-NATO'DA GÖRÜŞ AYRILIĞI SÜRÜYOR LİZBON (A.A) - 19.11.2010 - NATO zirvesine saatler kala, haftalardır süren müzakerelere rağmen, üye ülkeler arasında füze savunma sistemi ve NATO-AB ilişkileri gibi kritik konularda büyük görüş ayrılıkları henüz giderilebilmiş değil. Yeni stratejik konseptin kabul edilmesiyle NATO'nun gelecek 10-15 yılını şekillendirecek zirve öncesinde en önemli gündem maddesi olarak değerlendirilen füze savunma sisteminde Türkiye'nin beklentileri büyük ölçüde karşılanmış olsa da diğer üye ülkeler arasındaki tartışmalar hala sürüyor. Tüm NATO üyeleri, Türkiye'nin, füze savunma sisteminin herhangi bir ülkeye karşı olmadığı, savunma amaçlı olduğu, bir NATO projesi olarak tüm üye ülkeleri bütünüyle kapsaması şeklinde özetlenebilecek yaklaşımına prensipte destek veriyor. Bununla birlikte bazı Kuzey Avrupa ülkelerinin de desteklediği Almanya, füze savunma sisteminin sunacağı güvenlik garantisi nedeniyle NATO'nun nükleer caydırıcılık politikasının gözden geçirilmesini isterken Fransa ve ABD, füze savunmasının nükleer caydırıcılık politikasının alternatifi değil tamamlayıcısı olduğunu savunuyor. Zirvenin Türkiye açısından önem taşıyan bir diğer gündem maddesi olan NATO-AB ilişkilerinde ise Ankara ve Avrupa başkentleri arasındaki büyük görüş farklılıkları sürüyor. NATO-AB işbirliğinin, uzlaşılmış çerçevede ilerletilmesine destek veren Türkiye bu kapsamda AB'nin taahhütlerini yerine getirmesini bekliyor. AB'nin Norveç örneğinde olduğu gibi kendi üyesi olmayan Avrupalı NATO müttefiki Türkiye'yi Avrupa Savunma Ajansı'na ortak üye kabul etmesi, Ankara'ya Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası'nda söz hakkı vermesi ve AB misyonlarına AB dışından en büyük katkıyı yapan Türkiye'yi operasyonların karar sürecine dahil etmesi gerekiyor. Kıbrıs Rum kesiminin tutumu nedeniyle bu konularda adım atamayan AB, Türkiye'yi suçlayarak sorumluluklarından kaçmaya çalışıyor. Türkiye ayrıca, AB'nin NATO'yla işbirliğini ilerletmek için bugüne kadar yeterli kararlılık göstermediğine dikkat çekiyor. NATO'nun yeni stratejik belgesinde AB'ye ''stratejik ortaklık'' atfetmesini isteyen AB'li NATO üyeleri Türkiye'yi yalnızlaştırma politikası izliyor. Ankara, NATO toplantılarında bile AB şapkasıyla konuşarak müttefikleri Türkiye'ye ''ortak'' muamelesi yapmaya kalkışan bazı Avrupalı üyelere her iki kurumun farkını anlatmaya çalışıyor. Diplomatik kaynaklar, NATO zirvesi öncesindeki anlaşmazlıkların ara formüllerle aşılarak yeni stratejik konseptin onaylanmasını bekliyor.
