Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ocak ayında markette 42 ürünün 31’inde, üreticide de 34 ürünün 23’ünde fiyat artışı meydana geldiğine, mevsimi olmasına rağmen mandalina, portakal gibi ürünlerde üreticiden markete fiyat farkının 5-6 kata ulaştığına dikkat çekti.
Bayraktar, ocak ayı itibarıyla gıda fiyatlarındaki değişim ve yaşanan doğal afetlerin ürün fiyatlarına etkisine ilişkin basın toplantısı düzenledi. Bayraktar, ocak ayının üreticiler açısından oldukça zor bir ay olduğunu, bu ay içerisindeki yağışların ve doğal afetlerin büyük oranda üreticiyi etkilediğini belirtti. Hatay, Adana, Mersin, Antalya, Muğla, İzmir, Manisa ve Aydın’da aşırı yağışların tarım alanlarını su altında bıraktığını kaydeden Bayraktar, bazı yerlerde baraj kapaklarının açıldığını ve portakal, mandalina başta olmak üzere bahçe, sera ve ekili alanların sular altında kaldığını ifade etti.
Ürün kaybı fiyatlara yansıdı
Hem Akdeniz hem de Ege’de aşırı yağışların hasadı yapılmamış ürüne, hasadı yaklaşan kışlık sebzelere zarar verdiğini söyleyen Bayraktar, özellikle Antalya’da gerçekleşen fırtına ve hortumun seraları vurduğunu belirtti. Ürün kayıplarının arzda daralma meydana getirdiğini ve ürün fiyatlarına yansıdığını ifade eden Bayraktar, ocak ayında markette 42 ürünün 31’inde, üreticide ise 34 ürünün 23’ünde fiyat artışı meydana geldiğini söyledi
Çiftçi tarlasına giremiyor
Çiftçinin ürününü toplamak için bile tarlasına giremediğini, yağışlar nedeniyle ürüne ilaç, gübre atamadığını ve ürün kaybının önemli boyutlarda olduğunu kaydeden Bayraktar, “Bütün bunlar üreticimizin maliyetlerini artırıyor. Girdi maliyetleri de üreticilerimizi zorluyor. Seralarda kullanılan ip, naylon, fide, ilaç, gübre, elektrik gibi girdilerde geçen yıldan bu yana artış maliyetleri yükseltti. Nakliye, ambalajlama gibi unsurlarda maliyet artışları da ister istemez tüketici fiyatlarına yansıyor” dedi.
"Üretici market fiyat farkı mandalina ve portakalda 5-6 kata ulaştı"
Bayraktar, bu süreçte spekülatif faaliyetler olsa da asıl sorunun doğal afet yaşanan bölgeler başta olmak üzere üreticinin maliyetlerinin yükselmesi olduğunu söyledi. Üreticiden markete fiyat makasının bir türlü daralmadığını belirten Bayraktar, mevsimi olmasına rağmen mandalina, portakal gibi ürünlerde üreticiden markete fiyat farkının 5-6 kata ulaştığına dikkat çekti.
Bayraktar, ocak ayında üreticiden markete fiyat farkının mandalinada 5.8, portakalda 5.1, yeşil mercimek ve sütte 3.8, kuru kayısı ve kırmızı mercimekte 3.6 kata yükseldiğini söyledi.
Bayraktar’ın paylaştığı rakamlara göre ocak ayı sonunda üreticide;
80 kuruş olan mandalina 4 lira 61 kuruşa
75 kuruş olan portakal 3 lira 81 kuruşa
1 lira 40 kuruş olan havuç 4 lira 22 kuruşa
2 lira 52 kuruş olan kuru soğan 5 lira 41 kuruşa
2 lira 40 kuruş olan yeşil mercimek 9 lira 8 kuruşa
1 lira 52 kuruş olan süt 5 lira 70 kuruşa
10 lira olan kuru kayısı 36 lira 48 kuruşa
2 lira 11 kuruş olan kırmızı mercimek 7 lira 50 kuruşa satıldı.
"Enflasyondaki kalıcı düşüş için üretici desteklenmeli"
Merkez Bankasının işlenmemiş gıda enflasyonunun hızlı düşürülemeyeceğine yönelik tahminlerini de paylaşan Bayraktar, işlenmemiş gıdada enflasyonun, genel enflasyonun 1,8 puan üzerinde kalacağının öngörüldüğünü söyledi. Bayraktar, gıda enflasyonunda kalıcı düşüş için maliyetlerin aşağı çekilmesi ve üreticinin desteklenmesi gerektiğini ifade etti.
