Son dönemde artan polis şiddeti ve cezaevlerindeki gardiyan terörü Avrupa Birliği’ni harekete geçtirdi. Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Müsteşarı Michael Vögele, Avrupa Birliği Genel Sekreterliği’nin Türkiye’de polis ve gardiyanları eğitmek için projeler geliştirdiğini söyledi. Vögele, Metris Cezaevi’nde gördüğü işkence sonucu hayatını kaybeden Engin Çeber ve Ankara’da polisin açtığı ateş sonucu hayatını kaybeden Soner Çankal olayların ‘trajik ve üzüntü verici’ olarak nitelendirdi.
Avrupa Birliği Türkiye temsilciliğindeki ‘ikinci adam’ olarak bilinen Michael Vögele, Türk avukatların Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Konusunda Aşamalı Eğitimler Projesinin kapanış töreni nedeniyle verilen resepsiyonda bir grup gazeteciye şu açıklamalarda bulundu.
Çeber ve Çankal’ın ölümü trajik: Metris Cezaevi’nde gördüğü işkence sonucu hayatını kaybeden Engin Çeber ve Ankara’da polisin açtığı ateş sonucu hayatını kaybeden Soner Çankal olayları trajik ve üzüntü verici. Fakat bunları Türkiye’deki insan hakları konusunda herhangi bir gerilemeye işaret ettiğini düşünmüyorum. Bence Türkiye’de asıl sorgulaması gereken soru bu tür olayların nasıl önlenebileceğidir.
Polis ve gardiyanlar eğitilecek: Bizler Avrupa Komisyonu olarak Türkiye’ye belirli konularda çeşitli projeler aracılığıyla yardım sunmaya çalışıyoruz. Avrupa Birliği Genel Sekreterliği tarafından, gösterilerde polisin uygun zamanda, uygun şekilde müdahale etmesini sağlamak amacıyla polis memurlarına eğitim verilmesini kapsayan bir proje var. Mesela bir gösteri yürüyüşü sırasında nasıl önlemler alınmalı, nasıl tedbirler alınmalı, göstericilere nasıl davranmalı bu konularda polisin eğitilmesini amaçlayan bir proje bu. Bildiğiniz gibi şiddet sadece polis tarafından uygulanan bir şey değil göstericiler de bazen şiddete başvurabiliyorlar. Bu durumlarla nasıl baş edilmesi gerekiyor? Polisin bu konuda konuda gerekli eğitime ve ekipmana sahip olmaları gerekiyor. Bunun dışında Adalet Bakanlığı’na bu anlamda cezaevlerindeki durumların düzeltilmesi amacıyla destek olmak üzere yürütmeyi planladığımız bir projemiz var.
Bu tür olaylar sadece Türkiye’de olmuyor: Bu tür üzüntü verici olaylar sadece Türkiye’de değil, Avrupa Birliği ülkelerin birçoğunda da meydana geliyor. Bunları önlenmesi için polislerin eğitilmesi gerekiyor. Avrupa Birliği’nde de bu eğitimin gerekli olduğunu düşünüyorum.
Protokol onaylansın: Türkiye işkence ve kötü muameleyi önleme sözleşmesine imza koydu. Ancak Türkiye imzalamış olduğu sözleşmenin ihtiyari protokolünü onaylamadı. İhtiyari protokol kapsamında bağımsız mahkemelerin kurulması öngörülüyor. Bu bağımsız mahkemelerin kurulmasının amacı da gözaltı merkezlerinde yaşanılan işkence ve kötü muamele gibi olayların izlenmesidir. Avrupa komisyonu olarak bizler bir an önce Türkiye’nin onay vermesini bekliyoruz. Şunu biliyoruz ki Adalet Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı bunun üzerinde çalışıyor.
