Basında sık sık Afrika’daki safari görüntüleriyle yer alan Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Afrika gezisinin nedenini açıkladı. Suudi Arabistan, Rusya ve son olarak da Afrika çıkarması yapan Cumhurbaşkanı Gül, “Türkiye’nin ihracatını artırmak için ne gerekiyorsa yapıyoruz. Gerektiğinde başbakanları, devlet başkanlarını arıyorum. Bir tek proje için bir ülkeye gidiyorum” dedi.
Kenya’da bulunan Türk Elçiliği’nde Bugün gazetesine röportaj veren Cumhurbaşkanı Gül, gezisinin ayrıntılarını anlattı:
‘Tek bir proje için bile başka ülkeye giderim’
Sizinle Rusya’ya giden işadamları çok faydalı görüşmeler yaptıklarını söylemişlerdi. Şimdi Kenya’dayız ve buradaki işadamları da aynı şeyi söylüyor. Hatta Özal’dan sonraki en büyük dış etkinliklerin şimdi gerçekleştiğini söyleyenler var. Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Uluslararası ticaret için ne gerekiyorsa onu yapıyoruz. Elimizden ne geliyorsa yapıyoruz. Gerektiğinde devlet başkanlarını, başbakanları arıyorum. Bizzat birçok proje için kendim gidiyorum. Bu konuları önemsiyoruz. Uluslararası ticarette devletlerin desteğinin de önemli olduğunu düşünüyorum. Türkiye için elimden gelen her şeyi yapıyorum.
Gerek Dışişleri Bakanlığım gerek Başbakanlığım ve gerek Cumhurbaşkanlığım sırasından her türlü desteği verdim. Tek bir proje için bir başka ülkeye gidip işi çözdüğüm oldu. Bunları Türkiye için yapıyoruz. Yapmaya da devam edeceğiz. Rusya’da ziyaretimize çok büyük heyet katıldı. Afrika’ya çok önemli işadamlarımız geldi.
‘Nairobi havaalanına indiğimde gururlandım’
Bu strateji devam edecek mi?
Edecek tabi... Bütün dünya bunu yapıyor. Bizim işin iş dünyası çok önemli. İşadamları bizim değerimiz. Onlar başka ülkelerde ne kadar çok iş yaparlarsa Türk ekonomisine o kadar katkıları olur. Bu da Türkiye’ye iş, zenginlik olarak döner. Türkiye’nin prestiji artar dünyada. Bize gittiğimiz yerlerde bunu Türk işadamları yaptı dendiğinde büyük mutluluk duyuyoruz. Nairobi havaalanına indiğimde iki Türk Hava Yolları uçağını görünce gurur duydum.
Rusya’da paraya dönük somut girişimler de oldu...
Evet çok önemli. Rusya ile yaptığımız görüşmelerde rublenin kullanımı konusu vardı. Hazine Müsteşarını, Merkez Bankası başkanını, bürokratları çağırdım. Görüş aldım. Üzerinde çalışıyoruz. Bu tür girişimler Türk sanayisinin krizden çıkışına yardım eder diye düşünüyoruz.
‘İş adamlarımız Kenya’da önemli iş bağlantıları yaptı’
Kenya nasıl geçti?
Türk işadamlarını 300 Kenyalı girişimci ile görüşmüş. Siz de yakından takip etmişsiniz görüşmeleri... İş adamlarımız Kenya’da çok önemli iş bağlantıları yaptı. Buraya yaptığımız seyahatin çok faydalı geçtiğini düşünüyorum. Uçağımızda 200’e yakın iş adamı vardı. Hatta birçok iş adamı da gelmek istedi ama yer sıkıntısından getiremedik. Bunlar önemli gelişmeler. 4 sene önce 15 milyon dolar olan Kenya ile ticaretimiz bu gün 240 milyon dolara çıktı. Yarınki hedefimiz 1 milyar dolara koşmak.
‘Kenya AB’nin telafisi mi?’
Başta AB olmak üzere bazı pazarlarda ihracat kan kaybediyor. Telafisi böyle mi olacak?
2002’de 36 milyar dolar olan ihracatımız bugün 100 milyar doların üzerine çıktı. Butün bu gelişmeler çalışmakla gerçekleşiyor. Son dünya krizi ile birlikte ihracatta gerileme başladı. Bu bizden kaynaklanmadı. İhracatımızın yüzde 60’ı AB’ye... Orada harcama kabiliyeti düşünce haliyle bizim ihracatımız da olumsuz etkilendi. Bu yüzden yeni pazar arayışlarına girdik. Bunların en önemlilerinden birisi Afrika’dır. Rusya’da önemli...
