Su sorunu üçlü zirvede konuşulacak

Ciddi bir sorun haline gelen su kıtlığı, Suriye ve Irak'ı 3 eylülde Türkiye ile masaya oturtuyor.

Artan kuraklığın etkisinin giderek daha fazla hissedildiği bölgedeki su kaynaklarının, Türkiye, Irak ve Suriye arasında ortaya çıkardığı sorun üçlü zirvede ele alınacak. Bağdat’ın verilen su miktarının arttırılması konusunu daha yüksek sesle dile getirilmesinin ardından üç ülke bakanının katılımıyla Ankara’da ‘Su Zirvesi’ yapılacak. Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu ev sahipliğinde 3 eylül perşembe günü gerçekleştirilecek “Su Zirvesi”ne, Irak Su ve Doğal Kaynaklar Bakanı Abdüllatif Jamal Rasheed ile Suriye Sulama Bakanı Nader Al Bounni katılacak. Rixos Otel’de sabah saat 9.30’da başlayacak zirve, bir gün sürecek.


Su sorunu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın geçtiğimiz günlerde Şam’da Suriyeli Bakan Bounni ve Iraklı Bakan Latif Rasheed ile yaptığı görüşme sırasında ele alınmıştı.
Ankara’daki zirvede, ağırlıklı olarak Şam’da olduğu gibi Fırat ve Dicle nehirleri suyu konuşulacak. Şam’da Bounni ve Raşit, Türkiye’den, bıraktığı su miktarını arttırmasını talep etmişti. Taner Yıldız ise, Türkiye’nin bu konudaki pozisyonunu bir kez daha dile getirerek, sorunun çözümü için suyun daha verimli kullanılmasının taşıdığının önemine dikkati çekmişti.

Ölçüm istasyonu gündeme gelecek

Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan verilen bilgilere göre, bir gün sürecek zirvede ele alınacak konu başlıkları şöyle: “Fırat ve Dicle nehirleri üzerine uygun görülecek yerlerde ortak ölçüm istasyonlarının kurulması ve mevcut ölçüm istasyonlarının kalibre edilmesi; bu iki nehir ile ilgili olarak hidrolojik ve meteorolojik bilgi değişimi ve bu konuda ortak veri tabanının oluşturulması; Fırat ve Dicle nehirlerinden bırakılan suyun mevsimlik olarak izlenmesi ve kuraklık ve iklim değişikliği etkilerinin tesbiti; su ve toprak kaynaklarını geliştirme projelerinin planlama, uygulama ve işletmeleri ile ilgili konularda eğitim programlarının dönüşümlü olarak devam ettirilmesi; iklim değişikliği ile meteorolojik parametrelerin karşılıklı verilerinin değerlendirilmesi ve konuya ilişkin eğitim programları düzenlenmesi.”

Suyun yönetimi için mekanizma

Üçlü toplantıda bölgedeki su kaynaklarının yönetilmesi amacıyla bir mekanizmanın oluşturulmasının da gündeme geleceği ifade ediliyor. Özellikle Irak Hükümeti, son dönemde su konusunda sürekli yabancı basında Türkiye’yi eleştiriyor. Iraklı bakanların, bu konudaki açıklamaları ve basın toplantılarında da Türkiye’nin çok sayıda baraj inşa ettiğini, taahhüt ettiği miktarın altında su verdiğini dile getiriyor.

Önce mektup gönderilmişti

Irak Cumhurbaşkan Yardımcısı Tarık El Haşimi’nin, Irak’a akan suların miktarının arttırılması talebine ilişkin olarak Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a birer mektup yazdığı da açıklanmıştı. El Haşimi’nin, mektubunda Fırat Nehri’nde su düzeyinin tehlikeli bir şekilde azaldığını ifade ederek, Erdoğan ve Gül’den lrak’ta çevre felaketinin önlenmesi için su akışını arttırmalarını istediği kaydedilmişti.

Yıldız: Türkiye taahhüdüne uyuyor

Taner Yıldız, Suriye temaslarında gündeme gelen su sorununa ilişkin değerlendirmesinde, Türkiye’nin saniyede 500 metreküp su bırakılacağına dair taahhüdüne uyduğunu belirtmiş ve “Irak meclisinde yapılan konuşmalardan biz de keyif almıyoruz. Türkiye, taahhüt ettiği rakamlara sadık kaldığı halde hak etmediği eleştirilere maruz kalıyor. Su konusunda biz de çok rahat değiliz. Dört-beş yıl öncesine kadar Fırat havzasına 18 milyar metreküp su gelirken bu yıl, 13 milyar metreküp su geldi. Kuraklık sorununa, bölge ülkeleri olarak birlikte çözüm bulmamız gerekiyor. Gelinen noktada, bu miktar, saniyede 600 metreküpe çıkarılsa da istenen çözüm sağlanmayacak. Türkiye, Suriye ve Irak olarak birlikte, su yönetimi yapmamız gerekiyor’’ demişti.

Rasheed: Miktar arttırılmalı

Yıldız’ın ziyaretinde Irak Sulama Bakanı Abdullatif Rasheed ise yaptığı açıklamada, üç ülke halkının da yararı gözetilerek, suyun insani ve sosyal anlamda paylaşımının sağlanması gerektiğini kaydetmiş ve şu istekte bulunmuştu: “Irak’ta şu anda bir afet yaşanıyor. Suyun iyi kullanımı adına bazı adımlar attık. Tarımsal üretimi daha önce planladığımız miktarın yarısına düşürdük. Büyük şehirlerde içme suyu sıkıntısı var. Bu nedenle, Fırat’tan bırakılan su miktarının arttırılmasını istiyoruz.”

Aynı ziyarette Suriye Sulama Bakanı Nadir Al Bounni de, mevcut suyun yönetimi konusunda işbirliği yapılması gerektiğini vurgulayarak, “Eylüle kadar yeterli su gelirse, Irak’a da verebiliriz. Son 10 ayda saniyede 10 milyar 532 milyon metreküp su bırakıldı. Bu suyun 7 milyar 334 milyon metreküpünü Irak’a aktardık” diye konuşmuştu.