Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin 100’üncü yıldönümü dolayısıyla düzenlenen törenlere katılmak üzere Fransa’nın başkenti Paris’e giden ABD Başkanı Donald Trump, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile ikili bir görüşme yaptı.
Görüşme öncesinde Cumhurbaşkanı Macron’un Avrupa ordusu kurulması önerisine Başkan Trump’ın tepkisine rağmen, iki lider de görüşme sonrasındaki açıklamalarda daha uzlaşmacı bir tutum sergiledi.
Elysee Sarayı’ndaki görüşme sonrasında basın mensuplarına yaptıkları ortak açıklamada, Cumhurbaşkanı Macron NATO içindeki savunma harcamalarının daha adil dağılımı konusunda Başkan Trump’ı desteklediğini söyledi. Fransa Cumhurbaşkanı, “Başkan Trump’ın NATO içindeki yük paylaşımının daha iyi olmasına ihtiyacımız olduğu yönündeki görüşüne katılıyorum ve bu nedenle de benim Avrupa’nın savunması konusundaki önerimin buna uygun olduğuna inanıyorum” şeklinde konuştu. Macron, Trump ile yaptığı görüşmede NATO ülkelerinin savunma harcamalarına katkılarının artırılması için çaba göstereceğini dile getirdi.
Başkan Trump da, “Biz Avrupa’ya yardım etmek istiyoruz ama bunun adil bir şekilde olması lazım. Hâlen ABD’nin üzerindeki yük çok daha fazla” dedi. Avrupa’nın savunmasına ABD’nin mutlaka katkı sağlamak istediğini belirten Trump, ancak “farklı ülkelerin de yardımının şart olduğunu” vurguladı.
Trump, aralarında Almanya'nın da bulunduğu birçok NATO ülkesini, NATO'ya gereken mali desteği sağlamamakla suçluyor. Savunma bütçeleri için ayırdıkları payın kademeli olarak gayrisafi yurt içi hasılalarının (GSYH) yüzde 2'sine yükseltmeyi taahüt eden NATO ülkelerinin çoğu bu orana henüz erişemedi.
Görüşme öncesindeki açıklamalar
Başkan Trump, Paris’e hareketinden önce yaptığı Twitter paylaşımında, “Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un, ABD, Çin ve Rusya'dan korunmak için Avrupa'nın kendi ordusunu oluşturmasını” önerdiğini belirterek, "Bu çok rencide edici” ifadesini kullanmıştı.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron ise bu hafta başında bir radyo kanalında verdiği demeçte, Avrupa’nın kendi ordusunu kurması gerektiğini vurgulayarak, savunma alanında ABD’ye bağlı kalınmaması gerektiğini ifade etmişti. Macron, siber alandaki tehditlere işaret ederek, Avrupa'nın kendini "Çin, Rusya ve hatta ABD'ye karşı” savunabilmesi gerektiğini belirtmişti.
Trump'ın tweeti sonrası Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamada Macron’un sözlerinin karışıklık yaratmış olabileceği, ancak Macron’un ABD’ye karşı Avrupa’nın bir orduya ihtiyacı olduğunu kesinlikle söylemediği vurgulandı. Açıklamada, Macron’un röportaj sırasında siber tehditlere işaret ettiği kaydedildi.
Kaşıkçı cinayeti
Görüşme sonrasında Fransa Cumhurbaşkanlığı yetkililerinin basın mensuplarına yaptığı açıklamaya göre, iki liderin görüşmesinde ABD’nin çekilmeyi planladığı Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşması (INF), İran’a ilişkin gelişmeler, Suudi Arabistan’ın Yemen’deki rolü ve Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürülen Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti de ele alındı.
Adını vermeden uluslararası haber ajanslarına konuşan Fransız bir yetkilinin açıklamasına göre, iki lider de Suudi Arabistan’ın Kaşıkçı cinayetini her yönüyle aydınlatması gerektiğini vurguladı. Bunun yanı sıra Macron ve Trump’ın, Kaşıkçı cinayetinin Ortadoğu’da istikarsızlığın artmasına neden olmaması gerektiği ve cinayetin çözülmesi için Suudi Arabistan'a uygulanacak baskının Yemen’de "siyasi bir çözüm" için yardımcı olabileceği konularnda görüş birliğine vardığı belirtildi.
AFP,AP,rtr/JD,DÇÜ
© Deutsche Welle Türkçe
