İktidarından vazgeçmemek için direnen Irak Başbakanı Nuri El Maliki için manzara hiç parlak görünmüyor. Sekiz yıldır bu makamda oturan El Maliki çevresindeki en yakın destekçileri tarafından bile teker teker terk ediliyor. Maliki ile ittifak halindeki Irak Ulusal İttifakı dün yaptığı açıklama ile yeni kabineyi kurmak için El Maliki’nin değil, Irak Parlamentosu’nun Başkan Yardımcısı Haydar El Abadi’nin aday gösterileceğini duyurdu.
Ulusal İttifak bu açıklama ile hükümeti kurma görevini El Maliki’ye vermeyen Irak Devlet Başkanı Fuad Masum’a da arka çıkmış oluyor. Öte yandan Amerika Birleşik Devletleri de bu iktidar mücadelesine doğrudan müdahale ederek, resmi ağızdan Devlet Başkanı Fuad Masum’un kararını desteklediğini ilan etti. Nuri El Maliki ise her şeye rağmen koşulları son ana dek zorlayacak gibi görünüyor. Başbakanlık görevinin yanı sıra, İçişleri ve Savunma Bakanlıklarını tamamen kontrolü altına almış durumda olan Maliki, başkent Bağdat’ın stratejik noktalarına polis ve askerleri yerleştirerek rakiplerine gözdağı veriyor.
'El Maliki baskıya dayanamaz'
Ülkeyi kasıp kavuran "İslam Devleti" örgütünün bu kadar güçlenmesinde Nuri El Maliki’nin Sünnilere karşı dışlayıcı tutumunun büyük etkisi var. Devletin tüm önemli mevkilerini Şiilere teslim eden başbakan, büyük bir memnuniyetsizlik yaşayan Sünnilerin bir kısmını eski adı IŞİD olan bu terör örgütünün kucağına itmiş durumda. Ancak ne IŞİD tehdidi ne Şii kesimlerde gelişen tepkiler ne de ABD ve İran'ın uyarıları El Maliki'nin tutumunu değiştirmesini sağlamadı. Etrafındaki çember bu kadar daralmış iken, El Maliki neden iktidarda kalmakta bu denli ısrar ediyor ve gerçekten bu iktidarını koruma şansı var mı? Orta Doğu Forumu adlı düşünce kuruluşundan Aymen Cevad El Tamimi'ye göre yok. Tamimi, başbakanlıkta bulunduğu süre içinde her yıl milyonlarca Dolar kazanç sağlayan ve bu yüzden iktidarı bırakmayan Maliki'nin baskılara dayanamayacağını öne sürüyor. Ayrıca Irak'ın parçalanmasına sebep olan başbakan olarak tarihe geçmek istememesi de bir başka neden Tamimi'ye göre.
Büyük bir ittifakla başbakanlığa getirilmek istenen Haydar El Abadi de, El Maliki gibi zamanında Saddam Hüseyin’in Baas Partisi’ne karşı mücadale vermiş olan Dava hareketinden geliyor. Manchester Üniversitesi’nde doktora yapmış olan Mühendis El Abadi uzlaşmacı kişiliği ile Kürtlerin de desteğine sahip. Öte yandan Şiiler üzerinde büyük bir etkisi olan ruhani lider Ali Sistani bile El Maliki’nin artık iktidardan el çekmesinin gerektiğini açıkladı.
ABD de Nuri El Maliki'ye karşı
Irak üzerinde büyük etkisi olan Amerika Birleşik Devletleri, şu ana dek Devlet Başkanı Masum’u desteklediğini duyurdu ancak açıktan El Maliki’ye görevden çekilme çağrısı yapmadı. Avrupa Dış İlişkiler Konseyi isimli düşünce kuruluşundan Julien Barnes-Dacey, Amerika'nın çok dikkatli davranıp Suriye’de düştüğü hataya düşmek istemediğini, kendi elinde bunu sağlayacak bir imkan yok iken El Maliki’nin iktidardan çekilmesini talep etmeyeceğini belirtiyor. Bu yüzden Devlet Başkanı Masum’a ABD'nin verdiği destek, kişisel bir destek değil. Daha çok Maliki’nin gidişini sağlayacak anayasal sürece verilen bir destek, Barnes-Dacey'in tanımınca.
Orta Doğu Forumu'ndan Aymen Cevad El Tamimi de Nuri El Maliki’nin dışlayıcı ve ayrımcı tavrı ile miadını doldurduğunu, iktidardan düşmemek için her yolu deneyecek olsa bile yeniden başbakan olmasının mümkün görünmediğini ifade ediyor. Kendi yol arkadaşlarının, ruhani lider Sistani'nin, Kürtlerin, İran’ın ve ABD'nin desteğini kaybeden, Sünnilerin ise zaten nefretini çeken bir kişinin bir dönem daha Irak’ta başbakanlık yapması gerçekten de çok zor, üstelik İslam Devleti örgütü, Bağdat’a 100 kilometre mesafede cirit atarken.
