Ekonomik krizin sürdüğü Venezuela'da muhalefetin boykotu nedeniyle katılım oranının yüzde 50'nin altında kaldığı seçimlerde, mevcut Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun yeniden seçilmesiyle başlayan gerilimde bugün önemli bir kırılma noktası yaşandı. ABD Başkanı Donald Trump, Venezuela'da muhalefetin kontrolündeki Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'yu "geçici devlet başkanı" olarak tanıdığını açıkladı. ABD'nin açıklamasının ardından Kanada, Brezilya, Kolombiya, Paraguay ve Amerikan Devletler Örgütü (OAS) ardı ardına Guadio'yu tanıdıklarını açıklarken, Avrupa Birliği seçimleri işaret etti, Rusya, Bolivya ve Meksika ise Maduro hükümetine destek verdi. Venezuela'da Devlet Başkanı Nicolas Maduro, ABD ile tüm ilişkileri kestiklerini bildirirken, Venezuela Savunma Bakanı Vladimir Padrino, Guaido'nun başkanlığını ordunun kabul etmeyeceğini söyledi. Ülkede Maduro destekçileri ve karşıtları çeşitli bölgelerde gösteriler düzenliyor.
Trump Juan Guaido'yu tanıdı
ABD Başkanı Trump, yazılı bir açıklama yaparak, Venezuela'daki son duruma ilişkin değerlendirmede bulundu. Trump, açıklamasında, "Bugün resmi olarak Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'yu Venezuela'nın geçici devlet başkanı olarak tanıyorum. Venezuela halkı tarafından seçilen tek meşru yönetim aracı olan Ulusal Meclis, Nicolas Maduro hükümetinin ise meşru olmadığını ilan etmek üzere Anayasayı harekete geçirdi ve dolayısıyla artık devlet başkanlığı koltuğu boş durumdadır." ifadelerini kullandı.
Çağrı yaptı
ABD'nin siyasi ve ekonomik gücünü Venezuela'da demokrasinin restorasyonu için kullanmaya devam edeceğini ifade eden Trump, Batı ülkelerinin liderlerine de Guaido'yu tanımaları çağrısında bulundu.
Trump, ABD'nin Maduro yönetimini kendi eylemleri dolayısıyla sorumlu tutmaya devam edeceğini vurguladı. Guaido'nun dün paylaştığı bir açıklamaya atıfta bulunan Trump, "Şiddet gaspçının silahıdır, bizim tek net adımımız ise özgür ve demokratik bir Venezuela için birlikte ve güçlü durmaktır." ifadesini kullandı.
Güney Amerika ülkesi Venezuela'da Devlet Başkanı Nicolas Maduro ABD Başkanı Donald Trump'ın muhalefetin kontrolündeki Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'yu "geçici devlet başkanı" olarak tanımasının ardından ABD ile tüm ilişkileri kestiklerini açıkladı.
Devlet Başkanı Maduro, başkent Caracas'ta muhalefetin düzenlediği gösterilere karşı Devlet Başkanlığı Sarayı önünde toplanan destekçilerine yaptığı konuşmada, ülkesinin ABD ile siyasi ve diplomatik tüm ilişkilerini kestiğini duyurdu.
Maduro: Erdoğan beni aradı
Maduro; halka yaptığı konuşmada, "Türkiye Cumhurbaşkanı beni aradı. Türkiye halkı Venezuela halkının yanındadır. Bugün tarihi bir gün.” açıklamasında bulundu.
ABD'nin ülkede meşru hükümete karşı bir darbe tertiplediğini savunan Maduro, ABD'li tüm diplomatlara ülkeyi terk etmeleri için 72 saat süre tanıdı.
Savunma Bakanı: Ordu kabul etmeyecek
Venezuela Ulusal Güvenlik Bakanı Vladimir Padrino, silahlı kuvvetlerin, kendisini "geçici devlet başkanı" ilan ederek yemin eden Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'nun başkanlığını kabul etmeyeceğini açıkladı.
Padrino, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Venezuela Silahlı Kuvvetlerinin, Guaido'nun kendisini "geçici devlet başkanı" ilan etmesini desteklemeyeceğini duyurdu.
Bakan Padrino, yaptığı paylaşımda şu ifadelere yer verdi:
"Umutsuzluk ve bağnazlık ulusun barışına saldırıyor. Ülkenin askerleri olarak ne Anayasaya dayandırılarak ilan edilen geçici devlet başkanlığını ne de karanlık çıkarların gölgesine yerleştirilmiş bir devlet başkanını kabul etmiyoruz. Venezuela Silahlı Kuvvetleri Anayasayı korur ve ulusal egemenliğin de kefilidir."
AB seçimi işaret etti
Avrupa Birliği'nden yapılan ikinci açıklamada "Venezuela'da anayasal düzene uygun bir şekilde, acilen güvenilir ve özgür seçimlerle sonuçlanacak siyasi bir süreç başlatılmalıdır" denildi.
AB Konseyi Başkanı'ndan ilk açıklama
Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Donald Tusk, Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'nun, kendisini "geçici devlet başkanı" ilan etmesine destek verdi.
