Audi, Citroën, Derbi, DOD, Gilera, Harley Davidson, Hyundai, Jaguar, Kia, Mazda, MG, Moto Guzzi, Piaggio, Porsche, Rover, Scania, Seat, Skoda, Subaru, Suzuki, Vespa ve Volkswagen gibi markalardan araç alanlara farklı finansal seçenekler sunan VDF, 18 aylık süreçte 3 bin 200 araç için yasal takip başlattı.
Araçların 1500'ünün yasal takibi yapıldığını ve yediemin aracılığıyla önümüzdeki günlerde satışa çıkacağını söyleyen VDF Genel Müdürü Kemal Ören, "18 ay öncesi ile karşılaştırıldığında neredeyse yüzde 100'e yakın bir artış oldu. Bizim aşağı yukarı 90 bin araçlık bir portföyümüz var, bu büyüklükteki bir portföyde 3 bin 200 yasal takip binde 4'e denk gelir. Bu nedenle bu artışı çok sıkıntılı görmüyoruz ama ilerleyen süreçte sektörde bir daralma ve ödemelerde problem olması muhtemel. Ekonomide yaşanacak daralma ile sorunlu kredilerde de bir artış olabilir. 2009 zor bir yıl olacak" dedi.
Yasal takip süresi 4 ay
Ören, yasal takibe başlama süresinin VDF'de 4 ay olduğuna da dikkat çekti. Yasal takibe başlama süresinde müşteriyi korumaya ilişkin önlemler de aldıklarından bahseden Ören, şöyle devam etti:
"Yasal takibe ne zaman geçileceği şirket politikası tarafından belirlenir. Örneğin; müşteri 48 ay vadeli bir kredi almış, bunun 32 ayını düzenli bir şekilde ödemiş daha sonra sıkışmış orada müşteriye bir tolerans tanıyoruz. İsterse 5 ay, 6 ay ödemesin biz bekliyoruz."
İsminin açıklanmasını istemeyen bir banka yetkilisi ise artan yasal takiplerin beklenen bir durum olduğunu dikkat çekerek, "Sorunlu kredilere yasal takip öncesi 3 ay süre tanıyorduk. Son alınan karar ile bu süreyi iki aya indirdik" diye konuştu. Sorunları kredilerin artışını doğrulayan bir başka üst düzey banka yetkilisi de şu açıklamayı yaptı: "Artış var ama bu artış kesinlikle 2001 krizi gibi olmayacak. Çünkü 2001 krizinden sonra krediler çok daha dikkatli veriliyor. Bankacılık sistemi çok daha sağlam."
Taksit alışverişi kesti
Adıyaman'da 400 aracın son üç ayda bankalar tarafından haciz edildiğini belirten Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Zafer Ersoy, "İlde bu sayısının daha da artacağı endişesi var. Bu durum sadece Adıyaman için geçerli değil tüm Türkiye için durum bu. Trafik polisleri banka tarafından aranan araçları bağlıyor. Ev kredilerinde de sıkıntı var. Adıyaman'da 40 üzerinde ev yine bankalar tarafından hacizlenmiş ve satışa çıkartılmış durumda" diye konuştu. Gaziantep Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Aslan ise piyasadaki durgunlukta kullanılan taşıt ve konut kredilerinin önemli bir payı olduğunu söyledi. "Konut ve taşıt kredisini aksatmadan ödeyebilmek için herkes alışverişi kesti" diyen Aslan, piyasaların canlandırılması için kredi vadelerinin yeniden yapılandırılarak daha uygun ödeme koşullarına kavuşturulması gerektiğini vurguladı. Aslan, bankaların müşterilerini kriz ortamında biraz daha gözetmeleri gerektiğini de ifade ederek, "Özellikle çek ve senetlerde geri ödememe oranları neredeyse her ay yüzde 10 oranında artıyor" dedi.
Yediemine düşen araç sayısı hızla artıyor
Yalova Yediemin yetkilisi Ülkü Söyren son birkaç ayda haczedilip satışa gelen araçların sayısında çok ciddi bir artış olduğuna dikkat çekti. "yüzde 60-70'lere varan bir artış söz konusu" diyen Söyren, sadece son 10 günde gelen araç sayısının 60'ı geçtiğini söyledi. Bu artışın sadece kendilerine özgü olmadığını bölgedeki birçok yedieminde benzer bir yoğunluğun baş gösterdiğini dile getiren Söyren, "Son 10 günde gelen 60 aracın sadece 2'si muayene işlemleri olmadığı için bağlanmış. Geri kalanı borçları yüzünden getirildi" diye konuştu.
Araçların yüzde 75’i kredi ile satılıyor
Kredilerin daha zor verildiği bir dönemden geçildiğini belirten Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Başkanı ve Renault Mais Genel Müdürü İbrahim Aybar, bankalara yapılan araç kredi başvurularına verilen ret cevaplarının yüzde 75'e varan oranlarda arttığını söyledi. Türkiye'deki araçların yüzde 75'inin krediyle satıldığına dikkat çeken Aybar, "Herkesin bu dönemde piyasayı canlı tutacak manevralar yapması gerekiyor. Ekim 2008'de satışlar, Ekim 2007'ye göre yüzde 39 oranında daraldı. Hazirandan beri sektör daralıyor. Daralma boyutu aylık bazda yüzde 38'i buldu. Bu çok önemli bir sinyal."