ABD'nin yeni başkanı Barack Obama'yı, uzun süredir devam eden iki savaş, Ortadoğu'da süren gerilim, Latin Amerika ülkelerinde artan Amerikan karşıtlığı ve güçlenen bir Rusya karşısında zorlu bir dış politika sınavı bekliyor.
Siyah Demokrat Senatör Barack Obama'nın yeni ABD başkanı seçilmesiyle birlikte Washington yönetiminin iç ve dış politikasında birçok değişiklik olması bekleniyor.
Değişiklik mesajını, seçimin ardından yaptığı zafer konuşmasında da veren Obama'nın, Irak'taki Amerikan askerlerinin sayısı, Küba, Irak, İran politikaları, enerji politikası ve diğer birçok konuda yapmayı vaat ettiği değişiklik alanları şunlar:
Venezuela-ABD
Venezuela, seçimden önce yaptığı açıklamada, Obama'nın başkan olmasıyla birlikte iki ülke ilişkilerinde yeni bir sayfa açılabileceğini açıkladı.
Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez, kendisini devirmeye çalışmakla suçladığı Washington'la, Obama başkanlığında masaya oturabileceğini ilk kez söylerken, Obama, bu konuda temkinli davranacağını gösteren açıklamalarda bulundu. Obama'nın yardımcısı, Venezuela ile ilişkilerin gelişmesi için önce bu ülkenin demokrasi yolunda önemli adımlar atmasını söyledi.
Küba'ya yönelik yaptırımlar
Obama, seçim kampanyasında, ABD'nin Küba'ya yönelik 46 yıllık yaptırımlarını hafifletme sözü verdi ve Küba yönetimi ile diyalog ihtimalini gözardı etmediğini söyledi.
Dolayısıyla Obama'nın başkan seçilmesi, 8 yıllık George Bush döneminin sert tutumuna alışan Kübalıların, ABD ile ilişkilerin ve böylece hayat şartlarının düzeleceği umudunu yeşertti.
Birçok Kübalı, John McCain'in başkan seçilmesinin, ambargoyu artıran George Bush yönetiminin devamı olacağı düşüncesini taşıyordu. Seçimde taraf olmadığını açıklayan Küba hükümeti, Obama için, "Kuşkusuz, cumhuriyetçi rakibinden daha kültürlü ve daha zeki" ifadesini kullanmıştı.
Obama'nın, aile bağı olanların Küba'ya seyahati ve ABD'de yaşayan Kübalıların Küba'daki ailelerine para göndermeleri konusundaki kısıtlamaları hafifletmesi bekleniyor.
Afganistan
Obama Irak'tan çekilecek askerlerle Afganistan'daki 32 bin Amerikan askerine 7 bin asker ekleyeceğini belirtti. Ayrıca "Pakistan harekete geçmez ya da bir şey yapamazsa" bu ülke topraklarındaki üst düzey terörist hedeflere karşı tek taraflı saldırılar düzenleme tehdidinde bulundu.
Irak
Senatörken Obama önce Irak'a savaş açılmasına, sonra Irak'taki asker sayısının artırılmasına karşı çıktı. 2007'de büyük bir askeri harcama yasasına karşı oy verdi, bunun dışında savaşı desteklemek için getirilen mali paketleri destekledi.
Obama Irak'taki muharip Amerikan askerlerini 16 ay içinde çekmeyi planladığını söyledi.
İran
Obama, ilk başta ön koşulsuz İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'la görüşeceğini söylerken, şimdi Ahmedinejad'ın "görüşecek doğru kişi olduğundan" emin olmadığını söylüyor.
Ancak "İran liderleri" ile doğrudan görüşmelerin ABD'nin İran'a ağır uluslararası yaptırımlar yapılması isteklerine daha fazla meşruluk sağlayacağını belirtiyor. Obama ayrıca İran'a diplomatik baskıyı yoğunlaştıracağını söylüyor.
Füze savunma sistemi
ABD'nin füze savunma sistemi için harcadığı paranın miktarı konusunda şüpheleri olduğunu belirtti. Avrupa'ya füze savunma sistemi yerleştirilmesini destekliyor, ancak sistemin etkinliğinin kanıtlanmasından sonra yerleştirilmesini savunuyor ki bu da füze yerleştirilmesini yıllarca geciktirebilir.
Kuzey Kore
Başkan George W. Bush'un ilk döneminde Kuzey Kore'ye karşı uyguladığı sert politikayı onaylamadı ve Kuzey Kore ile görüşmelerden yana olduğunu belirtti. Bush son dönemde bu politikayı benimsedi. Kuzey Kore'nin nükleer silah programını sona erdirmek için güçlü bir uluslararası koalisyondan yana.
Sudan ve Darfur bölgesi
Darfur'da Sudan hükümetinin desteğiyle yaşanan şiddet olaylarının önlenmesi için, ideal durumda BM adına uygulamaya konacak, bir uçuşa yasak bölge öneriyor. Mayıs ayında diğer Demokrat başkan adayları ile birlikte imzaladığı bir bildiride, Darfur'daki şiddeti kınadı ve bundan asıl olarak Sudan hükümetinin sorumlu olduğunu ve bu şiddeti Sudan hükümetinin durdurabileceğini belirtti.
Küresel ısınma
Biyoyakıt, rüzgar ve güneş enerjisi, şarj edilebilir hibrid arabalar, temiz kömür teknolojisi ve diğer "iklim dostu" önlemler için 10 yıllık, 150 milyar dolarlık fon ayrılmasını destekliyor.
2050'ye kadar, karbondioksit ve diğer sera gazı etkisi yapan gazların salımının 1990'daki düzeyine göre zorunlu olarak yüzde 80 oranında azaltılmasını öngörüyor.
Alaska'da petrol aranmasına karşı çıkıyor.
2025'de enerjinin yüzde 25'inin rüzgar, güneş ve biyo-yakıt ürünlerinden üretilmesini hedefliyor.
Vergi kolaylıkları ile 2015'e kadar 1 milyon hibrid otomobilin kullanıma sokulması da hedefleri arasında.
Guantanamo hapishanesi
Guantanamo'nun kapatılması ve tutukluların tutukluluk hallerine itiraz edebilmelerine izin verilmesini istiyor. Bush yönetimini Guantanamo benzeri sorunları çözmek için bir askeri yargı ve adalet sistemi oluşturma ihtiyacını gözardı etmekle suçluyor. Yüksek Mahkemenin Guantanamo konusunda sivil mahkemeler lehine verdiği kararı kutladı ve 2006'da Askeri Komisyon Yasası'na karşı oy kullandı.