Twitter hesabından bir mesaj paylaşan Tusk, "Umarım tüm Avrupa Venezuela'daki demokratik güçlere destek verir. Maduro'nun aksine Ulusal Meclis ve Juan Guaido Venezuela vatandaşlarının verdiği demokratik yetkiye sahip." ifadelerini kullandı.
İngiltere
İngiltere'nin Avrupa ve Amerika'dan Sorumlu Devlet Bakanı Alan Duncan, Venezuela'daki gelişmelerle ilgili olarak, “Siyasi kriz yeterince uzun sürdü. Şimdi bütün Venezuelalılar için barışçıl çözüme gidecek yolu bulma zamanıdır.” dedi. Duncan, Twitter hesabından yayımladığı mesajda, “Venezuela'daki gelişmeleri dikkatle izliyorum.” ifadesini kullandı. Kendisini geçici devlet başkanı ilan eden Juan Guaido'nun Venezuela halkı arasında geniş desteği olduğunu savunan Duncan, "Siyasi kriz yeterince uzun sürdü. Şimdi bütün Venezuelalılar için barışçıl çözüme gidecek yolu bulma zamanıdır.” değerlendirmesinde bulundu.
Almanya
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Mass da Twitter'da paylaştığı mesajda, “Bütün tarafları ölçülü olmaya ve şiddetten kaçınmaya çağırıyoruz. AB ortaklarımızla ortak bir tepkiyi koordine edeceğiz.” ifadelerine yer verdi.
Fransa
Fransa Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada da ülkenin Venezuela'daki gelişmelerle ilgili olarak Avrupalı ortaklarıyla istişare halinde olduğu bildirildi.
Danimarka
Danimarka Dışişleri Bakanı Anders Samuelsen de yine Twitter'dan yaptığı açıklamada, “Venezuela'da yeni umut doğduğunu" savunarak “Danimarka daima meşru seçilmiş demokratik kurumları destekleyecek. Juan Guaido'nun dahil olduğu parlamentoyu da.” mesajını verdi.
Samuelsen, “güçlü bir açıklama” için de AB ortaklarıyla çalıştığını kaydetti.
Rusya'dan Maduro'ya destek
Rusya Federasyon Konseyi Dış İlişkiler Komitesi Başkan Yardımcısı Andrey Klimov, Rusya’nın Nicolas Maduro’yu Venezuela'nın devlet başkanı olarak tanıdığını ve bu yaklaşımında bir değişiklik olmayacağını söyledi.
Klimov, Rus haber ajansı RİA Novosti’ye yaptığı açıklamada, ABD’nin Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'yu ülkenin "geçici devlet başkanı" olarak tanımasını değerlendirdi.
Maduro’nun, yasal bir şekilde Venezuela devlet başkanı olarak seçildiğini vurgulayan Klimov, “Rusya da Maduro'yu Venezuela'nın yasal bir şekilde seçilmiş devlet başkanı olarak tanımaktadır ve bu yaklaşımda bir değişiklik olmayacak.” dedi.
Meksika ve Bolivya
Venezuela'da Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'nun kendini "geçici devlet başkanı" ilan etmesinin ardından, ABD, Kanada ile bazı Güney Amerika ülkelerinin Guaido'yu tanımasına karşı Meksika ve Bolivya, Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve hükümetini ülkenin meşru temsilcisi olarak tanımaya devam edeceklerini açıkladı.
Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales, sosyal paylaşım sitesi Twitter'dan yaptığı açıklamada, Venezuela'nın emperyalist bir saldırıyla karşı karşıya olduğunu savunurken Venezuela halkıyla dayanışma mesajı verdi.
Morales, "Emperyalizmin bir kez daha tırnaklarını demokrasinin ve Güney Amerika halklarının kendi kaderini tayin hakkının boğazına geçirdiği bu kritik saatlerde Venezuela halkının ve Nicolas Maduro'nun yanındayız. Güney Amerika ülkeleri bundan böyle ABD'nin arka bahçesi olmayacak." diye yazdı.
Meksika Devlet Başkanı Manuel Lopez Obrador'un Sözcüsü Jesus Ramirez Cuevas de Meksika'nın Maduro'yu Venezuela Devlet Başkanı olarak tanımaya devam edeceğini ifade etti.
Ülkede yayın yapan "Milenio" televizyonuna konuşan Cuevas, "Venezuela'daki kriz konusunda tarafsız yaklaşımımızı sürdüreceğiz. Meksika hükümeti Venezuela'da durumu yakından izlemektedir. Şu ana dek ülkeyle ve hükümetiyle olan diplomatik ilişikilerimizde bir değişiklik söz konusu değildir." dedi.
Maduro geçtiğimiz yıl yapılan seçimlerin ardından 10 Ocak'ta yemin ederek yeni başkanlık dönemine başlamıştı. Fakat bir çok yabancı ülke muhalefetin boykot ettiği seçimlere hile karıştığını belirterek tanımamıştı.
