15 Temmuz darbe girişiminin ardından çıkarılan Olağanüstü hâl kararnamesiyle darbe soruşturmalarına bakan savcıların yetkileri genişletildi. OHAL süresince mahkeme kararı beklenmeden savcı tarafından yakalama ve el koyma emri verilebilecek.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında 25 Temmuz’da toplanan Bakanlar Kurulu, OHAL kapsamındaki ikinci kanun hükmünde kararnameyi dün akşam saatlerinde yayımladı.
KHK’da yer alan düzenlemelerden bazı bölümler şöyle:
- OHAL süresince mahkeme kararı beklenmeden savcı tarafından yakalama emri düzenlenebilecek. Savcı, konutta, işyerinde, kapalı alanlarda mahkemeye başvurmadan arama kararı verebilecek. Savcı hazır olmadan, ihtiyar heyetinden veya komşulardan birinin nezaretiyle arama gerçekleştirilebilecek.
- Savcının yazılı emriyle, mahkeme kararı olmadan askeri mahallerde de arama yapılabilecek. Arama, savcının katılımı olmadan gerçekleştirilebilecek. Adli kolluk, arama yapılırken ilgili kişinin belge ve kağıtlarını savcıyı beklemeden inceleyebilecek.
- Savcının yazılı emriyle avukatların ofislerinde de arama yapılabilecek.
- Hâkim kararı beklenmeden savcı talimatıyla bilgisayarlara, kayıtlarına ve işlem kütükleri kopyalanabilecek. İşlem uzun sürecekse bunlara el konulabilecek.
- Hakim kararı aranmadan, gecikmesinde sakınca bulunulan hallerde savcı kararıyla telefon dinleme, teknik takip ve izleme yapılabilecek.
- Savcı, avukatın dosyayı inceleme ve belge almasının soruşturmayı tehlikeye düşüreceğine inanırsa bunu kısıtlayabilecek.
Avukatlara görüşme sınırlaması
- Savcı, avukatın müvekkiliyle görüşmesini de aynı nedenle 5 gün süreyle kısıtlayabilecek.
- Savcı, gerek görürse soruşturmanın yapıldığı yerdeki sulh ceza hakiminden de karar çıkartabilecek.
- Cumhuriyet başsavcılıkları, soruşturmanın gerekli kılması halinde yargı çevresi içindeki mülki idare amirliklerinden bina, araç, gereç ve personel talebinde bulunabilecek.
- Cezaevine konulan şüpheliler, savcı talebi ve hakim kararıyla buradan çıkartılarak sorgulanabilecek.
Kaçak sayılacaklar
- Hakkında yürütülen soruşturmanın sonuçsuz kalmasını sağlamak amacıyla yurtiçinde saklanan veya yabancı ülkede bulunan ve bu nedenle Cumhuriyet savcılığı tarafından kendisine ulaşılamayan şüpheliye de Kaçak denilecek. Bu kişilerin “kaçak” sayılması için yasada aranan koşullar aranmayacak. Kaçak durumundaki kişilerin işlediği suçla ilgili sınır olmaksızın duruşmalara gelmesini sağlamak amacıyla mallarına, hak ve alacaklarına orantılı olarak mahkeme kararıyla el konulabilecek, kayyım atanabilecek.
- Tahliye talepleri en geç otuzar günlük sürelerle tutukluluğun incelenmesi ile birlikte dosya üzerinden karara bağlanacak.
- Şüpheli veya sanık ile eş, çocuk, anne ve baba gibi tanıklıktan çekinme hakkı bulunan kişiler arasındaki mektup ve belgelere, bu kimselerin nezdinde bulunsa bile elkonulabilecek. Hakim kararı olmadan el konulmuşsa 5 gün içinde hakim onayı aranacak. Hakim kararını 10 gün içinde verebilecek.
El koyma emri
- Sanıkların suç yoluyla elde ettiği değerlendirilen her türlü taşınır ve taşınmaz mallara CMK’da belirtilen rapor sonucu beklenmeden hakim ya da gecikmesinde sakınca bulunan hallerde savcı kararıyla el konulabilecek.
