T24 - TRT, Kozmik Oda’da adlı programına konuk ettiği Abdi İpekçi’nin katili, Papa suikastçısı Mehmet Ali Ağca’ya İpekçi cinayetiyle bir tek soru sormadı. Ağca program esnasında kendisine Papa suikastiyle ilgili yöneltilen bir çok soruya yeni çıkacak kitabını işaret ederek adeta reklam yaptı.
TRT'nin bu şekilde bir 'haber' yapma girişimine medyanın ve siyasetin önenli isimlerinden tepkiler yağdı.Milliyet gazetesinde yayımlanan haber şöyle:
Milliyet Gazetesi Genel Yayın Müdürü Abdi İpekçi’nin katili ve Papa suikastçısı Mehmet Ali Ağca’nın TRT Haber’de yayınlanan Kozmik Oda programına konuk olması tartışma yarattı. 1 saatten fazla süren programda İpekçi suikastıyla ilgili hiçbir ayrıntı yer almazken, Ağca’nın Papa suikastıyla ilgili birçok soruya yanıt olarak yakında piyasaya çıkacak kitabını işaret etmesi dikkati çekti. Türk basınının önemli isimleri de, Ağca’nın TRT’de konuk edilmesini Milliyet’e değerlendirdi.
Erinç: Kamuoyu yararı yok Orhan Erinç (Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı): “Kamuoyunda kötü örnek olacağı için kimliği ve kişiliği belirli kişilere payeler verilerek kamuoyu nezdinde örnek oluşturabilecek duruma getirilmesinin doğru olmadığını düşünüyorum. Televizyona çıkarılacak kişilerin söylediklerinden kamuoyu yararlanmalı, diye düşünüyorum. Yani bir ölçüde o kişilere güven duyulması da söz konusu. Yaptıklarıyla ve bugüne kadar söyledikleriyle tutarlılığı tarşılan bir kişinin programa çıkarılması belki magazin yönünden izlenebilir olabilir ama kamuoyu yararı açısından bakarsak ben bir yararı olduğunu düşünmüyorum.”
‘
Sadece iki şeyi doğru söyledi’
Uğur Dündar (Star Haber Grup Başkanı): “Mehmet Ali Ağca ekrana çıkarılır ama yalan makinesine bağlamak koşuluyla! Çünkü katil Ağca, bugüne kadar sadece iki şeyi doğru söyledi. Bunlardan biri ismi, diğeri ise röportaj karşılığında istediği para! Geçmişte söyledikleri gelecekte söyleyeceklerinin teminatı (!) olan bu katili, palavra sıkacağını bile bile ekrana çıkarmak, habercilik değil, olsa olsa devlet kurumu eliyle toplumu keriz yerine koymaktır! ‘Bu işe başarı demeyenler pazarda limon satsın!’ diyen Rıdvan Memi’yi tanımıyorum. Ama üniversitede gazeteciliği bize öğreten ve öğrencilerine bu mesleği çok sevdiren Ağca’nın şehit ettiği Abdi İpekçi’yi çok iyi tanıyordum. Abdi Bey yaşamış olsaydı, röportajı seyrettikten sonra Rıdvan Memi için ‘Bu genç arkadaş bırakın gazeteci olmayı, pazarda limon bile satamaz!’ derdi.”
'Papa suikastine hak verilirmiş gibi'
Mehmet Ali Birand (Kanal D Haber Genel Yayın Yönetmeni): “Ağca’nın hapishaneden çıktıktan sonra ekrana çıkmak üzere ilk başvurduğu kişilerden biri benim. O dönemlerde para istiyordu. Avukatı aracılığıyla bize ulaştı. 32. Gün’de değil sadece parayla Ağca’yı çıkartmak, Ağca’nın bundan sonra 32. Gün’e çıkmasının Abdi İpekçi’ye ihanet olacağı anlamına geleceği sonucuna vardık ve reddettik. Ağca aylardan beri bir kanalda kendini göstermek istiyor. Buna isteyen gazetecilik başarısı diyebilir. Ancak programı izledikten sonra Ağca’nın hiç değişmediğini ve hiçbir anlama gelmeyen, ispat edilemeyecek birtakım sözler sarf ettiğini gördüm.
Benim bu konuda duyarlı olmamın nedeni, Abdi İpekçi’nin katilinin TRT ekranlarında görünmesidir. Önemli olan, devletin Ağca’yı akladığı anlamına gelen bir yaklaşımıdır. Özel TV’lerde çıkabilirdi. Nitekim ben de kendisiyle zamanında söyleşi yaptım. Ancak benim yaptığım söyleşide ağırlık Abdi İpekçi cinayetiydi. O cinayeti çözme kaygısı vardı.
Şimdi bakıyorum sorulan sorularda bir kere bile Abdi İpekçi’ye değinilmiyor. Sanki İpekçi olayında seni akladık, deniyor. Papa suikastında da devlet olarak neredeyse hak verilirmiş gibi bir tutum takınılıyor.
Başbakan ‘Devlet TV’siyle özel TV arasında fark yoktur’ diyor ama bence çok fark vardır, bu farkı da ekranlarda görebiliyoruz. TRT birçok konuda ‘Bu devlet ekranına yakışmaz’ diye geri planda duruyor. Ekranlarını sadece iktidar yanlısı görüşlere açıyor. Herhalde bunun aksini söyleyebilecek kimse de yoktur. Yazıktır, ayıptır. Abdi İpekçi böyle bir şekilde anılmamalıydı.”
