Ekonomi

Şimşek: İşsizlik yeni değil ama çözecek planımız var

Devlet Bakanı Şimşek, işsizlikteki artış için ''İşsizlik ne bugünün sorunu ne de hemen çözülecek bir sorundur. Ama çözecek planımız var'' dedi.

16 Mart 2009 02:00

Devlet Bakanı Şimşek, işsizlik oranındaki artış ile ilgili olarak, ''İşsizlik ne bugünün sorunu ne de hemen çözülecek bir sorundur. Ama bizim çözecek planımız var'' dedi.

Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker ile Diyarbakır'a gelen Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, Vali Hüseyin Avni Mutlu'yu ziyaretinde gazetecilerin işsizlik oranındaki artışı ile ilgili sorularını yanıtladı.

Bakan Şimşek, işsizliğin Türkiye'nin yapısal sorunlarından bir tanesi olduğunu ve özünde işsizliğin bir mesleksizlik problemi olduğunu ve eğitim olanaklarının artırılmasıyla çözüleceğini söyledi.

Türkiye'de neredeyse yılda 700 bin kişinin çalışma çağına girdiğini, işsizlerin yüzde 60'ının lise altı eğitime sahip olduğunu kaydeden Şimşek, lise altı eğitimle dünya ile rekabet etmek veya mevcut küresel şartlarda iş bulmanın çok zor olduğunu bildirdi.

‘Eğitime daha fazla kaynak aktarılmalı’

Eğitime daha fazla kaynak aktarılması gerektiğini belirten Şimşek, şöyle konuştu: ''Bu dönemde yeni iş imkanları daha az yaratıldığı için işsizlik oranında hızlı artış var. İşsizlik oranındaki artışı doğru yorumlamak lazım. Mevcutların işini kaybetmekten çok iş piyasasına girenlerin iş bulamamalarının getirdiği bir sonuç. Yeni iş piyasasına girenlere geçtiğimiz yıllarda büyük ölçüde iş bulduk. Ondan dolayı işsizlik oranı aşağı yukarı sabitti. Küresel kriz ile yeni iş imkanlarının bulanamaması nedeniyle işsizlik oranında hızlı bir artış var. Bizim buna 3 aşamalı bir çözümümüz var. Bizim eğitime daha fazla kaynak aktarmamız lazım. Hükümletimiz eğitime en fazla kaynak ayıran hükümet olmuştur. Eğer bu imkanlar 70'li, 80'li ve 90'lı yıllarda ayrılmış olsaydı, mesleksizlik problemi ile karşılaşmamış olurduk. İnsanımız sadece Türkiye'de değil, bütün dünyada aranan niteliklere sahip olurdu. Uzun dönemli bir proje, eğitimde hem kaliteyi artırmamız hem de eğitime daha fazla imkan ayırmamız lazım. Hükümetimiz son 6 yılda bunu çok iyi şekilde de yapıyor.''

3 milyon kişiye istihdam olanağı

Şimşek, ikinci orta dönemli çözüm projelerinin ise ''Bölgesel Kalkınma Projeleri'' olduğunu ve buna öncelik vererek, bu projeleri hızlandırdıklarını söyledi.

Bölgede GAP'ın tamamlanmasıyla çok ciddi istihdam imkanları oluşacağını ve bunu sadece tarım ile sınırlı görememek gerektiğini kaydeden Şimşek, şöyle dedi:

''Çünkü bu proje çok kapsamlı projedir. Bu işin içerisinde ulaştırma, eğitim, turizm, kültürel ve diğer boyutları var. Eğer bu proje tamamlanırsa ki; biz 2012 yılında tamamlamayı planlıyoruz. 3 milyon kişiye istihdam imkanı doğacak. Üretim ikiye katlanacak, bunun beraberinde getirdiği ticaret, ihracat ve istihdam ile bunların dolaylı etkisi muazzam olacak. Muhtemelen bölge Batı'dan daha göç almaya başlar. Çok abartılı değil, iki milyon kişiye istihdam imkanı çıkarsa bu bölgede refah seviyesi yükselir, işsizlik büyük ölçüde azalır ve diğer bölgelerden bu bölgeye belki istihdam akışı olur.''

İşsizliğin yüzde 20’yi aştığı ülkeler var

Her şeyin başında siyasi ve ekonomik istikrarın geldiğini belirten Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Eğer bir ülkede siyasi ve ekonomik istikrar varsa o ülkede yatırım olur. Yatırım demek istihdam demek, yatırım demek refah seviyesinin artması demektir. İşsizlik ne bugünün sorunu ne de hemen çözülecek bir sorundur. Ama bizim çözecek planımız var. Eğitim, bölgesel kalkınma projeleri ve meslek edindirme kurslarıdır. Bunlar kalıcı çözümler üretemeye yönelik yaklaşımların bir parçasıdır. İşsizlik sadece Türkiye'nin değil. Bugün bazı Avrupa ülkelerinde işsizliğin yüzde 20'yi aştığı ülkeler var. Onların nüfusu bizim gibi genç de değil. Türkiye'de bu dönemde iş gücüne katılım oranı artıyor. Eskiden iş aramayanlar iş piyasasına çıkıyor.''

