T24 Dış Haberler
Sağ popülizm dalgasının ortaya çıkardığı en güçlü isimlerden biri olan Macaristan'ın Başbakanı Viktor Orban ve Brüksel'in sıkça başını ağrıtan partisi Fidesz, 2022'de büyük bir sınav verecek. Orban, ilkbaharda yapılacak seçimde ideolojilerini ortak rakip karşısında kenarda bırakmış, birleşik bir muhalefet ile yarışacak.
Altı muhalefet partisi, ortak aday olarak Péter Márki-Zay'i seçti. Kiliseye büyük önem veren, yedi çocuk babası bir muhafazakar aday olan Márki-Zay, 44 bin nüfuslu Hódmezővásárhely'nin belediye başkanı. Ortak adayı destekleyen altı parti arasında sosyal demokratlar da var, eski aşırı sağcıların oluşturduğu bir parti de.
Britanya'nın önde gelen yayınlarından The Guardian'ın aktardığına göre ortak aday, Fidesz'i şaşırttı. Gazete, iktidar partisinin 2022 genel seçimlerinde muhalefetten böyle bir hamle beklemediğini yazdı. Fidesz de çoğu Macar gibi muhalefetin adayının Budapeşte Belediye Başkanı Gergely Karácsony veya Demokratik Koalisyon'un lideri Klára Dobrev gibi sol liberal siyasetten gelen bir isim olmasını bekliyordu. Karácsony, İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile kurduğu temaslar nedeniyle Türkiye'de de tanınan bir isim haline gelmişti.
İmamoğlu ve Karácsony
Fakat muhalefet partileri farklı bir yolda gitti, sağcı bir aday tercih etti. Márki-Zay, Fidesz'e üye olmasa da daha önce sağ popülist partiye oy verdiğini ifade etti. Fidesz'den uzaklaşmasını The Observer'a anlatan Márki-Zay, "2010'dan beri onlara oy vermedim. Onların popülizmi ve Batı değerlerine ihanetleri giderek beni daha çok rahatsız etti. Özellikle de yozlaşma. Değişen ben değilim, Orban" dedi.
Politico ise Márki-Zay'in ön seçimleri kazanmasının "beklenmedik" olduğunu belirtirken, kazanma şansının olmasının nedeninin sadece birleşmiş muhalefet değil, aynı zamanda böyle bir geçmişi olması olduğunu belirtti. Ön seçimden önce Politico'ya, "Ben Fidesz'den daha uzun zamandır muhafazakarım" diyen Márki-Zay'in sandık gününe kadar bir denge politikası izlemesi gerekecek. Muhalefetin yeni önderinin kazanmak hem sol seçmeni, hem de muhafazakar seçmeni elinde tutması gerekiyor. Anketlerde şu anda Fidesz ve muhalefet bloğu kafa kafaya gidiyor.
Viktor Orban
ABD'nin saygın yayınlarından New York Times da Márki-Zay'in bir zamanlar kürtajı "cinayet" olarak nitelendirdiğini, ancak bugün Orban'a karşı en büyük tehlike olduğunu belirtti.
Ekim'de yayımlanan haberde New York Times, Márki-Zay'in ön seçimdeki başarısında "yozlaşmayı ortadan kaldırma" sözünün etkili olduğunu belirtti. NYT, muhalefetin bu seçimde stratejisinde de değişikliğe gittiğini ifade etti. Orban, uzun süredir küçük kasaba ve köylerde, "Budapeşte elitlerine kızgın" seçmenin oylarını alıyordu. NYT, Márki-Zay'in bu stratejiye uygun bir aday olduğuna dikkat çekti.