Ekonomi

Turizmcilerin de ateşi çıkıyor

Global krizden sonra domuz gribi korkusuda dünya turizminde gerilemeye neden oldu.Turizmciler önem alınmamasına tepkili.

30 Ekim 2009 02:00

Global krizden sonra domuz gribi korkusuda dünya turizminde gerilemeye neden oldu.Turizmciler önem alınmamasına tepkili.

Küresel krizin olumsuz etkilediği dünya turizminde şimdi de domuz gribi tedirginliği yaşanıyor. Hastalığın etkilediği ülkelerde turizmle ilgili olumsuz haber akışı hızlandı. Medine Sanayi ve Ticaret Odası Turizm Komitesi domuz gribi yüzünden hac ve umrenin son 50 yılın en düşük seviyesinde geçmesini bekliyor. Komite, dini turizm kaybının 3 milyar riyali aşacağından endişeli. Tunus, hacca gidecek vatandaşlarına kısıtlama getirdi.

Bu ay ABD Seyahat Birliği’nin yaptırdığı bir ankete göre, Amerikalıların üçte ikisi domuz gribinin sonbahar ve kış aylarında artmasını bekliyor. Önümüzdeki 6 ay içinde seyahat etmeyi planlayanların üçte biri gidecekleri yerde domuz gribi yayılırsa ‘çok büyük ihtimalle’ seyahat planlarını değiştireceklerini söylüyor. Seyahat planlarını değiştireceklerini söyleyenlerin yüzde 45’i yolculuğu erteleyeceklerini, yüzde 31’i iptal edeceklerini, kalanı da başka bir yere gideceklerini belirtiyor.

Noel’den korkuluyor

ABD’de gribin yayılması durumunda özellikle Las Vegas ve New Jersey gibi herkesin ellediği kumar makineleriyle turist çeken merkezlerin etkileneceği düşünülüyor. Noel sezonunda artan seyahatlerle birlikte ABD’de bazı doktorlar ocakta domuz gribinin ikinci bir salgın başlatabileceğinden endişe ediyor.
Domuz gribinin en çok can aldığı ülkelerin başında gelen Meksika, yaralarını sarmaya çalışıyor. Turizmi büyük zarar gören ülkede nisanda başlayan domuz gribi salgınının ardından 2009 yılı 2. çeyrekte hava trafiği geçen yıla göre yüzde 26.8 düştü. Mayıstaki düşüş yüzde 50.7 oldu.

SARS etkiledi

Daha önce SARS salgını yaşayan Güney Kore gibi ülkelerde büyük seyahat acentelerinin rezervasyonlarda yüzde 50 düşüş gördüğü açıklandı. Gripten çekinen Japonlar, seyahatlerini yarı yarıya kısıtladı. Hindistan’a giden turist sayısı eylülde yüzde 4’ün üzerinde düşüş kaydetti.
Türk turizmciler şimdilik domuz gribi ile bağlantılı bir gerileme olmadığını söylüyor. TUROB Başkanı Timur Bayındır, çok fazla olmamakla birlikte iptallerin yaşandığını belirtiyor.

Konu BM raporlarında

Birleşmiş Milletler Turizm Örgütü’nün (UNWTO) bu ay yayımladığı bir raporunda domuz gribinin turizme etkisine dikkat çekiliyor. Raporda şöyle deniliyor:

“Küresel krizin ve domuz gribinin etkisiyle uluslararası turizm 2008’in ikinci yarısından 2009’a doğru yoğunlaşarak olumsuz etkilendi. Dünya genelinde yabancı turist gelişleri Ocak - Temmuz 2009 arasında önceki yıla oranla yüzde 7 düştü, 540 milyondan 500 milyona indi. 2010’da toparlanma eğilimi var. Yabancı turist gelişleri bu yıl mayısta yüzde 10, haziranda yüzde 7 ve temmuzda yüzde 4 düştü. Bu bir çıkış trendi olduğunu gösteriyor. Ekonomik koşullar ve domuz gribinin getirdiği belirsizlikler turizmi en azından kısa dönemde etkilemeyi sürdürecek.”

2008’de toplam seyahat eden kişi sayısı 924 milyondu


Dünyanın en büyük tur operatörlerinden Thomas Cook’un Üst Düzey Yetkilisi Manny Fontenla, Fethiye’de yaptığı açıklamada gelecekte turizmi olumsuz etkilemesi beklenen faktörleri sıralarken ‘domuz giribi’ni de saydı.

AB’de 2008’de tatilcilerin yüzde 43’ü kendi ülkelerinde seyahat etmişti. Bu oran 2009’da yüzde 48’e çıktı. Tatillerini AB dışında yapanların oranı yüzde 25’ten yüzde 19’a geriledi. Krizin sonucu olan bu gelişmelere şimdi de domuz gribi ekleniyor.

Türkiye’de gelir azaldı


Türkiye’nin turizm geliri 3. çeyrek sonunda yüzde 4.6 geriledi. Bu gerileme kişi başına harcamaların 707 dolardan 647 dolara düşmesinden kaynaklandı. Ancak turist artış hızında da büyük düşüş var. Geçen yıl ilk 9 ayda gelen turist sayı 2007’ye göre yüzde 14.6 artmıştı. Bu yıl ilk 9 ay itibariyle artış yüzde 1.5 oldu. Domuz gribinin muhtemel etkisi daha çok bundan sonra hissedilecek.

Jimnastik Şampiyonasının ertelenmesine turizmci tepkili


Türk turizmciler virüsten değil, konunun ‘gereğinden fazla’ gündemde tutulmasından çekiniyor. TUROB Başkanı Timur Bayındır, “Özellikle İstanbul’da iptaller olduğuna dair duyumlar var. Bunlar radikal rakamlar değil. Tablo önümüzdeki dönemde ortaya çıkabilir. Türkiye bu gribi en az hasarla geçiren ülkelerden biri. Elbette önlem şart ama bir kişi domuz gribinden öldü deyip ertesi gün yanlışmış demek bize olumsuz etki yapıyor. Hiç bir ülke bizim gibi ısrarla gündemine bu konuyu getirmiyor. Sanki Meksika’da değil bizde olay başladı” diye konuştu.

TÜROFED Başkanı Ahmet Barut da ‘sorumsuz ve abartılı yaklaşımlar’ nedeniyle Türkiye’nin uluslararası platformda karantinalık duruma sokulmasını istemediklerini dile getirdi. Barut, “Tüm dünyada domuz gribi var ama hiçbir ülkede Türkiye’de gibi gündemin birinci sırasında değil. Kuş gribi haberleri yüzünden 500 bin turist kaybına uğradık. Antalya’da düzenlenmesi planlanan Türkiye Ritmik Jimnastik Şampiyonası’nın domuz gribi gerekçesiyle ertelenmesi kararı bir sorumsuzluk örneğidir” dedi.

‘Lokantalara girmek istemiyorlar'

Türkiye Lokantacılar, Kebapçılar, Pastacılar ve Tatlıcılar Federasyonu Başkanı İsmail Sezer, kriz nedeniyle esnafın işlerinin azaldığını, domuz gribinin yaraya “tuz biber” ektiğini söyledi. Sezer, “Son bir haftadır lokantalarda işler önemli oranda azaldı. Domuz gribi açıklamaları etkiliyor. Pek çok kişi lokantalara, pastahanelere girmiyor. İnsanlar aşırı tedirgin” dedi. Konya Lokantacılar Odası Başkanı Ali Osman Karamercan da domuz gribi nedeniyle esnafın işlerinin bir hafta öncesine göre yaklaşık yüzde 40 azaldığını kaydetti.