Ekonomi

‘Nereye gittiğimiz belirsiz’

Sabancı: 2009 için öngörülen yüzde 3.6 daralma korkutucu değil çünkü gelecek yıl için mütevazi bir büyüme öngörülüyor

17 Nisan 2009 03:00

G.Sabancı: 2009 için öngörülen yüzde 3.6 daralma korkutucu değil çünkü gelecek yıl için mütevazi bir büyüme öngörülüyor.

"Nerede olduğumuz üç aşağı beş yukarı şu günlerde belli olmakla beraber nereye gittiğimiz biraz daha belirsiz görünüyor" diye konuşan Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı, "2009 için öngörülen yüzde 3,6 küçülme, realist bir rakamdır ama korkutucu bir rakam değildir. Çünkü, 2010 yılında mütevazi de olsa bir büyüme öngörülmektedir" dedi.

Sabancı Holding'in 2008 yılı faaliyetlerinin değerlendirildiği, 2009 yılına yönelik hedef ve projelerinin açıklandığı Sabancı Holding Yıllık Paylaşım Toplantısı'nda konuşan Sabancı, global krize değinerek ekonomideki beklentiler bir yönde gelişmeye başladığında işin realitesinin de o yönde kendini takip ettiğini söyledi.

Sabancı, "Zaten oluşan köpük, balon, ne derseniz deyin, sebebi de böyle beklentilerin sonucuydu. Şu anda baş etmek zorunda olduğumuz durum da yine aynı şekilde bunların sonucu" şeklinde konuştu.

Sabancı, 2008 boyunca hükümetler, uluslararası kuruluşlar tarafından izlenen politikanın, sürekli olarak işlerin boyutlarını belki de olduğundan daha küçük görme yönünde olduğunu, hükümetlerin, hadiselerin gerisinde oldukları, işlerin kontrolsüz geliştiği kanısının oluşmaya başladığını, özellikle 2008 Eylül ayından itibaren gördükleri durumun böyle olduğunu söyledi.

‘Seçim yüzünden krize odaklanma olmadı’

Güler Sabancı, Türkiye'deki sürece değinirken de krizin, tam boyutlarının ortaya çıkmaya başladığında ciddi bir seçim sürecinin içinde olduklarını gördüklerini, seçim süreci dolayısıyla gereken odaklanmanın olmadığını hissettiklerini belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Dünyanın diğer yerlerinde olduğu gibi bizde de ekonomik durumumuzdaki gerileme çok önemli boyutlara vardı ve her seviyede, her iş kolunu, derinden etkiledi. Nerede olduğumuz üç aşağı beş yukarı şu günlerde belli olmakla beraber nereye gittiğimiz biraz daha belirsiz görünüyor."
Kısa dönemde ekonomik önlemlerin yanı sıra daha uzun dönemli yapısal değişikliklerin de temellerinin dünyada atıldığını ifade eden Sabancı, deflasyon adayı bir Batı olduğunu söyledi. Sabancı, "Yani enflasyon sıfıra gidiyor, eksi büyüme var. Düşük faiz var. Deflasyon adayı bir Batı..." diye konuştu.

Çok azalmış bir dünya ticaret hacminden bahsettiklerini dile getiren Sabancı, şunları kaydetti:
"Bu yıl, eksi yüzde 3. Gelişmekte olan ülkelerde düşen enflasyon, daha mütevazi büyüme rakamları görüyoruz. yüzde 3-3,3 gibi... 2009 için çizilen bu tablo, çok iç açıcı olmamakla beraber 2010 yılında dünyada yeniden yüzde 3'lere varan bir büyümenin görüleceği, umulmakta.
Bunun, gelişmiş ülkelerin, yüzde 1,3 gibi, gelişmekte olan ülkelerin de yüzde 5 civarında 2010 yılında büyümesi beklenmekte. Yine dünya ticaret hacminin, 2010 yılında, bu yıl eksiden, daralan dünya ticaret hacminin yine 3-3,5'ler civarında düzeleceği gözüküyor. Bu bize umut veriyor."

"Yangın söndürmeye yönelik paketler devam etmeli"

Sabancı, Türkiye'nin, gerek coğrafi konumu gerek enerji tedarik ağındaki yeri, gerek genç ve dinamik nüfusu ve güçlü ekonomik potansiyeli ile yeni dünyanın kilit oyuncularından biri olmaya aday olduğunu söyledi. Sabancı, "Ama henüz aday konumundadır. Çünkü yapmamız gereken daha çok işler var" diye konuştu.

Bu kriz ortamında Türkiye'nin güvenle gerçek arasındaki dengeyi iyi tutturması gerektiğine işaret eden Sabancı, şunları kaydetti:

"Son dönemde, kritik olan güvenin tekrar tesisi için, gereken yaklaşım olan işin realitesini kabullenerek somut önlemler almaya başladık. Kısa dönemli yangın söndürmeye yönelik paketler bir bir ortaya çıkmaya başladı ve devam da etmelidir."

