Ekonomi

Prof. Dr. Demiralp yazdı: Aşının eşitsiz dağılımının ekonomik maliyeti ne olacak?

"COVAX’a kaynak aktarmak zengin ülkeler açısından bir bağış olmaktan ziyade ekonomik açıdan da çok ciddi getirisi olan bir yatırım"

01 Şubat 2021 08:08

Koç Üniversitesi Ekonomi Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp, üniversitesinden çalışma arkadaşları Cem Çakmaklı, Sevcan Yeşiltaş, Muhammed Ali Yıldırım ve Maryland Üniversitesi’den Şebnem Kalemli Özcan’lı ile yaptıkları araştırmanın verilerini paylaştı. Demiralp, aşının eşitsiz dağılımının ekonomik maliyetinin yüksek olacağına dikkat çekerek, "COVAX’e kaynak aktarmak zengin ülkeler açısından bir bağış olmaktan ziyade ekonomik açıdan da çok ciddi getirisi olan bir yatırım" görüşünü savundu 

Demiralp Yetkin Report'ta kaleme aldığı yazıda, "Aşının dünya genelinde eşit bir şekilde dağılmaması durumunda aşılanan zengin ülkelerin ödeyeceği ekonomik maliyet ne olur? Aşılanamayan ülkelere olan ihracatları ne kadar azalır? Aşılanamamış ülkelerden yapılan ithalat ne kadar düşer? Çalışmamızda alternatif senaryolar geliştirerek ekonomik maliyet analizi yaptık. Daha gerçekçi olduğunu düşündüğümüz bir senaryoda, zengin ülkelerin 2021’in ilk dört ayında tüm nüfuslarını aşıladıklarını, düşük gelirli ülkelerin ise nüfuslarının sadece yarısını yıl sonuna kadar aşılayabileceklerini varsaydık. Bu varsayımlar altında alt senaryolar geliştirdik. Buna göre, eğer uluslararası tedarik zincirlerinde hiçbir aksama olmadığını varsayıp sadece ihracat kanalına odaklanırsak zengin ülkelerin ihracat gelirlerinde 400 milyar USD kadar bir düşüş olabileceğini hesapladık. Şayet tedarik zincirlerinde bir aksama olursa o zaman bu miktarın 1,8 trilyon USD’a kadar çıkabileceğini tespit ettik." değerlendirmesini yaptı. 

Demiralp, "Zira elde ettiğimiz rakamlar gösteriyor ki COVAX’e kaynak aktarmak zengin ülkeler açısından bir bağış olmaktan ziyade ekonomik açıdan da çok ciddi getirisi olan bir yatırım. Dünya geneline yetecek kadar aşının üretilip dağıtılması elbette ki birincil olarak insani bir sorumluluk. Ancak bizim çalışmamız konuyu ekonomik açıdan ele alarak zengin ülkelerin bu tür girişimlere destek vermelerinin kendi ekonomik çıkarları ile de çok önemli ölçüde örtüştüğünü gösteriyor." düşüncesini dile getirdi.