Şimşek, hükümet olarak ellerinden geleni, doğruları yaptıklarını, son yüz yılın en büyük kriziyle karşı karşıya olunduğunu ifade etti. Bunun küresel bir kriz olduğunu bildiren Şimşek, şöyle devam etti:

''Bu krize ne Türkiye'nin katkısı vardır, ne de bu krizi Türkiye tek başına çözer. Ben dün G-20 zirvesinden döndüm. Dünyanın en büyük ekonomilerinin maliye bakanlarıyla bir araya geldik. Bu krizi beraber işbirliği içerisinde koordinasyon yaparak ve dayanışma içerisinde nasıl çözeriz diye onun tartışmasını yaptık. Ona yönelik bir takım çözümler ürettik. Mesela bizim gibi gelişmekte olan ülkelere fon akışı kurumuş durumda. Yani gelişmekte olan ülkelerden bir miktar sermaye kaçışı var. Eskiden gelen özel sermaye akışlarından da ciddi azalma var. Biz IMF kaynaklarını 2'ye katlanması kararını verdik. Yani 250 milyar dolardan, 500 milyar dolara çıkarılması kararını verdik. Bunu gelişmekte olan ülkelerin sadece ödemeler dengesi ihtiyacını karşılamak için değil, bütçe açığını karşılamak ve hatta sosyal amaçlı projelerde kullanmak üzere artırdık.''

Bunların yanında diğer önemli bir takım kararların da bulunduğunu belirten Bakan Mehmet Şimşek, bütün ülkeler ekonomilerini canlandırmak için maliye ve para politikalarını kullanacaklarını, Türkiye'nin zaten bunu yaptığına dikkati çekti. Şimşek, ''Geçen sene Ulaştırma Bakanlığı'nın bütçesini 3,5 kat artırdık. Bu sayede bu bakanlık geçen yıl 7 milyar TL'lik yatırım yaptı. Bu ne demek; biz aslında bu krizi çok öncesinde gördük, gerekli adımları attık. Alt yapı yatırımlarına öncelik verdik'' bilgisini verdi.

Dışarıda durum çok kötü

Şimşek, Türkiye'nin dışarıya çok önemli ölçüde araba, tekstil ve elektronik ürün ihracatı yapan bir ülke olduğunu kaydetti.

''Ama şunu da kabul etmek lazım. Bu krizin çok boyutu var. Dış ticaret boyutu var. Dışarıda durum çok kötü. Talep azalıyor, bunun yansımaları var. İşin finansman boyutu var. İşin bir de güven boyutu var. Bu çok önemli'' diyen Bakan Şimşek, şunları kaydetti:

''Bakın maalesef kötümserlik bulaşıcıdır. Türkiye'de aslında temeller sağlam olmasına rağmen hane haklının durumu aslında iyi, bankaların durumu iyi, devletin durum iyi, kamu finansman dengeleri iyi, bütün bunlar iyiyken Türkiye etkileniyor. Tabi dünyanını bir parçası olduğu için. Ama etkileşim kanalarından bir tanesi işte bu kötümserlik. 'Vah yandık, öldük, bittik' türünden yaklaşımlarda vatandaş daha içe dönük oluyor. Tüketimi ve yatırımları erteliyor. Şimdi onu da engellemek için o etkiyi de azaltmak için ne yaptık. Tüketimi teşvik için birkaç gün önce yeni bir paket açıkladık. O paket uygulamaya girecek.''

Yeni paket üzerinde çalışıyoruz

Özellikle kredi kanalının daha etkin bir şekilde çalışması için yeni bir paket üzerinde çalıştıklarını belirten Bakan Şimşek, Hükümet olarak özetle gerek işsizlik konusunda gerekse küresel krizin Türkiye'ye yansımalarının sınırlanması konusunda büyük çaba içerisinde olduklarını söyledi.

Bakan Şimşek, bütün yapılacakları yaptıklarını belirterek, ''İnşallah Türkiye bundan çok daha güçlü çıkacak. Çünkü Türkiye'nin temelleri sağlam. Biz Türkiye'ye inanıyoruz, gücümüze inanıyoruz. Bundan sonraki dönemde son 6 yılda yakaladığımız performansı tekrarlarsak, dünyayla arayı hızlı bir şekilde kapatacağız'' dedi.