2009 bütçesinin revize edildiğini, 2009 için öngörülen yüzde 3,6'lık küçülmenin realist bir rakam olduğunu belirten Sabancı, "Bununla beraber gelen diğer ekonomik rakamların da birbirleri ile tutarlı olduğu gözükmektedir. Vatandaşın vergi yükünü artırmadan, çeşitli kurum mekanizmalarının tekrar canlandırılması için birkaç ayarlama gerekiyor. Bunlar da yapılırsa bu program, bu 3 yıllık öngörü, iş dünyasının önünü görebilmesi için, hepimizin önünü görebilmesi için önemlidir. 2009 için öngörülen yüzde 3,6 küçülme, realist bir rakamdır. Ama korkutucu bir rakam değildir. Çünkü hemen arkasından 2010 yılında mütevazi de olsa bir büyüme öngörülmektedir" şeklinde konuştu.

Sabancı CEO'su Dördüncü: Net satışların yüzde 17 artması planlanıyor

Sabancı Holding Üst Yöneticisi (CEO) Ahmet Dördüncü, bu yıl konsolide net satışlarının yüzde 17 artışla 23 milyar TL civarında olmasının planlandığını bildirdi.

Sabancı Holdingin 2008 yılı faaliyetlerinin değerlendirildiği, 2009 yılına yönelik hedef ve projelerinin açıklandığı Sabancı Holding Yıllık Paylaşım Toplantısında konuşan Dördüncü, orta vadede tüm paydaşlarına değer yaratmak için çevrenin ve toplumun sürdürülebilirliğini geliştireceklerini söyledi.

Dördüncü, holdingin 2009 yılı beklentilerine de değinerek, geçen yıl 20 milyar TL olan konsolide net satışlarının, bu yıl yüzde 17 artışla 23 milyar TL civarında olmasının planlandığını kaydetti.
2008 yılında 2.7 milyar TL olan faaliyet karlarının 2009 yılında yüzde 11 artışla 3 milyar TL'ye ulaşmasının beklendiğini ifade eden Dördüncü, ''Bunları yaparken, ihracatımız geçen yılın seviyesinde olacak. İthalatımız ise biraz daha az olacak. 2009'da 1,3 milyar dolar ithalat, 1 milyar dolar ihracat planlıyoruz'' şeklinde konuştu.

Dördüncü, geçen yıl 1 milyar dolar yatırım yaptıklarını anımsatarak, bu rakamın bu yıl yüzde 42 artışla 1,4 milyar dolar olarak planlandığını belirtti.

2008 yılı sonunda yüzde 28 artışla toplam aktiflerinin 101 milyar TL'ye ulaştığını bildiren Dördüncü, 2007'de 53 bin 400, 2008'de 51 bin 100 olan çalışan sayısının bu yıl 56 bin 800 civarında olmasını planladıklarını kaydetti.

"İşsizliği yüzde 8 civarına cekebiliriz"


Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı, işsizliğin düşüşünün sadece büyüme hızının artması ile olmayacağını belirterek, "İç talebi artıracak önlemleri almakla işsizliği zamanla yüzde 9 civarına çekebiliriz ama daha da aşağıya çekebilmek için şimdiden alınması gereken önlemler vardır ve kriz, bu fırsatı vermektedir" dedi.

Sabancı Holding Yıllık Paylaşım toplantısında konuşan Güler Sabancı, 2008 yılındaki paylaşım toplantılarında bahsettikleri tehlikelerin, tahminlerinin de ötesine geçtiğini, küresel ekonominin 1930'lardan beri görülmemiş bir sarsıntıyla çalkalandığını söyledi.

Sabancı, "2008 yılı, birbiri ardına gelen, mali ve reel çöküşün boyutlarını her duyduğumuzda daha da büyüyen haberlerle geçti. Bu durum, krizin kontrolsüz geliştiği ve 1930'larda olduğu gibi uzun zaman süreceği görüşünü hakim kıldı" dedi.

"Türkiye için faydalı olacağına inanıyorum"

Artık dünyada, ekonomik örgütlenmelerde ciddi değişiklikler olacağına dikkati çeken Sabancı, G-20 toplantısında IMF'e ilişkin alınan karaların bu bakımdan dünya ekonomik yönetişimi için önemli bir gösterge olduğunu, IMF'nin bir dünya merkez bankası konumuna gelmekte olduğunun görüldüğünü vurguladı.

Sabancı, krize çare aranırken, çok yeni bir dünya düzeninin temellerinin de atıldığını kaydetti.
 
İşsizlik

Konuşmasında Türkiye'deki işsizliğe de değinen Güler Sabancı, esas üzerinde durulması gerekenin, yüzde 15'lere varacağı öngörülen işsizlik rakamları olduğuna dikkat çekti.

Sabancı, "Zira 'kilit oyuncu aday'lığından 'kilit oyuncu' statüsüne geçişimizi iş gücümüzün nasıl değerlendirildiği tayin edecektir" dedi.

İşsizliğin düşüşünün sırf büyüme hızının artmasıyla düşürülemeyeceğini ifade eden Sabancı, şunları kaydetti:

"Türkiye yüzde 7 ve üstünde büyürken dahi işsizlik yapısal nedenlerden yüzde 9,5 civarlarında tıkanmıştı. İç talebi artıracak önlemleri almakla işsizliği zamanla yüzde 9 civarına çekebiliriz ama daha da aşağıya çekebilmek için şimdiden alınması gereken önlemler vardır ve 'kriz' bu fırsatı vermektedir. Bu rakamlar memleketimizde 3,5 milyonun üstünde insanın işi yok anlamına gelir. Bunların dörtte biri 15-24 yaş gurubundadır. Ve bu, bunu yaşayan kişiler ve aileleri için bir dram, memleketimiz için ise inanılmaz bir kayıptır."