“Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2007 Yılı Raporu”nda ilk sırayı, geçmiş yıllarda olduğu gibi yine Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş (TÜPRAŞ) aldı. TÜPRAŞ, 2007 yılında 18 milyar 450 milyon 708 bin 799 YTL’lik net üretimden satışla birinci oldu.
İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) hazırladığı “Türkiye’nin 500 büyük Sanayi Kuruluşu 2007 Yılı Raporu” açıklandı. Geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi ilk sırayı alan TÜPRAŞ’ı 6 milyar 230 milyon 215 bin 120 YTL’lik net üretimden satışla Ford Otomotiv izlerken, üçüncü sırayı 4 milyar 624 milyon 293 bin 341 YTL ile Elektrik Üretim A.Ş Genel Müdürlüğü (EÜAŞ) aldı.Türkiye’nin ilk 50 büyük sanayi kuruluşu, 500 büyük kuruluş içinde üretimden satışlarda yüzde 49,8, brüt katma değerde ise yüzde 58,1 oranında pay aldı.
Rapora göre, ilk 50 sanayi kuruluşu, üretimden satışlar, brüt katma değer, dönem kar ve zararı toplamı ile ihracat büyüklüklerinde yüzde 40-60 arasında pay aldı. İlk 50 büyük sanayi kuruluşunun toplam üretimden satışlar içindeki payı, bir önceki yıla göre 1,8 puan azalarak yüzde 49,8 olurken, bu azalmada TÜPRAŞ’ın üretimden satışlar rakamının, 2006 yılının altında kalmasının etkili olduğu belirtildi.
İlk 50 kuruluşun brüt katma değerdeki payı 2006’da yüzde 56,4 iken, geçen yıl bu oran yüzde 58,1’e yükseldi. Dönem karının payı ise 2006’daki yüzde 46,8 değerinden yüzde 43,9’a geriledi. Bu kuruluşların toplam ihracat içindeki payı ise 2006’da yüzde 56,1 iken, 2007’de yüzde 54,9’a düştü. 2007 yılında ilk 50 sanayi kuruluşu, çalışanlar sayısında da yüzde 33,5’lik paya sahip oldu.
Geçen yıl, İSO 500’ün ilk 50 kuruluşu Türkiye GSYİH’sının yaklaşık yüzde 5,4’ünü yarattı. Aynı şekilde 2007 yılı Türkiye toplam ihracatının yüzde 27,9’luk kısmı da bu kuruluşlar tarafından gerçekleştirildi.
Sıralamada ilk 50 kuruluşun nispi hasıla oranı 1,73 düzeyinde gerçekleşti. Verimlilik ile nispi hasıla arasında doğrusal bir ilişkinin söz konusu olduğu belirtilen raporda, ilk 50’lik gruba ait 1,73’lük nispi hasılaya karşılık, ikinci 50’lik grupta nispi hasılanın 0,62’ye gerilemiş olmasının, kısa aralıkta katma değer verimliliğinin çok büyük oranda düşmüş olduğunu gösterdiği kaydedildi.
