Demircilerden gemiler için sigorta talebi
Savaşın en fazla etkilediği alanlardan biri demir çelik sektörü. Önceki gün gerçekleştirilen toplantıya katılan TOBB Demir ve Demir Dışı Metaller Meclisi Başkanı Veysel Yayan, özellikle kullandıkları girdiler olan hurda, cevher, kömür ve pik demiri ile ilgili olarak Rus limanlarının açık olmasını ve gemilerin oraya gidip gelebilmeleri için sigortalanma problemlerinin aşılması konusunda taleplerini ilettiklerini anlattı. Bakanlığın bu sorunlar üzerinde çalıştığını dile getiren Yayan, öte yandan ABD ve AB’nin uyguladığı koruma tedbirlerinin de Rusya ve Ukrayna olmadığında anlamını yitireceğini belirterek Türkiye’ye karşı uygulanan koruma tedbirlerinin de kaldırılması yönündeki girişimlerin yoğunlaştırılması yönünde talepte bulunduklarını dile getirdi.
"Sektörümüzde üretim durma noktasına geldi"
TOBB Türkiye Çimento ve Çimento Ürünleri Meclisi Başkanı Fatih Yücelik, sektör olarak savaşın etkilerini çok ağır ve hızlı şekilde görmeye başladıklarını anlatırken, verdiği bilgilere göre, 2021’de gerçekleşen 5,3 milyon ton kömür ithalatının yüzde 80-90’lık bölümü Rusya’dan karşılandı. Kömür fiyatlarının da bu nedenle son bir haftada yüzde 100’ün üzerinde arttığını belirten Yücelik şöyle devam etti:
“Kömür endeksleri bir haftada 180 dolardan 500 dolar seviyesine çıktı. Fabrikalarımızda kömür tedarikinde zorluk yaşamaya başladık. Sektörümüzde üretim durma noktasına geldi. 2022 yılı Şubat ayında petrokok fiyatları geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 500 artış gösterirken, elektrik ve ithal kömür fiyatları sırasıyla yüzde 220 ve yüzde 400 artış gösterdi. Sektörün kömür stokları azaldığı için krizin daha uzun sürmesi durumunda ve alternatif enerji kaynaklarının ivedilikle devreye alınmaması halinde üretimimiz durma noktasına gelecek. İthal kömür tedarikçileri Rusya’daki kontakları ile iletişim sağlayamıyor, Karadeniz’deki kriz durumu gerekçe gösterilerek gemiler iptal ediliyor, tedarikçilerin depolarındaki mevcut kömür rezervleri tükeniyor. Kalan az miktardaki kömürü de rekabet ortamının ortadan kalkmasıyla daha yüksek fiyatlardan satmaya çalışmaları, ithal kömür tedarikindeki sıkıntıların temelini oluşturuyor.
"Tedarik güvence altına alınmazsa fabrikalar operasyonları kesmek zorunda kalacak"
Öte yandan navlun maliyetlerinde hızla artış yaşandı. Karadeniz’e gemilerin gitmemesi dolayısıyla şu anda Akdeniz havzasındaki mevcut gemi bolluğunun aniden kesilmesi bekleniyor. 20-25 gün sürecek bu seyahatler, ihracat konusunda ülke olarak gücümüzü yavaşlatacak. Kömür tedariki güvence altına alınamazsa mecburi olarak fabrikalar durup stok maliyeti yerine operasyonu kesmek durumunda kalacaktır. Bu nedenle çok acil önlemler alınmalı. Bu gerekçeyle kuru bazda kükürt oranının termik santrallere uygulandığı gibi yüzde 3’e yükseltilmesi, alt ısıl değerin 4.800 kCal/kg’a çekilmesi ve yüzde 36 olan uçucu madde limitinin de yükseltilmesi, başka kaynaklardan kömür tedarik edilmesine imkan yaratacaktır. Bu olağan dışı dönem bitene kadar sektörümüze istisna sağlanırsa kömür ithalatında Kolombiya, Endonezya ve Güney Afrika gibi ülkeler alternatif seçenekler arasında olacaktır”
