"Sıcak para" olarak da adlandırılan kısa vadeli yabancı finansal sermayenin Türkiye'deki portföyünde, küresel mali krizin kasırgaya dönüştüğü, sermaye çıkışı ile Borsa'da hızlı düşüşün ve kurlarda yükselişin yaşandığı son haftalarda rekor boyutta küçülme yaşandı.
2007 sonunda 107 milyar doların üzerinde bulunan sıcak para 24 Ekim itibariyle 45 milyar dolara kadar indi. Sıcak parada yılbaşına göre erime 62 milyar dolara ulaştı. Bunun da 44.5 milyar doları son iki ayda gerçekleşti.
Merkez Bankası, İMKB, Merkezi Kayıt Kuruluşu, BDDK verilerinden yapılan belirlemelere göre yabancı yatırımcıların Türkiye'de Borsa, devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) ve mevduatta tuttukları; "sıcak para" olarak adlandırılan portföylerinin büyüklüğü, 24 Ekim itibariyle 45 milyar 47 milyon dolar düzeyine geriledi. 2007 sonunda 107 milyar 39 milyon dolar olan sıcak parada 24 Ekim'e kadar olan dönemdeki küçülme 61 milyar 992 milyon dolarak ulaştı.
Yılbaşından bu yana dalgalı bir seyirle küçülen sıcak para hacmindeki erime, küresel mali krizin adeta kasırgaya dönüştüğü son haftalarda iyice hızlandı. Olumsuz küresel konjonktür ve artan iç siyasal istikrarsızlığın ekonomide güveni azaltmasının etkisiyle söz konusu sıcak para hacmi yılbaşından Haziran sonuna kadar olan dönemde 30.9 milyar dolar küçülerek 76.9 milyar dolara inmişti. Türban ve AKP'ye kapatma davaları ile "Ergenekon operasyonu" kapsamında yaşanan şok gelişmelerin yarattığı gerilimle özellikle Haziran'da hızla küçülen söz konusu portföy, Temmuz ve Ağustos aylarında ise yeniden büyüyerek 89.7 milyar dolara çıkmıştı. 29 Ağustos-26 Eylül arasında yaklaşık 8 milyar 26 milyon dolar küçülen sıcak para, 26 Eylül'den 24 Ekim'e kadar olan süreçte ise 36 milyar 509 milyon dolar eridi. Böylece sıcak para hacminde Ağustos sonundan 24 Ekim'e kadar olan yaklaşık iki aylık dönemdeki küçülme 44 milyar 535 milyon dolara ulaştı. Sıcak para hacmindeki küçülme hem yabancıların portföylerini çözerek paralarını götürmeleri, hem de Borsa'daki düşüş, faiz ve kurdaki yükselme sonucu kalan portföyün dolar cinsinden değerinin düşmesinden kaynaklandı.
En büyük erime borsa portföyünde
Yabancıların 24 Ekim itibariyle Türkiye'deki sıcak para yatırımlarının 22 milyar 244 milyon dolarını İMKB'deki hisse senedi portföyü oluşturdu. Söz konusu portföy 2007 sonunda 70 milyar 309 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu. Buna göre yılbaşından 24 Ekim'e kadar olan dönemde yabancıların İMKB portföyünde yüzde 68.4 oranında 48 milyar 65 milyon dolarlık küçülme yaşandı. Ancak yabancıların İMKB'deki portföyünün Kasım ayının ilk haftasında kurdaki gerilemeyle bir miktar büyüdüğü gözlendi.
Yabancıların Borsa'dan sonra en çok yatırım yaptıkları araç olan devlet iç borçlanma senetlerindeki (DİBS) portföyünün değeri de yılbaşından bu yana yüzde 47.3 oranında 15 milyar 7 milyon dolar eriyerek, 24 Ekim itibariyle 16 milyar 745 milyon dolara kadar indi. Yabancı yatırımcıların DİBS portföyü 2007 sonunda 31 milyar 752 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu. Yabancıların Türk bankacılık sistemindeki mevduatlarının tutarı ise 2007 sonuna göre 1 milyar 80 milyon dolar artarak 6 milyar 58 milyon dolar düzeyinde oluştu. Söz konusu mevduat hacminde de son haftada 324 milyon dolarlık bir azalma olduğu gözlendi.
