Suudi Arabistan'ın ardından ilk yurtdışı gezisinin ikinci ayağı olan İsrail'e giden ABD Başkanı Donald Trump, İran'ı hedef aldı.
Tel Aviv'de resmi törenle karşılanan Trump, İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin'in konutunda yaptığı konuşmada, İran'ın nükleer silaha sahip olmasına asla izin verilmemesi gerektiğini söyledi. Trump İran'dan 'terörizme desteğini' kesmesini istedi.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ile yaptığı görüşmede de gündem Obama Yönetimi'nin 2015'te Tahran'la vardığı nükleer anlaşmaydı. Trump, bu anlaşmadan dolayı İran'ın teşekkür etmesi gerekirken, daha fazla cesaretlendiğini ileri sürdü.
İsrail yönetimi, İran'la yapılan uluslararası müzakerelere karşı çıkmış ve Tahran'a yönelik yaptırımların kademeli olarak kaldırılmasını eleştirmişti. Trump da başkanlık yarışı boyunca nükleer anlaşmanın kabul edilemez olduğunu savunmuş, İsrail'in tezlerini destekleyen ifadeler kullanmıştı.
Trump'tan Ağlama Duvarı'na ziyaret
Üst düzey güvenlik önlemlerinin alındığı İsrail ziyareti sırasında Trump, Kudüs'teki Ağlama Duvarını da ziyaret etti. Trump görevi başındayken kutsal mekanı ziyaret eden ilk ABD Başkanı oldu.
Yahudiler, Müslümanlar ve Hristiyanlar için kutsal olan Kudüs İsrail ile Filistinliler arasındaki anlaşmazlığın en temel konusu. 1967'den beri Doğu Kudüs'ü işgal altında tutan İsrail, Kudüs'ün başkent olduğunu savunuyor. Bu durum uluslararası toplum tarafından meşru sayılmazken, Filistin de Doğu Kudüs'ü gelecekteki devletlerinin başkenti olarak görüyor.
İran'dan yanıt
Trump'ın İran'a yönelik eleştirilerine Tahran'dan yanıt geldi. İran'da geçen hafta yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanarak görev süresine 4 yıl uzatan Hasan Ruhani, Amerikan Başkanı'nın Riyad'daki eleştirilerine karşı, "Kim bölgesel istikrar İran olmadan sağlanabilir diyebilir?" sorusunu yöneltti. Ruhani, Trump'ın İslam ülkeleri liderleriyle yaptığı zirvenin bir gösteri olduğunu ve siyasi hiçbir değer taşınamadığını da savundu.
Tahran'da düzenlediği basın toplantısında konuşan Ruhani, Beyaz Saray'la ilişkileri 'kasisli bir yola' benzetti. Ruhani, Trump yönetiminin tutarsız olduğunu ve bölgeyi anlamadığını da sözlerine ekledi.
ABD Başkanı, Riyad'daki zirvede İslam dünyasına yönelik bir konuşma yapmış, Müslüman ülkeleri radikalleşmeyle mücadeleye çağırmıştı. Bölgesel istikrarsızlıktan İran'ın sorumlu tutan Trump, İslam ülkelerinin Tahran'ı dışlaması gerektiğini savunmuştu.
Trump'ın, seçim kampanyası boyunca kullandığı 'radikal İslamcı terör' tanımını Riyad'taki konuşması sırasında tercih etmemesi dikkat çekmişti.
© Deutsche Welle Türkçe
AP/Reuters/GY/ÖA