Gün geçmiyor ki, Rus hackerlar hakkında haber çıkmasın. Katar krizinin patlak vermesinin ardından Amerikan CNN televizyonu FBI kaynaklı haberinde krizin, Rusların Katar haber ajansına 'monte ettiği' yalan haber yüzünden patlak verdiğini bildirdi. Bölge ülkeleri Katar ile diplomatik ilişkilerini kesti. Bu haberden birkaç saat önce de ABD'deki Başkanlık seçimiyle ilgili haberler ‘ortalığı karıştırmıştı'. Amerikan medyasında Rus askeri istihbaratının, seçmen listeleriyle ilgili program hazırlayan şirketlerden en az birine siber saldırıda bulunduğuna dair haberler yayınlandı.
Kamuoyu üzerinde etki yaratmak
Gizli servisler, aydınlatma ve terörizm haberleri yayınlayan 'Agentura.ru' adlı internet haber sitesinin yazı işleri müdürü Andrey Soldatov haberleri 'Rus hackerların en büyük başarısı' olarak nitelendiriyor. Soldatov Deutsche Welle'ye verdiği demeçte, "hackerlar en iyi kendilerinden söz ettirmeyi beceriyorlar", dedi. Soldatov, ABD ve Fransa seçimlerindeki hacker faaliyetlerinin tek sonucunun Moskova'nın nüfuzunu arttırması olduğunu belirtti. Rus medyacı, Rusya'nın başka ülkelerdeki seçimlere müdahale edebildiği imajının yaratılmasının Rusların hoşuna gittiği görüşünde.
Rusya seçimleri manipüle ettikleri iddiasını yalanlıyor. Devlet Başkanı Vladimir Putin aybaşındaki basın toplantısında 'devlet eliyle böyle bir şey yapılmasının söz konusu olmadığını' söyledi. Kremlin lideri aynı zamanda 'Rusya'yı eleştirenlere karşı katkıda bulunan yurtsever Rusların çıkabileceğini' belirtti. Putin alaycı bir ifadeyle, hackerların 'sabah kalktıktan sonra devletler arasındaki ilişkilerle ilgili haberleri okuyup kolları sıvayan serbest sanatçılar olduklarını' da sözlerine ekledi.
İçte tuttu, şimdi dışta da uygulanıyor
Andrey Soldatov yapılan açıklamalarla ilgili olarak, sistemin komplike ama etkili olduğunu söyledi. Soldatov "Hackerlarla gayrı resmi grupların bu gibi faaliyetleri devletin en üst kademelerinde koordine ediliyor. Bu gruplar arasında halkla ilişkiler ajansları ya da çalışmalarını devlet kurumlarıyla koordine etmeyip, doğrudan Kremlin ile çalışan kişiler de var. Bu sayede daha hızlı ve esnek çalışabiliyorlar" dedi.
Devlet bürokrasisi mensubu olmadıklarından devlet temsilcileri gibi sorumluluk taşımayan kişilerle işbirliği yapma yöntemi 2000'lerin ilk yıllarında muhaliflere ve eleştirel medyaya karşı denenmişti. Soldatov'un anlattıklarına göre Moskova bu metodu daha sonra dış ilişkilerde de kullanmaya başlamış ve ilk denemeyi Estonya'ya siber saldırıda bulunarak yapmıştı. Estonya 'saldırısının' sorumluluğunu 'Bizimkiler' adlı Kremlin yandaşı gençlik örgütü üstlenmişti.
Sovyet mirası
Soldatov Berlin'de katıldığı bir toplantıda Rus hackerların gücünü Sovyet mirasıyla modern Rus devlet politikasından aldıklarını söyledi. Soldatov, "Sovyetler Birliği dünyada en fazla mühendis yetiştiren devletti. Sovyet imparatorluğunun çökmesinden sonra Rus bilişim teknolojileri mühendisler sayesinde dünyanın en iyileri arasına girdi. Bu uzmanlar da halk çoğunluğu gibi Rusya'nın Batı tarafından kandırıldığını düşünüyorlardı. Bu nedenle hackerlar isteyerek gizli servislerin hizmetine girdiler." diyor.
Andrey Soldatov 2014 yılında Kırım'ın ilhak edilmesinden sonra kanun dışı hackerlarla istihbarat arasındaki ilişkiye devlet organlarıyla bilişim teknolojisi arasındaki işbirliğinin eklendiğini anlattı. Bilişimcilerin korkudan, gizli servislerin bazı internet sitelerinin bloke edilmesi şeklindeki ‘ricalarını' geri çeviremediklerini söyleyen Soldatov bilgisayar korsanlarındaki yurtseverlik duygusunun devlet tarafından kullanıldığını belirtti.
2002 yılında Rus enformasyon ve telekomünikasyon teknolojilerinin kalelerinden Tomsk'taki öğrenciler Kuzey Kafkasya'daki İslamcı militanların faaliyetleri hakkında yayın yapan bir internet sitesini kendiliklerinden bloke ettiler. Rus gizli servisinin üniversite öğrencilerini 'yurtseverlik görevini yerine getirmelerinden dolayı kutlaması' Kremlin'in dikkatini çekti.
Amaç güvensizlik yaratmak
Andrey Soldotov Rus hackerların küresel nüfuzunun artmış olmasına rağmen bu kişilerin faaliyetlerinde stratejik hedef bulunmadığı görüşünde. Moskova'nın belli birtakım gelişmeleri kendi çıkarları doğrultusunda kullanmaya çalıştığını belirten Soldatov sonuçta bu faaliyetlerin her iki tarafa da yaradığını söyledi. Soldatov'a göre hackerlar Avrupa'da umutsuzluk ve güvensizlik yaratmaya çalışıyorlar. Rus uzman, kendi toplumlarının bu duruma çoktan alıştığını da sözlerine ekledi.
© Deutsche Welle Türkçe
Jolkver Goncharenko