Yılda 47.4 milyon litre rakı satışının gerçekleştiği Türkiye’de, tüm dünyayı etkisi altına alan krizden akşamcılar da etkilendi. Akşamcıların yüzde 70’i mekân olarak artık meyhane yerine evlerini tercih ediyor.1.2 milyar Euro’luk pazarın tüketicileri, son 4 ayda hızlıca meyhanelerden evlere kaymaya başladı.
Gazeteci Erkan Çelebi, Hürriyet gazetesindeki yazısında (11.1.2009) rakı pazarını ve üreticilerini mercek altına aldı:
Rakıya 1.2 milyar Euro verdik, meyhane yerine evde yudumladık
Akşamcıların yüzde 70’i mekân tercihini artık, meyhane yerine evde kullanıyor.
Bu da sayıları 6’yı bulan rakı üreticisini 1.2 milyar Euro’luk pazarda farklı ambalaj ve farklı damak tadına uygun ürünlere yöneltti. Üreticiler, yaş üzüm, organik, düşük alkol ve yüksek anasonlu çeşitleri de piyasaya sürerek, evlerdeki rakı tüketimini artırmaya çalışıyor.
Yılda 47.4 milyon litre rakı satışının gerçekleştiği Türkiye’de, tüm dünyayı etkisi altına alan krizden akşamcılar da etkilendi. Rakı tüketiminde yaşanan, meyhanelerden evlere kayış, son 4 ayda hız kazandı. Akşamcıların yüzde 70’i mekan tercihini artık meyhane yerine evde kullanıyor. Bu da sayıları 6’yı bulan rakı üreticisi firmanın 1.2 milyar Euro’luk pazarda farklı damak tadına uygun ürünlere yöneltti. Son aylarda yaşanan düşüşe rağmen, yılı yüzde 4 büyüyerek kapatan üreticiler, rakının yaş üzümlüsünü, organiğini, düşük alkol ve yüksek anasonlusunu da piyasaya sürerek, evde tüketimi artırmaya çalışıyor.
Rekor getiren şişe
Orhan Veli’nin "Bir de rakı şişesinde balık olsam" dizelerinden esinlenerek geçtiğimiz kasım ayında Yeni Rakı’yı balıkların yüzdüğü şişe görünümünde piyasaya süren Mey İçki, bu ambalajın satışları olumlu etkilemesi üzerine, akşamcıları yeni yıla özel ambalajlı rakıyla girmelerini sağladı. Bu ambalajla, Yeni Rakı’nın 2007 yılbaşında gerçekleşen 900 bin adetlik (35 cl’lik şişe) satış rekorunu bu yılbaşı, 1 milyon şişeye ulaştırmayı başardı. İlk organik rakıyı üreten Elda İçecek, Efe Rakı’da anason ve kuru üzümün organiğini kullanıyor. Anadolu İçecek’in düşük alkol oranına sahip Rakı 2000’le kadınları hedef alırken, Burgaz Alkollü İçecekler’de, Efe’yle birlikte Türkiye’nin ilk yaş üzümlü rakısını üretiyor. Tariş ve Tat’ın ürettiği, Mercan Rakı’da klasik tatdan vazgeçilmezken, Sarper İçecek’de Beylerbeyi adlı ürününde geleneksel lezzetten taviz vermiyor.
200 farklı çeşit
6 üreticinin 20 farklı markayla rekabet ettiği pazarda, rakı çeşidi 200’ü buluyor. Türkiye’de, yüksek alkollü içki grubundan yüzde 85 pay alan rakıda, yıllık üretim kapasitesi 125 milyon litre olmasına rağmen, tüketim 47.4 milyon litrede kalıyor. Özelleştirmeyle birlikte oluşan rekabet ortamının firmaların fiyat politikalarını da etkilemesi, her bütçeye uygun ürünlerin piyasaya sunulmasını sağladı. Pazarın, yüzde 35’ini düşük fiyatlı klasik rakılar oluştururken, yüzde 65’ini, damak tadına hitap eden özel üretim rakılar oluşturuyor.
Ev tüketimi artıyor
Türkiye’de alkol alanların en fazla tercih ettiği alkol türleri arasında bira, yüzde 65’le ilk sırada yer alırken, birayı yüzde 20’yle rakı izliyor. Votka, viski, cin, tekila gibi diğer yüksek alkol içeren ürünlerin payı yüzde 10’da kalırken, şarap tüketimi de yüzde 5 oluyor. Rakıda yıllık 0.65 litre olan kişi başı tüketim evlerde yoğunlaşıyor. Son aylarda evde tüketilen rakı miktarı yüzde 65’ten yüzde 70’e ulaşırken, ekonomik krizin etkisiyle bu oranın 2009’da yüzde 75’i aşması bekleniyor.
Kadınların rakı tüketimi artıyor
Erkeklerin kadınlardan daha fazla rakı tüketmelerine rağmen, son iki yıldır kadınların rakı tüketiminden aldıkları payda artış yaşanıyor. Haftada bir rakı içme oranı erkeklerde yüzde 15 iken, kadınlarda yüzde 2 düzeyinde bulunuyor.
Hangi rakıyı kim üretiyor
ELDA İÇECEK: 2004 yılında ilk özel sektör Türk rakısı Efe Rakı’yı piyasaya çıkardı. Efe markası, yaş üzüm, Çilingir, Sarı Zeybek, Kara Efe, Efe Organik ile rekabete katılıyor.
MEY İÇKİ: Yeni Rakı, Altınbaş, Kulüp, Mest, Tekirdağ markaları ile pazarın yüzde 70’ini elinde bulunduruyor. Yeni Rakı, 65 yıldır 10’dan fazla üzüm çeşidinden elde ediliyor. Altınbaş ve Klup ise 50 derecelik alkol oranı ile, anason oranları da yüksek rakıları tercih edenler için üretiliyor. Tekirdağ ise yüzde 100 yaş üzümden yapılıyor. Tekirdağ Altın Seri, imbik göbeğinden 2 kez süzüldükten sonra 3 ay meşe fıçılarda dinlendiriliyor; altın sarısı rengini de buradan alıyor.
BURGAZ: Ata, Burgaz ve Rakı Turka markaları ile kuru üzüm, yaş üzüm ve yüksek distilasyonlu ürünlerle rekabete katılıyor. Yaş üzümle üretilen Burgaz daha aromatik bir yapıya sahipken, Ata daha sert ve buruk bir lezzet içeriyor.
ANADOLU: Sektörde Anadolu ve Rakı 2000 markaları ile rekabete katılan firma, 40 derecelik düşük alkollü, Rakı 2000 ile rakıya yeni başlayanları hedef alıyor.
TARİŞ&TAT: Mercan Rakı ile rekabete katılan firma klasik rakı lezzetinden vazgeçmeyip, geleneksel rakı içicisine hitap ediyor.
SARPER İÇECEK: Beylerbeyi ve Beyoğlu markaları ile rekabete katılan firma, sektörde ilke imza atarak, 3 kez distile (damıtılma) özelliğini tüm ürün grubunda standart hale getiriyor.
