Arap turist kılığında İstanbul Kapalıçarşı’da iz süren polis, kaçak tarihi eser toplanma yerinin bir tespihçi olduğunu belirledi. 5 ilde Zeus operasyonu için düğmeye basıldı. 26 bin 456 parça eser ele geçirildi. Operasyon kapsamında 13 kişi gözaltına alındı.
İstanbul Kaçakçılıkla Mücadele Şube Müdürlüğü, tarihi eser kaçakçılarına yönelik bir operasyona imza attı.
Habertürk'ten Nihat Uludağ'ın haberine göre operasyonun ilk adımı, Düzce’de tarihi eser kaçakçılığı yapan 6 kişinin suçüstü yakalanmasıyla gerçekleşti. Burada gözaltına alınan zanlıların sorgusu sonucu, uluslararası tarihi eser kaçakçılık çetesinin izine ulaşıldı. İstanbul İl Emniyet Müdürü Mustafa Çalışkan, konuyla ilgili tüm birimlere, titiz bir çalışma yürütülmesi talimatını verdi.
‘Toplayıcılar’ ve ‘satıcılar’ olarak iki gruptan oluşan çetenin, Türkiye’nin dört bir yanından tarihi eser topladığı, il sorumlularının bu eserleri İstanbul Kapalıçarşı’da bulunan bir tespihçiye götürdüğü tespit edildi.
Kaçakçılığın merkezi tespihçi
Kapalıçarşı’da dar bir sokakta tespih satılan işyerinin, tarihi eser kaçakçılığının merkezi olduğu belirlendi. Bunun üzerine teknik ve fiziki takip çalışması başlatıldı. Tespihçinin bulunduğu sokağın çok dar olması, teknik takip çalışmasının yapılmasını zorlaştırdı. Sivil kadın ve erkek polisler, kendilerine Arap turist görünümü vererek dükkânı takip etmeye başladı. Türkiye’deki tüm illerden toplanan tarihi eserlerin bu dükkanda toplandığı, takip sırasında da teyit edildi.
Kuryelerle gönderiliyordu
Tespih dükkânında tasniflenen eserlerin fotoğraflanarak dünya çapındaki müzayede ve tarihi eserlerle ilgilenen kişilere gönderildiği, müşterilerle para konusunda anlaşıldıktan sonra özel kuryelerle nadide eserlerin yurtdışına çıkarıldığı belirlendi. Yaklaşık 3 ay süren soruşturmanın ardından, Türkiye’de şimdiye kadar yapılan en kapsamlı tarihi eser kaçakçılığı operasyonu için düğmeye basıldı.
Antik çağda ‘Olimpos Dağı ve tanrıların kralı’ olarak kabul edilen Zeus’un isminin verildiği operasyonda, Düzce’nin ardından iz süren polis, İstanbul’un yanı sıra Kars, Rize ve Çanakkale’de de eşzamanlı operasyonlar düzenledi ve çok sayıda adrese baskın gerçekleştirdi.
Baskınlarda, aralarında Kapalıçarşı’da esnaf ve işadamlarının da bulunduğu 7 kişi daha gözaltına alındı. Tespihçi dükkânının sahibi olan ve çetenin elebaşısı olduğu öne sürülen M.T. adlı şüpheli de yakalandı. Şüpheliler, sorgularının tamamlanmasının ardından adliyeye sevk edilecek.
Eserleri saymak tam 3 gün sürdü
Ele geçirilen tarihi eserler, İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne götürülerek arkeologlar eşliğinde sayılıp tek tek tasnifleri yapıldı. Tarihi eserlerin sayımı, geceli gündüzlü tam 3 gün sürdü. 26 bin 456 parça tarihi eserin, Cumhuriyet tarihinde, bir seferde ele geçirilen en fazla eser olduğu öğrenildi. Bu sayının da bir dünya rekoru olduğu belirtildi.
Bin yıllık miken kılıcı
Neredeyse her antik döneme ait eserin ele geçirildiği operasyonda, Antik Yunan devrinden kalma paha biçilemeyen 3 bin yıllık Miken kılıcı dikkat çekti. Ele geçirilen tarihi eserler arasında, Helenistik döneme ait tanrı Helios’un betimlendiği paha biçilemez altın kraliçe tacı, Büyük İskender’in Hindistan seferine hitaben yapılan Doğu kökenli heykel büstü, Yunan mitolojisinde yer alan tanrı Hermes’in heykeli, Hitit kökenli tanrıça heykeli, Mısır kökenli heykeller ve heykelcikler, Miken kültürüne ait kral kılıcı ve İslami dönemlere ait törensel kılıçlar, pişmiş toprak ve bronz kandil örnekleri, Fenike tipi gözyaşı şişeleri ve cam bilezikler, yüzükler, Urartu kültürüne ait uçları hayvan figürlü bronz bilezikler, İslami dönem kitabeleri yer aldı. Ele geçen eserler arasında 5-10 milyon yıl önce oluştuğu tahmin edilen fosillerin de bulunduğu belirtildi.
