Hülya Karabağlı / Ankara
MİT Kanun Teklifi, iki günlük mesainin sonunda Meclis İçişleri Komisyonu’nda kabul edildi. CHP ve MHP, basınla ilgili madde de değişiklik yapılması için uzun çaba harcadı, ancak başarılı olamadı.
AKP, söz konusu maddede verdiği önergeyle, hapis cezasında indirim yaptı. Buna göre, “MİT belgelerini yayınlayan, yayan, açıklayan süreli veya süresiz yayın sahibi, içerik sağlayıcı, eser sahibi, muhabir, yazar, sorumlu müdür, yayımcı ve basımca ile yayanlar" hakkındaki 3 yıldan 12 yıla kadar öngörülen hapis cezasında indirime gidildi. Ceza önergeyle, 3-9 yıla indirildi ancak cezanın alt sınırı üç yıl olarak kalıp 2 yıla indirilmediği için medya patronlarına ve medyaya hükmün açıklanması yoluyla erteleme yolu da açılmıyor.
Başka hangi değişiklikler yapıldı?
15 maddelik MİT Kanun Teklifi'nde önergelerle bazı değişiklikler yapıldı. Teklifin birinci maddesinin ikinci fıkrasındaki “Devletin güvenliği ile ilgili, sınır ötesi görevler hariç olmak üzere” ifadesi, “Milli İstihbarat Teşkilatı'na bu görevler dışında görev verilemez” diye değiştirildi.
Birinci maddenin (j) bendinde “yabancı istihbarat” ifadesinin yerine “çağdaş istihbarat” ibaresi konuldu. Teklifin ikinci maddesinde de değişiklik yapıldı.
Mevcut kanundaki hükümler korundu ancak ‘Bakanlıkların Müsteşarları’ ibaresi, 'ilgili bakanlıkların müsteşarı' şeklinde değiştirildi. Böylece, Milli İstihbarat Koordinasyon Kurulu'na Başbakan değil, mevcut kanundaki gibi MİT Müsteşarı başkanlık edecek. Söz konusu değişiklik, muhalefetin de desteğini aldı.
MİT dinlemelerine ‘hâkim’ karar verecek
Teklifin 3.maddesinde önergeyle, “Yetkili ve görevli mahkeme 26. maddeye göre Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nca belirlenen Ankara Ağır Ceza Mahkemesi’dir” ibaresi yerine, “Yetkili ve görevli hâkim HSYK tarafınca belirlenen ağır ceza mahkemesinin üyesidir” yazıldı.
Bu değişiklikle MİT dinlemesine tek hâkim onayı getirildi. Böylece ceza mahkemelerinden oy birliğiyle alınması gereken onay kararı yerine, tek hâkim kararı yeterli olacak.
İstihbarata yardım edenler koruma altına alınacak
İstihbarat hizmetlerine yardımları teşvik edilenlerin koruma altına alınması MİT Başkanını takdirine bırakıldı. “MİT mensupları ile istihbarat hizmetlerine yardımları teşvik edilenler ve bunların eş çocuk ana baba ve kardeşleri MİT Müşteşarı’nın onayıyla 3713 sayılı TCK’da yer alan koruma tedbirlerinden ‘yararlandırılır’ ibaresi kabul edilen önergeyle ‘yararlandırılabilir’ şeklinde değiştirildi.
Böylece, koruma tedbirlerinden yararlandırmalarında MİT Müsteşarına takdir yetkisi verildi. Ayrıca, MİT mensuplarının görev suçlarına ilişkin yargılamaları yapmaya Ankara Ağır Ceza Mahkemesi yetkili iken kabul edilen önergeyle “Ankara Ağır Ceza Mahkemeleri” olarak değiştirildi.
MİT, istediği takdirde kurumlar teçhizatlarını verecek
MİT, ihtiyaç duyduğu kurum ve kuruluşlarda, ihtiyaç duyduğu zaman her türlü malzeme, donanım, teçhizat ve cihazı hiçbir düzenlemeye gerek kalmadan bedelsiz olarak alabilecek. İşi bittiğinde geri iade edecek. MİT aldığı bu cihazları kayıt altına da almayacak.
MİT sadece devlet sırrı ve casusluk dosyalarını verecek
Teklifin 12. maddesinde önerge verildi. Buna göre, mahkemeler ya da savcılar MİT’den ancak devlet sırrı ya da casusluk gibi dosyalarla ilgili belge talebinde bulunacak. Bunun dışında MİT’ten belge istenemeyecek. Buna karşın MİT, bankalar ve mahkemeler de dahil tüm kuruluşlardan her türlü belge, bilgi, veri ve kayıt alabilecek.
Yalan makinesi testi
Kurumda görev alan veya alacak kişiler için yalan makinası dâhil test teknik ve yöntemler kullanılabilecek. Diğer yandan, MİT’e kamu kurum ve kuruluşlarından naklen atananlardan başarısız olanlar, eski kurumlarına naklen atamaları yapılacak. Muhalefet, MİT’e atananların deneme süresin kaç gün olduğunu, bu maddeyle kuruma atananların geri gönderilmesinin planlanıp planlanmadığı soruldu.
Personele madalya
MİT’in yurt içinde ve yurt dışına üstün başarı ve yararlılık gösteren MİT personeline madalya verilebilecek.
Savunma sanayinden kaynak
Teklifle, MİT’in istihbarat ve güvenlik amaçlı ihtiyaç duyduğu malzeme alımlarında, MİT Müsteşarının teklifi, Milli Savunma Bakanı’nın onayı ve Başbakan’ın uygun görmesi halinde, Savunma Sanayi Destekleme Fonu’ndan MİT’e kaynak aktarılacak. ve esaslar yönetmelikte düzenlenecek.