Ortadoğu’ya nasıl bakıyorsunuz?
Önemli. Mesela S. Arabistan’a yaptığımız geziden de çok önemli sonuçlar aldık. Ülkenin 2020’ye kadar 600 milyar dolarlık bir yatırım bütçesi ayırdığını biliyoruz. Dünya küçülürken onlar büyüyor. Bu büyümenin gerçekleşmesine biz de destek sağlamak istiyoruz. Bu yatırımdan biz de mutlaka pay alacağız.
'Nairobi doğru hedef THY’yi kutluyorum'
THY’nin uçuşları nasıl etkiliyor bütün bu çalışmaları?
Nairobi Afrika için önemli açılım noktalarından biri. THY’nin Nairobi hattını açması önemli. Bu noktada Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ı ve THY Genel Müdürü Temal Kotil’i tebrik ediyorum. Nairobi Afrika için bir açılım ve başlangıç noktası. Aynı şekilde İstanbul da Avrupa, Asya ve Ortadoğu için bir başlangıç noktası ve bir kapı konumundadır. Bu direkt uçuşlar Kenya ile Türkiye’yi ve dünyayı birbirine yakınlaştıracaktır.
'Kriz önlemleri siyasi tartışmalarla gölgeleniyor'
Kriz konusunda uyarılarınız oluyor mu?
Türkiye’de krizle birlikte tedbirler alınıyor. Bunları biliyoruz. Benim de tavsiyelerim oluyor elbette. Sayın Başbakanla düzenli olarak görüşüyoruz. Yine ekonomiden sorumlu bakan ve bürokratlarla da zaman zaman görüşmelerimiz oluyor. Ama bu konu tamamen hükümetin konusu. Krize karşı alınan tedbirler siyasi tartışmalarla gölgeleniyor. Oysa bu tamamen Türkiye’nin meselesi. O yüzden siyasetten uzak tutulması gerekir.
'Çalıştık meyveleri topluyoruz birileri bizi eleştirmişti'
Afrika açılımı yeni başlamadı. Süreç nasıl gidiyor?
3-4 senedir sürdürdüğümüz bu Afrika açılımı şimdi meyvelerini vermeye başladı. Bu son ziyaretimizde sadece ihracat noktasında değil iş adamlarımızın yatırım anlaşmaları yaptıklarını da gördük. Buraya yapılacak yatırımlar ülkemize kaynak sağlayacaktır.
‘Çin ve İran Cumhurbaşkanı da bölgede dolaşıyor’
Biraz önce dünya da aynı şeyi yapıyor dediniz. Bu konuda sıkı yarış var.
Doğru. Biz Afrika çalışmalarımızı sürdürürken dünya da boş durmuyor. Bakın Çin Cumhurbaşkanı bu bölgelere dördüncü gezisini yapıyor. Önümüzdeki günlerde yine Kenya’ya bir Çin heyetinin geleceğini öğrendik. Biz Cumhurbaşkanı düzeyinde ilk kez geliyoruz. İran Cumhurbaşkanı bölgede dolaşıyor.
Türkiye’de bazı çevreler bu gezilere itiraz etmişti.
Biz yıllar önce Afrika ziyaretleri yaptığımızda gerek ben gerek Sayın Başbakan bu bölgeye geldiğinde birçok insan eleştiriler yöneltti. Hatta ‘ne işiniz var oralarda niye gidiyorsunuz boşu boşuna’ diyenler oldu. Bu gün aldığımız sonuçları bu eleştirileri yapanlar da görüyorlardır. Körfeze niye gittim. Acelem neydi? 2020’ye kadar 600 milyar dolarlık yatırım bütçeleri var.
‘BM’de Afrika ülkeleri bize oy verdi’
Bu ilişkilerin ekonomi dışında da katkıları var mı?
Ekonomik sonuçları alıyoruz almaya da devam edeceğiz. Bunun yanında siyasi sonuçlar da elde edildi. Örneğin BM Güvenlik Kurulu’na seçilirken ikisi hariç tüm Afrika ülkeleri bize oy verdi. Bunlar çok önemli sonuçlar. Dünyada başka hiçbir ülke bu sonucu alamaz.
