Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi, halk oylamasında kabul edilen anayasa değişikliği teklifiyle yapısında bir dizi değişiklik yapılan Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'na (HSYK) ilişkin olarak kulis yazdı. Kurumun adından "yüksek" kelimesinin çıkarıldığını hatırlatan Selvi, yeni dönemde mevcut üyelerin hiçbirinin Hâkim ve Savcılar Kurulu'nda (HSK) yer almayacağını iddia etti.
Selvi, "HSYK'nın tümü değişiyor" başlıklı yazısında şu ifadelere yer verdi:
"HSYK üyelerinin bir kısmı yeni HSK’da yer alacaklar mı? Mevcut HSYK üyelerinin yeni HSK’da görevlendirilmeyeceği söyleniyor. Mevcut üyeler HSK’da yer alamasalar da Anayasa’daki hüküm gereği yüksek yargıda görevlendirilecekler. Yargıtay’dan gelenler Yargıtay’a dönecek, Danıştay kökenli olanlar ile serbest avukatlıktan seçilenler ise görünen o ki Danıştay’da görevlendirilecek. Hatta Erdoğan, Anayasa gereği Cumhurbaşkanlığı kontenjanından atanacak isimlere, HSYK’daki hizmetleri için teşekkür edip, yeni görevlerini tebliğ etmeye başlamış. Belki bir-iki isim için istisna olabilir diye bir beklenti var"
16 Nisan'da kabul edilen anayasa değişikliği teklifinde, HSYK'nın 22 olan üye sayısının 13’e düşürülmesi ve HSYK’daki daire sayısının 3’ten 2’ye çekilmesi gibi bir dizi değişiklik öngörülüyordu. Mevcut durumda 10 asıl 6 yedek üye adli ve idari yargı hâkimleri arasında yapılan oylama ile seçiliyordu.
Abdulkadir Selvi'nin "HSYK'nın tümü değişiyor" başlığıyla yayımlanan (4 Nisan 2017) yazısı şöyle:
Nisan’da Anayasa değişikliğinin kabul edilmesiyle birlikte üç madde hemen yürürlüğe girdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan partisine üye oldu, Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi lağvedildi, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ise yenileniyor.
18 maddelik Anayasa değişikliğinde belki de üzerinde hiç durulmayan madde askeri yargının lağvedilmesiydi. Yargıda iki başlılığın kaldırılması ve demokratikleşme adına çok önemli bir adımdı. Askeri vesayetin en önemli ayaklarından biriydi.
Anayasa değişikliğinin yürürlüğe girmesiyle birlikte sadece askeri yüksek yargı lağvedilmedi, aynı zamanda, “askeri şahısların askeri mahkemelerde yargılanması” hükmüne son verildi. Bundan sonra askeri şahıslar da sivil mahkemelerde yargılanacak. Peki askeri şahıslar sivil mahkemelerde yargılanacaklar ama askeri suçlara hangi mahkemeler bakacak? Adalet Bakanlığı ilk iş olarak Askeri Ceza Kanunu’nu değiştiriyor.
Ayrıca uyum yasaları kapsamında öncelikli olarak HSYK Yasası ve Cumhurbaşkanlığı Seçimi Kanunu değişiyor. Anayasa’nın 101. maddesindeki, “Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisiyle ilişiği kesilir” hükmü değişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan bu değişiklikten yararlanarak AK Parti’ye üye oldu ama o hüküm yasada duruyor.
HSK SÜRECİ BAŞLADI
YSK’nın 16 Nisan referandumuna ilişkin kesin sonuçları ilan etmesiyle birlikte yeni Hakimler ve Savcılar Kurulu için süreç başladı.
Yeni dönemde artık HSYK olmayacak. Yüksek ibaresi çıkarıldı. HSK olacak. HSK’nın üye sayısı 22’den 13’e inecek. Üç daire halinde değil, 2 daire olarak çalışacak. Değişiklikler sadece bunlarla sınırlı değil, HSK’nın seçim usulleri de değişti. 7 üyeyi Meclis seçecek, 4 üyeyi cumhurbaşkanı atayacak, adalet bakanı ve Adalet Bakanlığı müsteşarıyla birlikte HSK, yeni dönemde 13 üyeden oluşacak.
Meclis’in seçeceği 7 üye için 83 başvuru oldu. Şimdi bunu Anayasa ve Adalet Karma Komisyonu 21’e indirip Meclis Genel Kurulu’na sevk edecek, oradan
7 üye, HSK üyesi olarak seçilecek. Yeni HSK 40 gün içinde göreve başlayacak.
Biz Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın partiye üyeliğiyle meşgulüz ama HSYK cephesinde çok önemli gelişmeler yaşanıyor.
Yeni HSK'nın şifreleri
Yeni HYK’nın seçimindeki şifre, ‘Yeni dönem yeni HSK’ şeklinde. Bu sadece Anayasa gereği HSK’nın yenilenmesiyle ilgili değil, yeni HSK’nın tamamen yeni üyelerden oluşturulmasını ifade ediyor. 15 Temmuz başta olmak üzere FETÖ’yle mücadelede önemli hizmetler yapmış HSYK üyeleri var. 15 Temmuz gecesi HSYK üyesi Muharrrem Özkaya meydanlardaydı. Darbecilerin kurşunları aracına isabet etmişti. Hakeza o gece Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın darbecilerle ilgili soruşturma başlatmasına öncülük etmişti.
HSYK üyelerinin bir kısmı yeni HSK’da yer alacaklar mı? Mevcut HSYK üyelerinin yeni HSK’da görevlendirilmeyeceği söyleniyor. Mevcut üyeler HSK’da yer alamasalar da Anayasa’daki hüküm gereği yüksek yargıda görevlendirilecekler. Yargıtay’dan gelenler Yargıtay’a dönecek, Danıştay kökenli olanlar ile serbest avukatlıktan seçilenler ise görünen o ki Danıştay’da görevlendirilecek. Hatta Erdoğan, Anayasa gereği Cumhurbaşkanlığı kontenjanından atanacak isimlere, HSYK’daki hizmetleri için teşekkür edip, yeni görevlerini tebliğ etmeye başlamış. Belki bir-iki isim için istisna olabilir diye bir beklenti var.
FETÖ’yle mücadelede sürecinde sağlanan ‘Çoğulcu’ yapının korunacağı söyleniyor. Ama benim edindiğim izlenim, ‘Yeni dönem yeni HSK’ şifresinin geçerli olacağı yönünde.
Eski HSYK’daki kilitlenme Türkiye’yi 12 Eylül 2010 Anayasa değişikliğine götürdü. Fetullah Gülen’in,”İmkân olsa mezardakilere dahi evet oyu verdirmek gerekiyor” diyerek ele geçirdiği HSYK’nın ise demokrasinin mezarını kazımak amacını taşıdığını gördük. HSYK’daki değişiklikler ülkenin kaderini doğrudan etkiledi. Bakalım HSK dönemi ne getirecek...