Suriye’de geçtiğimiz hafta düzenlendiği iddia edilen kimyasal saldırının ardından Birleşmiş Milletler (BM) denetim heyetine Şam hükümetinden inceleme yapma izni çıkmasına rağmen, Batılı ülkeler askeri operasyon seçeneğini masaya yatırmış durumda. İngiltere, “Bir hafta içinde harekete geçilmesi gerektiğini” savunurken, Rusya, ABD ve müttefiklerine “bekleyin” mesajı verdi. Batılı ülkelerin, askeri seçenekler arasında hava operasyonlarını desteklediği öne sürüldü.
Batılı ülkeler, geçtiğimiz hafta Çarşamba günü Şam’da düzenlenen ve kimyasal silahlar kullanıldığı öne sürülen saldırının ardından Beşşar Esad rejimine karşı askeri operasyon seçeneğini tartışıyor. Binden fazla sivilin ölümüyle sonuçlanan saldırının kimin tarafından gerçekleştirildiği ve kimyasal silah kullanılıp kullanılmadığı halen netlik kazanmazken, Şam’da bulunan BM denetim heyetinin incelemelere başlaması için Şam hükümetinden izin geldi.
Rusya, ABD ve müttefikleri uyararak, ‘BM denetim heyetinin incelemesinden çıkacak sonuçları beklemelerini’ istedi. Şam hükümetinin uluslararası heyete inceleme yapması için izin vermesini takdir eden Moskova, askeri operasyon seçeneğinin erken olduğunu belirtti.
AP haber ajansının verdiği bilgiye göre, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Alexander Lukaseviç, ‘kimyasal silah iddiası üzerinde hemen sonuca varmaya çalışarak trajik hatalar yapılmaması için tüm ülkeleri sağduyulu olmaya’ çağırdı.
Lukaseviç, “Amerikalı ve Avrupalı dostlarımız, bu tür politikanın, tüm Arap ve İslam dünyası için bölgede ne kadar korkunç sonuçlar doğurabileceğini anlamalı” dedi. Lukaseviç, ABD ile müttefiklerinin ‘kumar oynayarak Suriye’ye karşı tek taraflı güç kullanmamaları gerektiğini’ ifade etti.
İngiltere: Harekete geçilmeli
Rusya, Batılı ülkelere ‘bekleyin’ çağrısı yaparken, İngiltere ‘kimyasal silah iddiasını araştırmak için yapılacak incelemede geç kalındığını ve önemli kanıtların ortadan kalkmış olabileceğini’ savundu.
Guardian gazetesi, Şam hükümetinin BM heyetine verdiği iznin saldırıdan beş gün sonra gelmesinin ‘Batılı liderler ve kimyasal silah uzmanlarını şüphelendirdiğini’ belirtti. Gazete, yapılacak incelemenin vereceği sonuçların ‘güvenilir olmaktan çok uzak kalabileceği’ üzerinde endişe doğduğunu, ABD, Fransa ve İngiltere’nin kimyasal silah saldırısına karşı ‘ciddi bir tepki vermeye hazırlandığını’ belirtti.
İngiltere Başbakanı David Cameron’ın ‘askeri operasyon seçeneği üzerinde durduğu’ belirtilirken, akla gelen ilk seçeneklerin ‘hava operasyonları düzenlemek, uçuşa yasak bölge oluşturmak ve Suriyeli muhalifleri silahlandırmak olduğu’ ifade edildi. Guardian, hava operasyonlarının öne çıkan seçenek olduğuna dikkat çekti.
Cameron’ın ‘Bir hafta içinde Şam hükümetine kimyasal silah saldırısı nedeniyle gereken cevabın verilmesini istediği’ belirtildi. İngiltere, bölgeye asker gönderilmesine ise karşı çıkıyor.
İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, ‘Esad rejiminin kimyasal silah kullandığına emin olduklarını’ söylerken, İran ve Suriye, Batılı güçlerin askeri güç kullanmasının bölgeyi ‘ateş topuna çevireceği’ uyarısında bulunmuştu.
Ürdün’de Suriye toplantısı
Batılı ve Ortadoğulu ülkelerin genelkurmay başkanları, bugün Ürdün’de bir araya gelerek Suriye’deki gelişmeleri değerlendirecek.
Ürdün Savunma Bakanlığı’nın açıklamasına göre, Suriye'deki son durumun ele alınacağı görüşmeye, Türkiye, ABD, İngiltere, Kanada, Fransa, Almanya ve İtalya"nın yanı sıra Suudi Arabistan ve Katar'ın genelkurmay başkanları katılacak. Toplantının önceden planlandığı, Suriye'de kimyasal silah kullanılması üzerine alınmış bir karar olmadığı vurgulandı.