düzenlemeleri yapması ve maceraları bir kenara bırakarak her şeyden önce kendi çıkarı için müzakereleri ve AB üyeliğini hızla yeniden gündeme getirecek adımları atması gerekiyor."
AB Üyelik Müzakerelerinde Son Durum
BETAM Araştırma Notu
