T24 - Sarkozy’nin 2007’de Cumhurbaşkanı seçilmesinin hemen ardından Fransa’ya giden ABD heyeti ile Fransız Dışişleri arasında ateşli bir Türkiye tartışması yaşandığı ortaya çıktı.
Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın gizli yazışmalarını yayınlayan WikiLeaks, dün de ABD yetkilileriyle Fransız diplomatlar arasında 3 Temmuz 2007 tarihinde gerçekleşen Türkiye görüşmelerinin tutanaklarını yayınladı. 7 Temmuz’da Hillary Clinton’a rapor olarak sunulan görüşmeye ABD adına Türkiye Dostluk Grubu başkanı Roberx Wexler ve ekibi katılırken, Fransa Dışişleri ise müsteşarlar Jean-Louis Falconi, Caroline Ferrari ve Marine de Carne ile temsil edildi. ABD’li diplomatlar görüşme boyunca Sarkozy’nin Türkiye karşıtlığını sorguladı. İşte iki taraf arasında yaşanan diyaloglar:
ABD: Türkiye Irak ve Afganistan’da çok önemli işler yapıyor. Sarkozy ile Dışişleri Bakanı Kouchner arasında Türkiye konusunda görüş farklılığı var.
Küçük düşürücü
Fransa: Cumhurbaşkanı Sarkozy, seçmenden Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğini engellemek için yetki aldı. Türkiye bunu anlıyor ve Sarkozy’nin Türkiye politikasına saygı gösteriyor.
ABD: Fransa’nın bu pozisyonu destek buluyor mu?
Fransa: Fransız seçmeni AB’nin genişlemesi ve Türkiye konusunda kaygılı. AB Anayasası’nı reddetmelerinin ana sebebi de buydu. Türkiye ile kriz istemiyoruz ama AB-Türkiye ilişkisinin tam üyelikten farklı olması gerek.
ABD: Bu Türkiye için küçük düşürücü bir şey değil mi? Türkiye’ye “yeterli değilsin” demek Türkiye’yi Avrupa’dan uzaklaştırmayacak mı?
Fransa: Türkiye bizim için özel bir durum. Sarkozy’nin Türkiye’nin AB üyeliğini kabul etmemesinin arkasında ne Erdoğan korkusu var ne de Türkiye korkusu. Bu tamamen Avrupa Birliği kimliğiyle alakalı. AB siyasi bir projedir ve Türkiye’nin üyeliği bu siyasi projenin sorgulanmasına sebep olur. Daha önce sözler verildi ama sorular hiç sorulması. AB’nin karar vermeden ileri gitmek gibi bir geleneği var ama Sarkozy soruları masaya koymak istiyor.
‘Soykırım’ı tanısınlar'
Türkiye, Fransız halkı içindeki olumsuz imajını geliştirmek için örneğin ‘Ermeni soykırımı’ndaki rolünü kabul edebilir. Fransa hükümeti Ak Parti’yi destekliyor çünkü Erdoğan hükümetinin daha dindar olsa da daha az dogmatik olduğunu düşünüyoruz.
ABD: Peki Fransa Rumlar’ın Annan Planı’nı reddetmesinin ardından Kıbrıslı Türkler’e söz verilenleri gerçekleştirmek için aktif bir rol üstlendi mi?
Fransa: Birçok Avrupa Birliği Başkanlık döneminde bu girişimlerde bulunuldu ancak başarısızlıkla sonuçlandı. Bundan dolayı kimin suçlanması gerektiğini bile bilemiyoruz.
