Üniversite sınav sistemi ve liseye girişin değişmesi sadece velileri ve öğrencileri değil, yayıncıları ve kitabevlerini de etkiledi. Türkiye Yayıncılar Birliği’ne göre, yayınevleri 280 milyon dolar zarar edecek. Kitabevi yetkilileri, birçok kişinin işsiz kalacağını söylüyor. Kapakları değiştirilen eski kitaplar ise ‘YKS’ adı altında satışa sunuluyor.
Önce Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) sisteminin, ardından da üniversiteye giriş sınavlarının değiştirileceğinin açıklanması, öğrenci ve veliler kadar yayıncıları, kitabevlerini de etkiledi. Türkiye Yayıncılar Birliği’ne göre, sınavlar için hazırlanan 100 milyon kitap ‘çöp’ durumuna geldi ve bu yıl cirodan 280 milyon dolar kayıp bekleniyor. Birlik Başkanı Kenan Kocatürk, “Dünyada yayın sektörü büyüklüğünde 11’inci sıradaydık, şimdi ilk 20’ye giremeyebiliriz” dedi. Sınav kitapları satan kitabevleri ise sözleşmeler ve çeklerin ellerinde kaldığını, birkaç ay sonra birçok yerin kapanacağını, binlerce insanın işsiz kalacağını belirtti. Öte yandan Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) henüz Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) için soru tarzlarını açıklamasa da, test kitapları raflarda yerini aldı. Yayınevlerinin eski kitapların kapağını değiştirip satışa sunduğu öğrenildi.
100 milyon kitap çöp oldu
Hürriyet gazetesinden Gülseven Özkan ve Önder Öndeş’in haberine göre, Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, sektörün sistem değişikliklerinden olumsuz etkilendiğini anlatarak, “2016 cirosu 3 milyar 259 milyon TL olan eğitim yayıncılığının Türkiye’nin toplam yayıncılık sektöründe yüzde 51.44’lük bir pazar payı var. 2017’nin ilk sekiz ayında toplam 270 milyon 295 bin 600 bandrol alındı, yüzde 52.5’i yani 142 milyon 7 bin 170’i ders kitabı dışındaki eğitim yayıncılığına ait. Ağustos’taki bandrollerin yüzde 71.7’si yine eğitim yayıncılığına ait. 3 milyonun üzerinde öğrencinin söz konusu olduğu bir alanda piyasadaki YGS, LYS ve TEOG kitaplarının 2 milyar değeri olduğu tahmin ediliyor. Sınavlara alt sınıflardan hazırlık yapıldığı düşünülürse, sektörün maddi kaybının büyüklüğü daha iyi anlaşılıyor. TEOG’da 30 milyon ve LYS- YGS’de ise 70 milyona yakın, yani geçen ve bu yıl toplam üretilen 100 milyon kitap çöp durumunda. Bunların kâğıt maliyeti 100 milyon dolar. Kâğıdı ithal ediyoruz. İçinde telif, içerik yok. 2009’da 5’inci Ulusal Yayın Kongresi’nde bir tavsiye kararına göre müfredatta, sınav sisteminde yenilik olursa bir yıl önceden bilgi verilecekti. Buna uyulmuyor” diye konuştu.
Sadece isim değişti ama kitaplar satılmıyor
Eğitim Yayıncıları ve Tedarikçileri Derneği Genel Başkanı Osman Öztürk ise, “Sınavın içeriği, soru şekli değişmedi, aslında yapılan bir isim değişikliği. Ancak bu, yayıncı ve kitapçıları çok olumsuz etkiledi. Kitaplarını satamıyorlar. YÖK ve ÖSYM’den yeni sistemde soruların içeriğinde bir değişiklik yapılmadığı konusunda gelecek net bir açıklama sektörü çok rahatlatır” dedi.
