Sektör temsilcileri Burgaz Rakı’ya yönelik sahtecilik iddialarına TMSF’nin el koymasını ve denetimlerini artırmasını isterken TMSF aynı görüşte değil.
Türkiye'de yaklaşık 1.6 milyar TL'lik büyüklüğe sahip rakı pazarında, "Burgaz Rakı" depremi sürüyor. 2004'de 40 milyon dolarlık yatırımla kurulan Burgaz Rakı'nın "düşük fiyat" uygulaması ile 5 yıl içinde pazarın yaklaşık yüzde 30'unu eline geçirmesi ile alevlenen tartışmalar, geçen haftalarda ortaya çıkan "sahte bandrol" olayı ile yeni bir boyut kazandı. Referans gazetesinin haberine göre Manisa ve Lüleburgaz'da yapılan denetimlerde 70'lik rakı şişeleri üzerinde 20'lik şişelere ait bandrollerin çıkması, Sümerbank alacakları nedeniyle Burgaz Rakı yönetiminde bulunan Tasarruf Sigortası Mevduat Fonu'na (TMSF) çevrildi.
Burgaz Rakı'nın tüm bu iddialara karşın turistik bölgelerde şimdiden fiyat rekabetine girdiğini belirten sektör temsilcileri TMSF'nin olaya el koymasını ve denetimlerini arttırmasını istiyor. TMSF ise Burgaz Rakı'ya el koymayı gerektirecek bir durum olmadığı görüşünde.
Otellere 12.45 TL+KDV fiyat veriliyor
2007'de yüzde 7 paya sahip olan Burgaz Rakı, araştırma şirketi Nielsen'in şubat ayı rakamlarına göre pazarın yüzde 28.1'ini ele geçirdi. Ani pazar artışının nedeni de Burgaz Rakı'nın rakı fiyatında yaptığı indirimdi. Burgaz Rakı'nın ucuz fiyatlarla piyasaya girmesi diğer üreticileri "haksız rekabet" yarattığı gerekçesi ile rahatsız etti. Çünkü üreticilere göre 70'lik rakının 19.90 TL fiyatla yani maliyetine satılması mümkün değildi. Ortaya çıkan belgelere göre ise Burgaz Rakı 70'lik yerine 20'lik bandrol kullanıyordu. 70'lik bir rakının üzerinde sadece 15 TL ÖTV ve KDV yükünün bulunduğunu belirten rakı üreticileri, buna üretim, dağıtım, personel gibi maliyetler ve satış kârı eklendiğinde ortaya çıkan tablonun ciddi fiyat indirimleri yapılamayacağının kanıtı olduğunu söylüyor. Tüm bu tartışmalar sürerken Burgaz Rakı'nın güneydeki otellerle yaptığı anlaşma ile kavga daha da alevlendi. İddialara göre Burgaz Rakı 19.90 TL'ye mal olan 70'lik rakı fiyatını turistik bölgelerdeki toptan satışlarda 12.45 TL+KDV olarak veriyor.
Üreticilere göre TMSF duruma el koymalı
Rakı üreticileri 70'lik rakıyı 19.90 TL'ye yani maliyetine satan Burgaz'a ilişkin "sahte bandrol" ve "örtülü kazanç" iddialarının "tepeden" yapılacak bir denetimle ve daha ciddi biçimde araştırılmasını talep ediyor. Üreticilere göre 7 Ocak 2009'de Burgaz ile yeni bir protokol imzalayan ve 292 milyon dolarlık alacağının ödenmesine ilişkin söz alan TMSF'ye önemli bir görev düşüyor. Ancak TMSF'nin şu aşamada Burgaz Rakı'ya el koymak gibi bir düşüncesi bulunmuyor. Fonun iddialara ilişkin olarak bugüne kadar Emniyet Müdürlüğü, Maliye Bakanlığı Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü ve Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'na (TAPDK) yazılar yazılarak gerekli inceleme ve araştırmanın yapılmasını istediğini hatırlatan bir TMSF yetkilisi, "Bugüne kadar sadece TAPDK'dan cevap geldi, onlar da iddialar ile ilgili bir delile rastlanmadığı konusunda TMSF'ye bilgi verdi" diye konuştu.
Burgaz Rakı ile TMSF arasındaki protokolün düzgün bir şekilde işlediğini dile getiren TMSF yetkilisi, Gariboğlu Ailesi'nin borçlarını düzenli olarak ödemeyi sürdürdüğünü, bu süreçte Burgaz Rakı'ya el koymak gibi bir durumun söz konusu olmadığını vurguladı.
Öte yandan, TMSF Başkan Ahmet Ertürk'ün "Gariboğlu Ailesi ile anlaştık, Burgaz'ı satacağız" şeklindeki açıklamalarına rağmen, Burgaz'ın yakın dönemde satılması şimdilik pek mümkün görünmüyor. Uzmanlar, Burgaz Rakı'nın satış nedeniyle kayda girdiği anda yüzde 30'a varan pazar payını korumasının çok zor olduğunu vurguluyor. Bu yüzden şirketin bütün olarak satılması yerine, markasının ve üretim tesislerinin parça parça satılmasının daha uygun olabileceği belirtiliyor.
