Hülya Karabağlı/ Ankara
TBMM Genel Kurulu’nda MİT Kanunu’nda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun teklifinin seçimler sonrasına erteleneceğine yönelik iddialar tartışma yarattı.
Kanun Teklifi’nin sahibi AKP Çankırı Milletvekili İdris Şahin ‘’teklifi bu hafta Meclis’te görüşeceğiz kaldırma söz konusu değil’’ dedi. İktidar ve CHP arasında teklif ile ilgili olarak görüşüldüğünü ve CHP’nin teklifi daha geniş ele almak amacıyla seçim sonrasına bırakmayı teklif ettiğini belirten AKP’li yöneticiler teklifin ertelenmeyeceğini hafta sonu Meclis’ten çıkmasını umduklarını belirtti.
Öte yandan AKP Milletvekillerinin MİT Kanun teklifine yönelik eleştirileri nedeniyle kanun teklifinde değişiklikler yapılacağı belirtildi. İdris Şahin teklifte MİT belgelerinin yayımlanması ile ilgili olarak medya patronlarına 3 yıldan 9 yıla kadar hapis cezası öngören yasa maddesi ile MİT’in bankalar başta olmak üzere ticari sır dahil her türlü bilgi ve belgeye istediği gibi ulaşma olanağı tanıyan maddelerinin değiştirilebileceğini ifade etti.
Muhalefet partileri, itirazları olan yasa tasarısının seçimler öncesi gerginliğe neden olacağını belirtilerek tasarıyı seçimler sonrasına bırakmayı teklif etmişti. AKP’nin Başbakan Tayyip Erdoğan’abu teklifi ileteceği Erdoğan’ın kabul etmesi halinde görüşmelerin seçimler sonrasına bırakılacağı iddia edilmişti .
Erdoğan’a 'yabancı sermaye kaçar’ değerlendirmeleri
Hükümetin, MİT Kanun teklifinde yapacağı rötuşta AKP Grubundan gelen eleştiriler etkili oldu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın milletvekilleri ile görüşmesinde MİT Kanun Teklifi gündeme getirildi. Birçok milletvekili, “ MİT düzenlemesi bu haliyle geçerse, yabancı sermeye ülkeden kaçar” dedi. Bunu üzerine Erdoğan’a teklif sahibi milletvekili ile grup yönetimine bu eleştirilerin dikkate alınarak düzenlemesi yönünde talimatı olduğu belirtildi.
AKP Çankırı Milletvekili ve MİT Kanun Teklifi sahibi İdris Şahin, düzenleme üzerinde değişiklik yapılacağını ve hangi maddelerde yapılacağı konusunda bir toplantı yapacaklarını söyledi. Şahin, hazırlayacakları önergelerin genel kurula getireceklerini vurguladı.
İçişleri Komisyonu’nda kabul edilen MİT kanun teklifiyle, “MİT belgelerini yayınlayan, yayan, açıklayan süreli veya süresiz yayın sahibi, içerik sağlayıcı, eser sahibi, muhabir, yazar, sorumlu müdür, yayımcı ve basımca ile yayanlar" hakkındaki 3 yıldan 12 yıla kadar öngörülen hapis cezasında indirime gidildi. Ceza önergeyle, 3-9 yıla indirildi.
Ancak cezanın alt sınırı üç yıl olarak kalıp 2 yıla indirilmediği için medya patronlarına ve medyaya hükmün açıklanması yoluyla erteleme yolu da açılmıyor.
MİT mensuplarının yargı zırhını da getiren teklif, bankalar başta olmak üzere ticari sır dahil her türlü bilgi ve belgeye istediği gibi ulaşma olanağı tanıyor. Kanun teklifine göre; kamu kurum ve kuruluşları ve bankalar, bilgi ve belge, veri, kayıt ne varsa MİT’e vermek zorunda olacak.
MİT Kanun Teklifi komisyonda nasıl düzenlendi
15 maddelik MİT Kanun Teklifi'nde önergelerle bazı değişiklikler yapıldı. Teklifin birinci maddesinin ikinci fıkrasındaki “Devletin güvenliği ile ilgili, sınır ötesi görevler hariç olmak üzere” ifadesi, “Milli İstihbarat Teşkilatı'na bu görevler dışında görev verilemez” diye değiştirildi.
Birinci maddenin (j) bendinde “yabancı istihbarat” ifadesinin yerine “çağdaş istihbarat” ibaresi konuldu. Teklifin ikinci maddesinde de değişiklik yapıldı.
Mevcut kanundaki hükümler korundu ancak ‘Bakanlıkların Müsteşarları’ ibaresi, 'ilgili bakanlıkların müsteşarı' şeklinde değiştirildi. Böylece, Milli İstihbarat Koordinasyon Kurulu'na Başbakan değil, mevcut kanundaki gibi MİT Müsteşarı başkanlık edecek. Söz konusu değişiklik, muhalefetin de desteğini aldı.
Teklifin 3.maddesinde önergeyle, “Yetkili ve görevli mahkeme 26. maddeye göre Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nca belirlenen Ankara Ağır Ceza Mahkemesi’dir” ibaresi yerine, “Yetkili ve görevli hâkim HSYK tarafınca belirlenen ağır ceza mahkemesinin üyesidir” yazıldı.
Bu değişiklikle MİT dinlemesine tek hâkim onayı getirildi. Böylece ceza mahkemelerinden oy birliğiyle alınması gereken onay kararı yerine, tek hâkim kararı yeterli olacak.
İstihbarat hizmetlerine yardımları teşvik edilenlerin koruma altına alınması MİT Başkanını takdirine bırakıldı. “MİT mensupları ile istihbarat hizmetlerine yardımları teşvik edilenler ve bunların eş çocuk ana baba ve kardeşleri MİT Müsteşarı’nın onayıyla 3713 sayılı TCK’da yer alan koruma tedbirlerinden ‘yararlandırılır’ ibaresi kabul edilen önergeyle ‘yararlandırılabilir’ şeklinde değiştirildi.
Böylece, koruma tedbirlerinden yararlandırmalarında MİT Müsteşarına takdir yetkisi verildi. Ayrıca, MİT mensuplarının görev suçlarına ilişkin yargılamaları yapmaya Ankara Ağır Ceza Mahkemesi yetkili iken kabul edilen önergeyle “Ankara Ağır Ceza Mahkemeleri” olarak değiştirildi.
MİT, ihtiyaç duyduğu kurum ve kuruluşlarda, ihtiyaç duyduğu zaman her türlü malzeme, donanım, teçhizat ve cihazı hiçbir düzenlemeye gerek kalmadan bedelsiz olarak alabilecek. İşi bittiğinde geri iade edecek. MİT aldığı bu cihazları kayıt altına da almayacak.
Teklifin 12. maddesinde önerge verildi. Buna göre, mahkemeler ya da savcılar MİT’ten ancak devlet sırrı ya da casusluk gibi dosyalarla ilgili belge talebinde bulunacak. Bunun dışında MİT’ten belge istenemeyecek. Buna karşın MİT, bankalar ve mahkemeler de dahil tüm kuruluşlardan her türlü belge, bilgi, veri ve kayıt alabilecek.
