Kolombiya Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, 52 yıldır süren iç savaşı bitirmeye yönelik çabalarından dolayı Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.
Santos, Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) ile hükümet arasında 52 yıl sonra sağlanan barış anlaşmasının mimarlarından biri. Barış anlaşmasının oylandığı referandumda ise sandıktan 'hayır' sonucu çıkmıştı.
Nobel Barış Ödülü'nü kazanmasının ardından Komite’nin genel sekreteri aracılığı ile yaptığı ilk açıklamada ‘şaşkın ve müteşekkir’ olduğunu söyleyen Santos, daha sonra Twitter adresinden açıklama yaptı. Santos, 'Bu savaşta mağdur olan Kolombiya halkı adına' kabul ettiğini belirtti.
Nobel Komitesi Başkanı:
Başka adaylar hakkında yorum yapmıyoruz
Öte yandan Nobel Komitesi Başkanı Kaci Kullmann Five, Santos'la birlikte FARC'ın 'Timochenko' adıyla anılan lideri Rodrigo Londono'ya Barış Ödülü verilmediği sorusuna yanıt vermekten kaçındı. Five, "Asla başka adaylar ve başka ihtimaller hakkında yorum yapmıyoruz" dedi.
FARC lideri Londono:
Nobel değil, sadece barış istiyorum
FARC lideri Londono ise kendisiyle ilgili başlayan tartışmaya yanıt olarak "Ben sadece barış istiyorum, Nobel değil" dedi.
Nobel Komitesi: Barış sürecinin
bittiği anlamına gelmez
Ödülün Santos'a verildiğini duyuran Norveç Nobel Komitesi'nin bugün yaptığı açıklamada şu ifadeler yer aldı:
"Her ne kadar barış anlaşması tartışmalara yol açtıysa da Santos, Kolombiyalı seçmenlere barış anlaşmasıyla ilgili fikirlerini referandumda dile getirmeleri için olanak tanıyarak önemli bir rol oynamıştır. Referandumdan çıkan sonuç, Devlet Başkanı Santos'un arzu ettiği şey değildi. 13 milyon Kolombiyalının oy kullandığı referandumda az bir farkla 'hayır' sonucu çıktı. Bu sonuç, Kolombiya'nın geleceğiyle ilgili ciddi bir belirsizliğe yol açtı. Barış sürecinin askıya alınması ve sivil savaşın yeniden alevlenmesi tehlikesi baş gösterdi. Bu durum, Devlet Başkanı Santos ve FARC lideri Rodrigo Londono'nun liderliğini yaptığı tarafların ateşkesin devam ettirmesini daha da önemli kılıyor. Seçmenlerin çoğunluğunun barış anlaşmasına 'hayır' dediği gerçeği, barış sürecinin ille de bittiği anlamına gelmez. Referandum, barışa karşı bir oylama değildi. 'Hayır' oyu kullananların reddettiği barış değil, belirli bir barış anlaşmasıydı. Norveç Nobel Komitesi, Devlet Başkanı Santos'un tüm tarafları barış sürecinde ilerleme kaydetmek için geniş tabanlı bir ulusal diyaloğa davet etmesinin önemine dikkat çekiyor. Barış anlaşmasına karşı çıkanlar bile bu tür bir diyaloğu memnuniyetle karşıladı. Tüm tarafların barış görüşmelerinde üzerlerine düşen sorumluluğu alacağını ve sürece yapıcı katkıda bulunacaklarını umut ediyoruz"
Aday listesinden çıkarıldığı iddia edilmişti
Hükümet ile FARC arasında yapılan barış anlaşmasının referandumda reddedilmesinden sonra, Nobel Barış Ödülü'nün favorilerinden biri olarak gösterilen Kolombiya'nın aday listesinden çıkarıldığı iddia edilmişti.
Barış pazarlığı sürüyor
Barış anlaşmasına karşı çıkanlarla görüşen Kolombiya Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, çözümün hala yakın olduğunu söyledi. Eski Kolombiya devlet başkanları Alvaro Uribe ve Andreas Pastrana ile görüşen gelen Santos, barış anlaşmasına karşı olanlarla birlikte anlaşmanın münferit maddelerini somutlaştırmak ve tereddütleri ortadan kaldırmak için çalıştıklarını söyledi.
Juan Manuel Santos kimdir?
10 Ağustos 1951'de Bogotá'da doğan Juan Manuel Santos, Harvard Üniversitesi'nden mezun oldu. 7 Ağustos 2010 yılından bu yana Kolombiya Devlet Başkanlığı görevini yürüten Santos, daha önce Dış Ticaret, Maliye Bakanı ve Milli Savunma Bakanı olarak görev yaptı.
