Gündem
BBC Türkçe

Seçilme yaşı: Partiler ne demişti, dünyadaki örnekler neler?

Anayasa değişikliği teklifinin ikinci turda bugün oylanması muhtemel 3. maddesi, milletvekili seçilme yaşının 25'ten 18'e indirilmesini öngörüyor. İlk turda en fazla "Hayır" oyu verilen maddelerden biri 3. madde olmuştu. Peki partiler programlarında bu ko

18 Ocak 2017 11:18

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda anayasa değişikliği teklifinin ikinci tur görüşmeleri bugün başlıyor.

İktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), teklifin tümünün hafta sonuna dek kanunlaşmasını hedefliyor.

Anayasa değişikliğine ilişkin kanun, TBMM Genel Kurulu'nda ikinci turda en az 330 oy alması halinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onayına sunulacak.

Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş ise Pazartesi günü yaptığı açıklamada, "Mümkün olan en kısa süre içerisinde muhtemelen Nisan ayının hemen başında referanduma gidilecektir" demişti.

Anayasa değişikliği teklifinin ikinci turda bugün oylanması muhtemel 3. maddesi, milletvekili seçilme yaşının 25'ten 18'e indirilmesini öngörüyor.

Bu madde, Cumhurbaşkanlığı ve TBMM seçimlerinin 5 yılda bir birlikte yapılmasını öngören 4. maddeyle birlikte, ilk tur oylamalarda en fazla ret oyunu alan madde olmuştu.

139 milletvekili, iki madde için yapılan oylamalarda "Hayır" oyu vermişti.

Değişiklik teklifinin 3. maddesi Meclis'e gelmeden önce AKP'li TBMM Başkanvekili Ahmet Aydın, "Türkiye genç nüfusu ile övündüğümüz bir ülke, gençliğimize güvenmeliyiz, gençlerimizin siyasette daha aktif rol almasını istiyoruz" diyerek değişikliği savunmuştu.

Seçilme yaşını 18'e düşürme teklifinin altında imzası olan AKP'nin parti programında ise seçilme yaşı olarak 25 yer alıyor.

Bazı milletvekillerinin tutuklu olmasını protesto ederek oylamalara katılmayan Halkların Demokratik Partisi (HDP) ise programında seçilme yaşının 18'e inmesi gerektiğini belirtmişti.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ile Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) parti programlarında ise seçilme yaşına dair herhangi bir vaat yer almıyor.

Peki dünyada üzerinde uzlaşılan bir seçilme yaşı var mı?

Bu sorunun cevabını bulmak için Parlamentolar Arası Birlik'in (Inter-Parliamentary Union-IPU) verilerini inceledik.

1889'da kurulan ve 171 ülkenin parlamentosunun üye olduğu IPU'nun Ekim 2016 verilerine göre seçilme için en yaygın yaş sınırları 21 ve 25.

Türkiye seçilme yaşını 25'ten 18'e indirirse dünyadaki en yaygın seçilme yaşı da 21 olacak. Çünkü seçilme yaşını 21 ve 25 olan ülkelerin sayısı eşit: 58.

51 ülke ise seçilme yaşını 18 olarak belirlemiş durumda.

En genç seçilme yaşı 17 ile Kuzey Kore ve Doğu Timor'da.

En yaşlı seçilme yaşı ise 35 ile Angola'da.

Seçim yaşının 18 olduğu ülkelerde insanların reşit olduktan sonra herkesle eşit hakka sahip olması gerektiği ve gençlerin de mecliste yer almasının doğru olacağı argümanları kabul görürken diğer ülkelerde ise milletvekilliğinin tecrübe gerektirdiği, bu nedenle 18 yaşını doldurmuş birinin vekil olmasının doğru olmayacağı düşüncesi hakim.

Avrupa ülkeleri arasında ise en yaygın olan sınır 18 yaş.

Özellikle Batı ve Orta Avrupa ülkeleri arasında yaygın olan bu yaş sınırını kullanan 28 ülke var.

On ülke 25 yaşı tercih ederken dokuz ülke de 25 yaş sınırlarını kullanıyor.

Avrupa'da 18, 21 ve 25 yaş dışında bir yaş sınırı kullanan tek ülke ise Romanya.

Romanya'daki gençlerin seçimde adaylıklarını koyabilmeleri için en az 23 yaşında olmaları gerekiyor.

Ancak milletvekili seçimine yönelik yaş sınırları yalnızca taban yaşta bulunmuyor.

Üç ülkelerde vekiller için bir tavan yaş sınırı da bulunuyor.

Bu sınır Bhutan'da 65, İran ve Somali'de ise 75.

Bu yaşı geçen insanların seçimlere girmesine izin verilmiyor.

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir