TBB: Bankalar huzursuz, bilançonun yarısı kredi

Kredi faizlerine risk primlerinin yansıtılmasının kaçınılmaz olduğunu belirten Türkiye Bankalar Birliği Genel Sekreteri Ekrem Keskin, 1 liralık sorunlu kredinin 8 liralık sağlıklı krediyi götürdüğünü söyledi.

Bankaların risklerin artması nedeniyle, tanımadığı, bilançosu hakkında net bilgiye sahip olmadığı şirketlere kredi kullandırırken ihtiyatlı davranmasının doğal olduğunu belirten Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Genel Sekreteri Dr. Ekrem Keskin, kredi faizlerine risk primlerinin yansıtılmasının da kaçınılmaz olduğunu savundu.

1 liralık sorunlu kredinin 8 liralık sağlıklı krediyi götürdüğünü kaydeden Keskin, "1 liralık sorunlu kredi bankaların bilançosunda 1 liralık özkaynağı götürür. 1 liralık özkaynak kaybı ise 8 liralık yeni kredi açılmasını engelliyor" dedi. Bankacılık sisteminin üzerinde 27 Mart itibariyle 350 milyar liralık kredi riski olduğunu kaydeden Keskin, "Bankacılık sisteminin çok fazla kredi açmadığı konusundaki eleştirilerde dikkatli olmak lazım. Ciddi bir kredi riskimiz var. Ayrıca bankacılık sisteminin kâr etmesi de iyi bir şeydir. Çünkü her 1 liralık kâr 8 liralık kredi verilmesine olanak tanır. Tüm mesele belirsizliğin kalkmasında" diye konuştu.

Müşteriye göre faiz

TBB'nin "Çok Yaşa Bebek" projesi kapsamında Karadeniz Teknik Üniversitesi ziyareti ve Çocuk Kazaları Eğitimi nedeniyle gidilen Trabzon'da konuşan Keskin, bir anlamda sektöre yönelik son zamanlarda yapılan eleştirilere de yanıt verdi. Bankacılık sisteminin bilançosunun günü gününe takip edilebildiğini ancak kredi kullanan kesimler hakkında, ne bireysel ne de sektörel olarak toplu bilgi bulunmadığını ifade eden Keskin, "Reel sektörün durumu tam olarak bilinse bu fiyatlanabilir. Bankacılık sektörünün risk alabilecek kaynağı var. Tüm mesele riskin doğru hesaplanabilmesi" dedi. Keskin, kredilerin yeniden açılabilmesi için belirsizliğin ortadan kalkması gerektiğini belirterek, "Bankacılık sisteminin açtığı kredileri nerede kullanacaksınız? Zararın finansmanında mı, üretimde mi, dış borç ödemek için mi? Beklentilerin iyileşip üretimin, iç talebin büyümeye başladığını görmemiz lazım" değerlendirilmesinde bulundu.

Reel sektör de bono alıyor

Keskin, "Mart sonu itibariyle finansal olmayan şirketlerin bankalarda tuttuğu mevduatla menkul kıymetlerinin toplamını, bankalardan kullandıkları kredilerden düşersek net 8 milyar liralık borç çıkıyor. Çünkü son 6 aydan bu yana bankacılık dışı kesimlerin de devlet tahvili ve hazine bonosu alımlarında ciddi bir artış var" açıklamasında bulundu. Bankacılık sisteminin bilançosunun yarısının kredilerden oluştuğunu da kaydeden Keskin, "Eğer bir ülkenin reel sektöründe sorun varsa ve bilançonun yarısı reel sektöre açılmış kredilerden oluşuyorsa o ülkenin bankacılık sisteminin çok huzurlu olduğunu söylemek mümkün olmaz" diye konuştu. Katılım bankaları hariç sektörün yılsonu itibariyle 353 milyar lira olan toplam kredilerinin 27 Mart itibariyle 350 milyara gerilediğini belirten Keskin, "Demek ki 3 milyar liralık bir azalma var. Bankacılık sektörünün mevduatı da 445 milyardan 456 milyara çıkmış. Artan yabancı para mevduat, bu da kurun etkisinden kaynaklanıyor. Rakamlar da sorunlu kredilerde artış eğilimi olduğunu gösteriyor" dedi.

Şirketler tahvil ihraç etsin

Faiz oranların tarihi düzeylere inmişken reel sektörün neden tahvil ihraç etmediğinin de sorulması gerektiğini vurgulayan Keskin, "Şu dönemde özel sektörün tahvil ihraç edebilmesi üç boyutlu resmin çekmesine imkan verecek. Bugün tahvil ihraç edebilen şirketler bankacılık sektöründen bu tahvilleri teminat göstererek çok rahat kredi alabilirler. Bundan daha uygun bir ortam olabilir mi? Bugün itibariyle kredi faiz oranları yüzde 25, hazine bonosu tahvili de yüzde 13. Şirketlerin tahvillerinin faizi de bu ikisinin arasında bir şey olur. Bence daha ucuz" dedi.

Hükümetin Uluslararası Para Fonu'yla (IMF) yapacağı anlaşma içinde bankacılık sektörü ile ilgili özel olarak talep edilen bir konu olmadığını belirten Keskin, sektörün büyümesine engel olan vergisel düzenlemeler ve aracılık faaliyetleri gibi konularda bir talepte bulunmadıklarını kaydetti. Keskin, "TBB vergi kaybına yol açacak bir talepte bulunmamayı daha gerçekçi buldu" dedi.