Abakay: TRT özür dilemeli Ahmet Akabay Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Başkanı: “Bir katili bir düşünce adamı gibi ekranlara taşımak utanç vericidir. Aslında bu bir anlamıyla da suçtur. TRT katilleri aklama yeri değildir. TRT cinayet işleyenlerin ödüllendirileceği bir yer haline gelmiştir adeta, tarafsızlığını kaybetmiş, gazetecilik adına şaibeli bir kurum haline gelmiştir. Bu şu demektir, ‘Demek ki ben cinayet işlesem meşhur olacağım’ gibi bir algı yaratılıyor. TRT, söz konusu yayınından dolayı Türk halkından af dilemelidir.”
'Haber unsuru varsa...' Erdoğan Aktaş (ATV Haber Genel Yayın Yönetmeni): “İçinde eğer haber varsa, yeni bir şey söyleniyorsa, hastalıklı birtakım refleksleri kamuoyu tarafından bilinen bir insanın kendi promosyonunu yapacağı bir alana çevrilmiyorsa bence bunda bir sakınca yoktur. Ayrıca ben ‘Devlet kanalında böyle bir şey olmaz’ görüşüne de katılmıyorum. İçinde haber varsa yapılır. Mehmet Ali Ağca ile İtalyan devlet kanalı da röportaj yaptı. İtalyan devlet kanalı Papa’yı vuran adamla röportaj yaptı. Eminim yine yaparlar. Ağca katil mi, katil? Gazeteci katili... Fakat bir haber unsuru varsa, deşip yeni bir şey çıkarılacaksa, karanlık bir noktanın aydınlanmasına katkıda bulunacaksa ben bunda tartışılacak bir yön görmüyorum.”
Erdoğan: Özel kanal devlet kanalı diye niye ayırıyorsunuz? Başbakan Recep Tayyip Erdoğan dün Esenboğa Havalimanı’nda, Güney Kore ve Bangladeş ziyaretleri öncesinde yaptığı açıklamanın ardından soruları yanıtladı. Erdoğan, “TRT’de Mehmet Ali Ağca’nın programa katıldı. Abdi İpekçi suikastı faili ve Papa’ya suikast düzenleyen birinin devlet kanalına çıkmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusu üzerine şöyle konuştu:
“Bunu özel kanal devlet kanalı diye niye ayırıyorsunuz? Basın özgürlüğünden bahsediyordunz. Hâlâ siz devletçiliği savunuyor musunuz? Devletçilik artık çok gerilerde kaldı. Bu konularda özgürlükler çok öne çıktı. Rahat hareket edeceğiz. Bu kanallarda da bu tür şeyler çok rahat konuşulabilecek, tartışılabilecek, müzakere edilebilecek. Ve en iyi, en güzeli çok daha açık net olarak görme imkânını bulacağız.”
CHP: Katili ekrana çıkarmak gazetecilik değil Abdi İpekçi’nin katili Mehmet Ali Ağca’nın TRT tarafından ekrana çıkarılmasına muhalefet büyük tepki gösterdi. CHP Grup Başkan Vekili Mehmet Akif Hamzaçebi, ‘Kozmik Oda’ adlı program için, “TRT’yi kınıyorum. TRT, bir katili ekranlara çıkarmak suretiyle bir gazetecilik olayı değil, bütün dünyaya kötü örnek olacak bir olay gerçekleştirmiştir” dedi.
CHP Antalya Milletvekili Hüsnü Çöllü de Arınç’a yönelttiği soru önergesiyle konuyu Meclis gündemine taşıdı. TRT’nin böyle bir kişiyi ağırlayarak neyi amaçladığını soran Çöllü, halkın bu açıklamalardan ne yarar sağladığının açıklanmasını istedi.
'Memi sinirlendi' Programı hazırlayan ve sunan Rıdvan Memi ise röportaj öncesinde Milliyet’in sorusu üzerine, röportajın 14 yıldır Ağca ile ilgili yapılan ilk görüşme olduğunu söyledi. Memi, röportaj ile ilgili “Hiç olumsuz eleştiri aldınız mı ya da TRT’yi zor durumda bırakacağınızı düşündünüz mü?” sorusuna ise tepki gösterdi. Memi, “Haber amaçlı soru sorduğunuzu bana niye söylemediniz? Bundan sonra böyle yapın. Bu da benden size gazetecilik tavsiyesi olsun” dedi. Israrlı sorular üzerine program sonrasında açıklama yapacağını belirten Memi, bu sözüne karşılık programın ardından bir açıklama yapmadı.
TRT, İpekçi’yi ikinci gün ‘hatırladı’! TRT Haber kanalında yayınlanan Kozmik Oda programına önceki akşam katılan Mehmet Ali Ağca’ya, Abdi İpekçi suikastıyla ilgili bir tek soru bile yöneltilmezken, TRT dün olayı bir “gazetecilik başarısı” olarak niteledi. TRT’nin dün yayına verdiği haberdeki görüntüler, Ağca’nın 1 Şubat 1979’da Milliyet gazetesi Genel Yayın Müdürü Abdi İpekçi’yi katlettiğine ilişkin o dönemin gazete başlıklarıydı. Yine aynı haberde, Milliyet’in çok eleştirdiği Ağca’nın tahliye görüntüleri de kullanıldı.
Bu yıl şubat ayında cezaevinden çıktığı sırada Ağca’yı büyük bir gazeteci ordusu izlemiş, ancak ardından Türk basını Ağca ile ilgili hiçbir haber yapmamıştı. Böylece TRT, önceki gece 1 saatten uzun süren program boyunca adı bile geçmeyen İpekçi’nin Ağca tarafından öldürüldüğünü de, ancak programın ne kadar başarılı olduğunu anlatan haberinde “hatırlamış oldu.”
