Suriye'nin İdlib Vilayeti için Türkiye ve Rusya arasında varılan Soçi Mutabakatı'nda öngörülen silahsızlandırılmış bölgenin oluşturulmasında sürenin dolmasına kısa zaman kaldı. Bazı Suriyeli muhalif örgütler, bölgeden çekildikleri yönündeki haberleri yalanladı.
Türkiye yanlısı muhaliflerin kurduğu Ulusal Kurtuluş Cephesi (UKC) ittifakı, mutabakatı memnuniyetle karşıladığını ancak henüz bölgeden ağır silahların çekilmediğini duyurdu.
UKC Sözcüsü Naci Mustafa, Fransız haber ajansı AFP'ye yaptığı açıklamada "Herhangi bir bölgeden ya da cepheden ağır silahlarımızı çekmedik. Bu haberleri reddediyoruz, tamamen reddediyoruz" dedi.
SOHR, UKC'nin ağır silahları çekmeye başladığını duyurmuştu
Muhaliflere yakın Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), daha önce UKC'yi oluşturan örgütlerden birinin Türk-Rus mutabakatı uyarınca bölgeden ağır silahlarını çekmeye başladığını duyurmuştu.
Gözlemevi'nden yapılan açıklamada, 8 bin 500 ila 10 bin üyesi bulunan Faylak el Rahman örgütünün silahsızlandırması öngörülen bölgedeki üç kasabada bulunan tanklar ve toplar da dahil ağır silahlarını çekmeye başladığı söylenmişti.
Faylak el Rahman Sözcüsü Sayf el Raad da AFP'ye yaptığı açıklamada, "Soçi'de varılan mutabakata bağlılığımız sürmekle birlikte, silahlarımızın ve savaşçılarımızın konuşlandırılmasında herhangi bir değişiklik olmadı" dedi.
Yine UKC'ye üye örgütlerden Faylak el Şam'ın lideri Şeyh Ömer Huzeyfe de Reuters haber ajansına "Silahsızlandırılmış bölgeden çekildiğimize dair haberler yalandır" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da geçtiğimiz günlerde New York'ta Reuters Haber Ajansı'na verdiği mülakatta silahlı grupların silahtan arındırılmış bölgeden ayrılmaya başladığını söylemişti.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya lideri Vladimir Putin'in 17 Eylül'de Soçi'de üzerinde uzlaştığı İdlib Mutabakatı ana hatlarıyla şöyleydi;
- İdlib'in etrafında Suriye ordusu ile silahlı grupları ayıran 15-20 kilometrelik silahsızlandırılmış bir bölge oluşturulacak.
- 10 Ekim'e kadar tank, roketatar, top ve havan gibi ağır silahlar bu bölgeden çekilecek.
- 15 Ekim'e kadar tüm "radikal terörist gruplar" silahsızlandırılmış bölgeden uzaklaştırılacak.
- 2018'in sonuna kadar M4 (Halep-Lazkiye) ve M5 (Halep-Hama) otoyollarının güvenliği sağlanıp trafiğe açılacak.
Mutabakatı reddeden örgütler
Ancak gözlemciler mutabakatın uygulanmasını Ankara için zorlu olacağını vurguluyor.
Silahsızlandırılması öngörülen bölgenin çoğu sertlik yanlısı cihatçı gruplar, ya da El Kaide'nin Suriye ayağının eski üyelerinin liderliğini yaptığı İdlib'deki en güçlü grup olarak görülen Hayat Tahrir el Şam (HTŞ) örgütünün elinde.
Kalan yerlerse UKC ve diğer muhalif grupların denetiminde.
HTŞ henüz Soçi Mutabakatı'yla ilgili tutumunu açıklamadı, ancak örgütün bölgeden silah ya da militan çektiğine dair bir işaret yok.
Ancak yine aynı bölgede varlık gösteren El Kaide'ya sadık militanlardan oluşan Hurras el Din (Dinin Koruyucuları) örgütü geçen hafta mutabakatı reddettiklerini duyurmuştu.
Cumartesi günü de daha önce ABD'nin destek verdiği Ceyş el İzza örgütü anlaşmayı reddettiklerini açıkladı ve örgütün lideri Cemil el Salih AFP'ye yaptığı açıklamada "Kurtarılmış (muhaliflerin elindeki) bölgeleri kemiren ve Beşar Esad'ı kurtaran bu uzlaşmayı reddediyoruz" demişti.
