T24 programcısı Murat Sabuncu'ya Taliban'ın Kabile'e girmesinin ardından Afganistan'daki süreci ve bunun Türkiye ile dünyaya yansımalarını yorumlayan 2003 - 2006 yılları arasında NATO'nun Afganistan'daki Yüksek Kıdemli Sivil Temsilcisi olarak Kabil'de görev yapan eski CHP Genel Başkanı ve eski Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Taliban yöneticilerinin yaptığı itidalli ve ılımlı açıklamaları bizler de memnuniyetle karşılıyoruz" sözleri için "Afganistan halkına, kadınlarına haksızlık" ifadelerini kullandı.
Çetin şunları söyledi;
"Afganistan halkına haksızlık ediyoruz"
"Afganistan halkına haksızlık ediyoruz. Afganistan halkı bunu hak etmiyor. Afganistan'ın böyle bir örgüte teslim edilmesini aslında ilk olarak Türkiye'nin yapmaması gerekir. Aslında Atatürk zamanında Afganistan'da Türkiye'nin orduya çok katkısı olmuş. Halkın da Türkiye'ye karşı bir sempatisi var. Bu Afgan halkına, Afgan kadınlara haksızlık olur. Türkiye'nin Afgan halkı ve kadınları için ne yapılması gerektiği konusunda yardımcı olması lazım. Ben o dönemde kadınların anlattıklarını dinlemeye tahammül edemezdim. Buna rağmen büyük mücadele vermişler. Buna rağmen Afgansitan'da sefalet içinde doktor olanlar var."
"İlk aşamada yapılacak şey diğer etnik gruplarla birlikte bir koalisyon kurulmasını sağlamak lazım"
Türkiye'nin sürece ilişkin nasıl bir tavrı olması gerektiğiyle ilgili Çetin "İlk aşamada yapılacak şey diğer etnik gruplarla birlikte bir koalisyon kurulmasını sağlamak lazım. Türkiye ve başka ülkeler orada yardımcı olabilir. Afganistan halkına yardım etmek gerekiyorsa birkaç yüz bin sığınmacı almak değil, onların orada yönetim kurmasına yardımcı olmak gerekir. Komşularla da iletişime geçilebilir. Ağustos sonunda orada duran askerlerin meşruiyeti bitiyor. NATO ile ABD çekildiğine göre meşruiyet sorunu da ortaya çıkıyor" dedi.
"Türkiye'nin bir göç politikası yok"
Türkiye'nin bir göç politikası olmadığını savunan Çetin, "Aslında bizim Afganistan'da sınırımız yok. Türkiye'nin ilk konuşacağı ülke İran. Bildiğim kadarıyla çok ciddi bir görüşme yapılmadı. Türkiye'ye böyle arabalarla getirip bırakmak yanlış. Göç konusu anca yerinde çözülebilir. Yerinde çözmediğiniz zaman politikasızlıkla buna çare bulmak çok zordur. Olabildiğince Afganistan'da kalmaları gerekir" diye konuştu.
"IŞİD ve El Kaide'nin bölgeye gitmesi dünya için felaket olacaktır"
"IŞİD ve El Kaide'nin bölgeye gitmesi dünya için felaket olacaktır" diyen Çetin, "Onların gitmemesi mümkün değil çünkü bu geçmişte yaşandı. Herkes de göz yumdu. Usame Bin Ladin bölgeye geldi ve devam etti. Dünyanın uyanması için 11 Eylül'e ihtiyaç yoktu. Neden olumlu mesajlar veriyorlar tanınmak için ve yardıma ihtiyaçları var. Orada herkes savaşırken Çin orada maden sahaları kapattı. Çin'in ve Rusya'nın da ABD'nin bölgeden gitmesinden memnun olduğunu düşünüyorum. Sadece Taliban değil radikal selefi terör örgütleri Afganistan'a gidebilir. Gelecek olan bu gruplarla birlikte tüm dünyaya bir tehdit oluşturabilir" ifadelerini kullandı.
"Sivil yönetim Afgan halında hayal kırıklığı yarattı"
Sivil yönetimin Afgan halkında hayal kırıklığı yaşattığını ifade eden Çetin, "Böyle olmasaydı bu şeyi kendileri halledebilirdi. Tacikler, Hazaralar, Özbekler güçlüler ve bu durumdan rahatsız değiller. Afganistan'ın barışa ihtiyacı var. Taliban'ın şu anda verdiği olumlu mesajlara aldanmak hata olur, hepsi geçicidir, dış desteğe ihtiyacı var onu almaya çalışıyorlar, yine eski Taliban'a dönecektir. Afganistan yine kara bir dönem yaşayacaktır. Tabii Pakistan'ın etkisi çok önemli. Çok zor bir dönem yaşayacaklar" sözlerini dile getirdi.
"Bu bir yenilgi"
Sürecin ABD için bir yenilgi olduğunu ifade eden Çetin, "Bu bir yenilgi. İkinci kez Afganistan'ı Taliban'a teslim ederek ayrılıyor. Afganistan hep dışarıdan gelenlerle bu noktaya geldi. Bir anlamda Vietnam'ın rövanşını Afganistan'da alanya çalıştı ABD. Bu aslında NATO için de ABD içinde mağlubiyettir" dedi.
