T24 - Yıldız
Yazıcıoğlu Washington DC
[email protected]
Ermenistan Cumhurbaşkanı
Serj Sarkisyan, bugün sabah 09.30 ile 11.30 saatleri arasında
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile görüştükten sonra ABD Başkanı
Barack Obama ile saat 13.30’da bir araya gelecek. Bu çerçevede,
Sarkisyan’ın, Erdoğan’a, Türkiye’de yaşayan kaçak
Ermenilerle ilgili sözleri de dahil olmak üzere iki ülke
arasındaki protokol sürecindeki tıkanmaya ilişkin Ermeni tarafı
olarak beklentilerini açıkça aktaracağı belirtiliyor.
Protokollerden imzasını çekme ihtimali tartışılmakta olan
Sarkisyan’ın, Erdoğan ile görüşmesi sonrasında saat 13.30’da
görüşeceği ABD Başkanı Barack Obama’ya Ermenistan’ın
takınacağı tutum hakkındaki nihai kararını söylemesi
bekleniyor.
Liderler arasındaki
görüşme trafiği netlik kazanmaya başlarken, Amerikan
Başkanı Barack Obama, bugün resmi açılış töreni yapılacak
olan Nükleer Güvenlik Zirvesi kapsamında Washington DC’ye gelmiş
olan ülke liderleriyle ikili görüşmelerde bulunacak. Görüşmeler,
Beyaz Saray yerine zirveye ev sahipliği yapan Washington Convention
Center’da gerçekleşecek. Barack Obama’nın ilk günkü
programında Ürdün, Çin, Malezya, Ukrayna liderleri yanında saat
13.30’da Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan yer alıyor. Bu
zamanlama açısından Sarkisyan’ın, Türkiye ile Ermenistan
arasında başta protokol süreci olmak üzere ikili ilişkileri
şekillendirecek olan kararını kamuoyuna açıklaması öncesinde
Obama ile paylaşacağı yorumu yapılıyor.
Erdoğan ile Sarkisyan’ın,
bugün görüşmeleri sonrasında basına ortak açıklama yapmaları
öngörülmüyor. Erdoğan, Sarkisyan görüşmesi bitiminde
Washington Convention Center’dan ayrılarak, “Ali Vural Ak
Küresel İslam Merkezi”nin açılışını yapmak ve “Küresel
Barış Vizyonu Olarak Medeniyetler İttifakı” başlıklı bir
konferans vermek üzere George Mason Üniversitesi’ne geçecek. Bu
nedenle Erdoğan’ın, Sarkisyan görüşmesine ilişkin
üniversitedeki programı sırasında açıklamada bulunabileceği
belirtiliyor.
Obama - Sarkisyan
görüşmesi sonrasında da ortak basın açıklaması yapılmayacak
görünüyor. Obama, programında 1 saatlik süre ayırdığı
Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan ile görüşmesi bitiminde Çin
Devlet Başkanı Hu Jintao ile bir araya geliyor. Ancak Sarkisyan’ın,
Obama’ya Ermeni tarafı olarak Türkiye ile yürüttükleri
protokol sürecine ilişkin kararını ilettikten sonra ilerleyen
saatlerde basın açıklaması yapabileceği kaydediliyor. Bu
çerçevede, Sarkisyan’ın, Washington DC’de yapacağı açıklama
bir bakıma Türkiye – Ermenistan arasındaki ilişkilerin
geleceğini belirleyici nitelikte olacak görünüyor.
İran çıkmazı
Bu arada
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu
Direktörü Yukiya Amano’nun, ülke liderlerine dünyadaki nükleer
silahlanma hakkında bilgi vereceği zirve boyunca Başkan Obama,
öncelikle İran’ın hedef olduğu Amerikan’ın diğer ülkelerden
beklentilerini iletecek. Bu noktada Obama’nın, Erdoğan ile Salı
günü yapacağı görüşmesinde, Birleşmiş Milletler Güvenlik
Konseyi’nin gündemine gelmesi beklenen İran’a yaptırım
uygulanması konusunda ABD’nin Türkiye’den yana beklentisini
yinelemesi bekleniyor. Obama’nın, Türkiye ile Amerika
ilişkilerinde Kongre gündemindeki Ermeni soykırımını tanıyan
karar tasarısı yanında başka bir ciddi kriz yaratma potansiyeli
olan İran konusunda kararlı olduğu gündeme yansıyor. Obama’nın,
BM Güvenlik Konseyi üyesi olması nedeniyle Türkiye’den İran’a
tavır alınması yönünde hareket etme beklentisinde ısrarcı
olabileceği kaydediliyor. Buna karşın ise Erdoğan’ın, açıkça
ifade ettiği İsrail örneğini yineleyeceği konuşuluyor.
DC açısından tarihi
zirve
Bu noktada,
Washington DC’nin ev sahipliğini yaptığı ve Türkiye’de
Ermeni meselesi ile bağlantılı olarak gündemde olan Nükleer
Güvenlik Zirvesi’nin, aslında ABD açısından her bakımdan en
önemli gündem maddesini oluşturduğunu eklemek gerekiyor.
Birleşmiş Milletler toplantıları nedeniyle her yıl yüzü aşkın
ülke liderini ağırlayan New York ile tarihinde eşine az rastlanır
bir şekilde rekabet etmekte olan Amerikan başkenti Washington DC,
üç günlük zirve boyunca 49 ülke devlet başkanını veya
başbakanını ağırlıyor. Ülke liderleri yanında Birleşmiş
Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon ile Avrupa Birliği’ni
temsilen Avrupa Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy da zirveye
katılıyor. Zirve nedeniyle DC’ye gelen liderler arasında Fransa
Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Rusya Cumhurbaşkanı Dimitri
Medvedev, İngiltere Başbakanı David Miliband gibi isimler
bulunuyor.
Bu katılımcı
tablosu dolayısıyla Washington DC’de dün sabah itibariyle
uygulanmaya başlanan güvenlik önlemleri kapsamında, konferans
merkezi civarındaki metro istasyonları ile caddeler trafiğe
kapatılırken, Amerikan televizyon kanalları bundan şikayetçi
olan vatandaşlar ve yerel işletme sahipleriyle ilgili haberleri
ekranlara taşıyor.