Rıza Sarraf'ın tanık olarak ifade vermeye başladığı davada gözler, tek tutuklu sanık olan Halkbank'ın eski yöneticilerinden Mehmet Hakan Atilla'da. 50 yıla kadar hapisle yargılanan Atilla, davanın kilit ismi konumunda.
İran'a yönelik ambargoları delmek suçlamasıyla ABD'de görülen davada Rıza Sarraf'ın suçunu itiraf etmesi üzerine sanık koltuğunda tek biri isim kaldı. O isim Halkbank'ın eski Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla. DW Türkçe, davanın asıldan görüldüğü jürili duruşma için salı günü ilk kez hakim karşısına çıkan 47 yaşındaki Atilla'nın davadaki rolü ve karşı karşıya olduğu suçlamaları araştırdı:
Atilla neyle suçlanıyor?
Hakkında 50 yıla kadar hapis cezası ve 2 milyon dolar para cezası istenen Halkbank eski genel müdür yardımcısı Mehmet Hakan Atilla, Sarraf'a İran'a yönelik yaptırımları delmekte yardım etmekle suçlanıyor. İddianamede Atilla'ya yöneltilen suçlamalar ABD Hazine Bakanlığı'nı dolandırmak için kumpas kurma, Uluslararası Acil Ekonomik Güç Yasası'nı delmek için kumpas kurma, bankacılık sisteminde sahtekarlik yapma, bankacılık sisteminde sahtekarlık yapmak için kumpas kurma, kara para aklama, kara para aklamak için kumpas kurma olarak sıralanıyor. New York Güney Bölgesi Federal Mahkemesi'nde görülen davanın adı daha önce "ABD Sarraf'a karşı" idi. Sarraf'ın itirafçı olması üzerine dava adı "ABD Atilla'ya karşı" olarak değiştirildi. Rıza Sarraf'ın suçunu itiraf ederek tanık koltuğuna oturması üzerine, Atilla davanın tek sanığı konumuna geldi.
Yaptırımları delmekteki rolü ne?
47 yaşındaki Mehmet Hakan Atilla, Gazi Üniversitesi İktisat Bölümü'nde tamamladığı eğitiminin ardından 22 yıl önce Halkbank'da çalışmaya başladı. Atilla, 2011'den bu yana Halkbank'ta Uluslararası Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütüyordu. Sarraf'ın avukatları, davada kilit bir isim olan Atilla'nın Sarraf'a yaptırımları delme konusunda yol gösteren isimlerden biri olduğunu öne sürüyor. İddialara göre, Sarraf tarafından yönetilen şebeke, ABD ambargosu altındaki İran petrolünün Türkiye'ye satışından elde edilen gelirlerin paravan şirketler ve çok sayıda banka transferi aracılığıyla uluslararası piyasalara aktarılmasını sağlıyordu. Bu karmaşık işlemler yoluyla paranın Amerikan bankalarının takibine takılması engelleniyordu. Sarraf'ın rüşvet verdiği iddia edilen Atilla'nın sahte belge düzenleme gibi konularda İranlı işadamına yardımcı olduğu öne sürülüyor. Atilla, bu dava kapsamında ABD yargısının peşine düştüğü tek Türk banka yöneticisi değil. Eski Halkbank Genel Müdürü Süleyman Aslan ve eski Genel Müdür Yardımcısı Levent Balkan'ın da yakalanması isteniyor. Davada eski Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan hakkında da yakalama kararı bulunuyor.
Nasıl yakalandı?
Atilla, 28 Mart günü New York'taki F. Kennedy Havaalanı'nda FBI ajanları tarafından gözaltına alındı. Olayın ardından Halkbank'tan yapılan açıklamada Atilla'nın görev için ABD'ye seyahat ettiği belirtildi. Aynı gün ilk kez hakim karşısına çıkan Atilla, tutuklanarak kendisinden 9 gün önce Miami'de ailesiyle yaptığı tatil sırasında yakalanan Sarraf'ın tutulduğu Manhattan'daki cezaevine yerleştirildi. Atilla'nın Sarraf'ın tutuklanmasına rağmen ABD'ye seyahat etmesi, Türk basınında Atilla'nın itirafçı olabileceği yönünde iddiaların ortaya atılmasına neden olmuştu. Ancak Atilla, itirafçı olmak için mahkeme ile herhangi bir anlaşma sağlamadı. Hukuki olarak ise jüri karar alıncaya dek savcılıkla uzlaşmaya varma hakkı saklı bulunuyor. Kefaletle serbest kalma talebi reddedilen Atilla, 8 aydır tutuklu yargılanıyor. Duruşmalara mahkum kıyafeti yerine takım elbise ile giden Atilla kendisine yöneltilen suçlamaları reddediyor.
Sarraf'ın itirafçı olması Atilla için ne anlama geliyor?
Suçunu itiraf eden Sarraf, davadaki 8 sanık arasındaki tek tutuklu isim olan Atilla aleyhinde tanıklık yapıyor. Sarraf Çarşamba günü verdiği ilk verdiği ifadesinde kamu bankası Halkbank'ın İran ambargosunu delmekteki rolünü anlattı. Ambargolar nedeniyle engellenen uluslararası para transferinin sağlanması için Halkbank'ta tutulan parayı nasıl bir yol izleyerek çıkardıklarını mahkeme ile paylaştı. İfadesine bugün devam edecek olan Sarraf, paranın izinin kaybedilmesi için en az on farklı banka transferi yapıldığını söyledi. Banka ile bağlantılı işlemleri Süleyman Aslan, Hakan Atilla ve Levent Balkan ile birlikte yaptıklarını kaydetti. Sarraf ifadesinde ABD bankalarının işlemleri tespit etmemesi için kendisine yol gösteren kişilerden birinin Atilla olduğunu da belirtti. Sarraf, Halkbank'la çalışmak için kendisine yardımcı olan isminse, 45-50 milyon euro civarında rüşvet ödediğini iddia ettiği dönemin Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan olduğunu aktardı.
