Uluslararası piyasalarda Dolar'a olan talep, ABD ekonomisiyle ilgili son verilerin Amerikan Merkez Bankası'nın (Fed) faiz arttırmak için belirlediği kriterlere yakın çıkması sonrası bu yıl faiz arttırımı beklentilerine paralel olarak arttı. Amerikan Doları'nın dünya döviz piyasalarındaki genel tırmanışına paralel olarak Türk Lirasına karşı da üç aydır yükselişini sürdürmesinde, Irak ve Suriye savaşlarının ivme kazanmasına bağlı jeopolitik risklerin artması da önemli rol oynadı.
Döviz piyasasında dolar gün içinde 3,1273 seviyesine çıkarak tarihi zirveyi gördü. Türkiye'deki siyasi krizler ve Başkanlık tartışmasının yol açtığı tedirginlik de kur üzerinde etkili oluyor. Ekonomistler T.C. Merkez Bankası'nın faiz indirimlerinin de Türk Lirası üzerindeki baskıyı arttıran faktörler arasında yer aldığını söylüyor.
'Kur şoku endişesi var'
Finans Yatırım baş ekonomisti Burak Kanlı, Fed faiz kararı beklentisiyle yatırımcıların pozisyon aldığını söylüyor. Kanlı, "Şu anda Fed öncesi tekrar ciddi bir pozisyon alma var. Yüksek riskli ülkeler daha fazla değer kaybediyor. Türk lirasının aşırı değer kaybetmesine neden iki unsur var. Jeopolitik olaylar insanları tedirgin ediyor, ama asıl major olay merkez bankasının faizi çok ciddi miktarda indirmesi. Yine bir kur şoku gelecek korkusu var. Kur şoku gelebilir diye insanlar pozisyonlarını kapatıyor" değerlendirmesini yapıyor.
Merkez bankası müdahalesi
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası bu yıl içinde faiz koridorunun üst bandında yedi kez indirim yaptı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan faiz indirimlerinin devam etmesi gerektiğini söylüyor. Hükümet geçtiğimiz günlerde açıkladığı orta vadeli programda bu yılki buyüme hedefini aşağı çekmişti. Hükümet darbe girişimi sonrası yavaşlayan büyümeyi mali disiplini çok fazla bozmadan canlandırmayı amaçlıyor.
Yabancı sermaye yatırımlarındaki düşüşün Türk Lirası talebini olumsuz etkilemesinin yanı sıra enerji fiyatlarındaki artış trendi, Euro'nun Dolar karşısında değer kaybetmesinin Türkiye'de ihracat kaybı yaratması, büyüme hızının işsizliği azaltıp ve devletin vergi gelirlerini arttırıcı düzeyde olmaması, turizm gelirlerindeki gerileme, kredi notunun düşürülmesi ve Merkez Bankası'nın faiz adımlarının hangi yönde olacağının kestirilememesi gibi faktörler de Türk Lirası üzerinde baskı yaratıyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Reuters/DW, AG/SSB/BÖ
