Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) Birinci Dünya Savaşı'nın sona erişinin yüzüncü yıldönümünde Avrupa ile ABD arasındaki ilişkilerin eskisi gibi olmadığının bir kez daha gözler önüne serildiğine vurgu yapıyor:
"ABD Başkanı Donald Trump sanki Amerikan usulü barış düzeninin sonuna yaklaşıldığına kanıt gerekliymiş gibi Paris'teki barış forumuna katılmadı. Emmanuel Macron devlet ve hükümet başkanlarıyla uluslararası kuruluşların temsilcilerini barış ve silahsızlanma gayretlerine dikkat çekmek için bu buluşmaya davet etmişti. Gündeminde ABD'nin Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması'ndan çekilmesi de bulunuyordu. Anlaşmanın kapsamına giren orta menzilli nükleer silahlar öncelikle Avrupa'yı tehdit ediyor. Buluşmayı açış konuşmasını ev sahibi değil, Almanya Başbakanı Merkel yaptı. Trump Avrupa ziyaretinin başında Avrupalı NATO müttefiklerinin savunma bütçesine yeterli kaynak ayırmamasını eleştirirken ilk planda Almanya'yı kastediyordu. ABD Başkanı, Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un ortak Avrupa ordusu girişiminden de ‘çok alınmıştı'. Macron, Avrupa'nın savunma kapasitesini arttırmasının ortak savunma stratejisinin yararına olacağı için bu öneriyi yaptığını söyleyerek konuya açıklık getirdi. Anlaşılan Trump yükümlülüklerin adil paylaşılmasından Avrupalıların daha fazla ödeme yapmasını ama savunmayla ilgili konularda kararı kendilerine bırakmasını anlıyor.”
Süddeutsche Zeitung (SZ) yükselmekte olan Avrupa milliyetçiliğinin barışı tehdit ettiğine dikkat çekiyor:
"İki dünya savaşının ardından Avrupa'nın geniş kesiminde hüküm süren barış tehlikede. Hafta sonunda Paris'te nefret ve şiddetin sonu kutlanırken başkentlerde iyi niyet sahibi yurtseverlerin yanında sıkı milliyetçiler de boy gösteriyordu. Yüz yıldan uzun bir süre önce gençleri siperlere süren fikirler zehirli gaz gibi mezarlardan dışarıya sızmaya başladı. Zehir hükümetlere ve giderek artarak daha fazla ülkeye yayılıyor. Zehir saçan fikirler çoktan Ren nehrinin doğu ve batı yakasında bulaşıcı hale geldi.”
Frankfurter Rundschau gazetesi yorumunda büyük savaşlardan alınan derslerin barışın geleceğinin garanti altına alınmasına yetmediğini dile getiriyor:
"Birinci Dünya Savaşı'nın sona erişini anma törenleri hiç bu yılki kadar canlı geçmemişti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron gibi demokratlar nasyonalist Donald Trump'ı ‘vatanseverlik milliyetçiliğin zıttıdır' şeklindeki ifadelerle eleştirdiler. Keşke Macron ve ilerici dava arkadaşları sadece dünya savaşının milyonlarca kurbanını anıp, 20'inci yüzyılın büyük felaketinden alınan dersler sayesinde sağlanan ilerlemeyi anlatmakla kalmayıp aynı zamanda henüz başarılamamış olanlardan da bahsetselerdi. Çok taraflılığın kazanımları sadece savunulmayıp daha da geliştirilmelidir. Aksi takdirde sağ popülist Trump ve onun gibilerin işi kolaylaşır. Onlar ancak, ilerici güçlerin paylaşma mücadelesi ve göç gibi sorunlara çözüm bulmasıyla durdurulabilir. Zira geleceğe uzanan yol sadece hatırlamaktan geçmez.”
Badische Neueste Nachrichten gazetesinin yorumunda Paris'ten dünyaya yayılan olumlu tablonun yanıltıcı olabileceğine dikkat çekiyor:
"Birinci Dünya Savaşı'nın Fransa'da sona erişinin yıldönümü törenlerinde başrolü yara almış iki lider paylaştı. Bir yanda gücünü kaybetmekte olan bir Başbakan. Diğer yanda, icraatının doğruluğuna halkını ikna edemeyen bir Cumhurbaşkanı. Almanya ile Fransa arasındaki ilişkiler de Angela Merkel ile Emmanuel Macron gibi zayıflamış bulunuyor. Paris'te sergilenen uyumlu manzara bu gerçeğin üstünü örtemez.”
DW, afp, dpa/AG, BÖ
© Deutsche Welle Türkçe