1991 yılında devlet başkanı Cesar Gaviria idaresi sırasında Dış Ticaret Bakanı oldu. 1992 yılında dört yıllık bir süre için Ticaret ve Kalkınma VII Birleşmiş Milletler Konferansı Başkanı olarak atandı. 1999 yılında Latin Amerika ve Karayipler (ECLAC) Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Başkanı olarak atandı ve 2001-2002 dönemi için Corporación Andina de Fomento (CAF) Direktörü olarak görev yaptı.
20 Haziran 2010 seçimlerinde ikinci turdan sonra Juan Manuel Santos Calderon resmen Kolombiya Başkanı seçildi.
Nobel Barış Ödülü
1901 ve 2014 yılları arasında 96 kez Nobel Barış Ödülü verildi. 103 kişi ve 26 örgüte layık görülen ödüllerden 29'u iki kazanan arasında paylaştırıldı. Nobel Barış Ödülü, tarihinde sadece iki kez 3 kişiye verildi: 1994'te Yaser Arafat, Şimon Perez ve Yitzak Rabin, 2011'de ise Ellen Johnson Sirleaf, Leymah Gbowee ve Tevekkül Karman Nobel Barış Ödülü'nün sahibi oldu.
Uluslararası Kızılhaç Komitesi 1917, 1944 ve 1963'te 3 kez, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği ise 1954 ve 1981'de 2 kez Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.
Nobel Barış Ödülü'nü kazanan 100 kişiden 16'sı kadındı:
Bertha von Suttner (1905), Jane Addams (1931), Emily Greene Balch (1946), Betty Williams ve Mairead Corrigan (1976), Rahibe Teresa (1979), Alva Myrdal (1982), Aung San Suu Çii (1991), Rigoberta Menchu Tum (1992), Jody Williams (1997), Şirin Ebadi (2003), Wangari Maathai (2004), Ellen Johnson Sirleaf, Leymah Gbowee ve Tevekkül Karman (2011) ve Malala Yusufzay (2014).
Nobel Barış Ödülü'nün en genç sahibi, 2014'te 17 yaşındayken ödülü alan Malala Yusufzay oldu. 1995'te Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen 87 yaşındaki Joseph Rotblat ise Barış Ödülü'nü alan en yaşlı kişi olarak tarihe geçti.
Ödülünü almadı
ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger ile 1973'te Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Vietnamlı siyasetçi Le Duc Tho, ödülü reddetti. Vietnam Savaşı'na son veren barış anlaşmasına yaptığı katkı nedeniyle ödüle layık görülen Le Duc Tho, ülkesindeki durumu öne sürerek ödül alacak durumda olmadığını belirtti.
Alman gazeteci Carl von Ossietzky, Myanmarlı muhalif lider Aung San Suu Çii ve Çinli insan hakları savunucusu Liu Xiaobo ise gözaltında ya da hapiste oldukları için ödül törenine katılamadılar.
Madalya
Nobel Barış Ödülü'nü kazananlara ödüllerinin takdim edildiği törende bir de İsveçli sanatçı Gustav Vigeland tarafından tasarlanan madalya veriliyor. Madalyanın bir tarafına Alfred Nobel, diğer tarafına ise kardeşlik bağını temsil eden üç erkek figürü nakşedilmiş.
Madalyada aynı zamanda "Pro pace et fraternitate gentium" ifadesi yer alıyor. Latince ifade, "İnsanlığın barışı ve kardeşliği için" anlamına geliyor.
2000'den bu yana
Nobel Barış Ödülü'nü kazananlar
2000: Kim Dae Jung (Güney Kore)
2001: Birleşmiş Milletler, Kofi Annan
2002: Eski ABD Başkanı Jimmy Carter
2003: Şirin Ebadi (İran)
2004: Wangari Maathai (Kenya)
2005: Muhammed El Baradei (UEAK)
2006: Muhammed Yunus (Bangladeş)
2007: Al Gore (ABD) ve Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli
2008: Martti Ahtisaari (Finlandiya)
2009: Barack Obama (ABD)
2010: Liu Şiaobo (Çin)
2011: Ellen Johnson Sirleaf, Leymah Gbowee ve Tawakkul Karman
2012: Avrupa Birliği
2013: Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (KSYÖ)
2014: Kailash Satyarthi (Hindistan) ve Malala Yusufzay (Pakistan)
2015: Tunus Ulusal Diyalog Dörtlüsü
