Maliye Bakanlığı Gelirler Kontrolörlerinin vergi incelemelerinde Merkez Bankası Vakfı'nda 1.9 milyar lira gelir kaçağı bulundu. Vakfa 362,2 milyon lira vergi tahakkuk ettirildi, 362,2 milyon lira da ceza kesildi.
Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Gelirler Kontrolörleri, 2008 yılı içerisinde 2 bin 351 vergi incelemesi gerçekleştirdi. Bu incelemelerde 6 milyar 906 milyon 461 bin 687 liralık beyana karşılık, 190 milyar 481 milyon 501 bin 203 lira tutarında gelirin devletten kaçırıldığı ortaya çıkarıldı.
Kontrolörler, söz konusu gelir için mükelleflere 1 milyar 725 milyon 714 bin 378 lira vergi tahakkuk ettirdi, 1 milyar 894 milyon 844 bin 768 lira da ceza kesti.
Gelirler Kontrolörlerinin vergi incelemelerinin sektörel dağılımı da ilginç sonuçlar verdi.
Kontrolörler, 25'in üzerinde sektörde vergi denetimi yaptı. Bu çerçevede mükelleflerin banka hareketlerine dönük 181, bankalar için 151, sigorta acenteleri için 123, inşaat sektörü için 65, akaryakıt firmaları için 43, akaryakıt firmalarında intifa hakları için 34, madencilik işletmeleri için 21, akaryakıt kaçakçılığı için de 20 vergi raporu düzenlendi.
Gelirler Kontrolörlerinin diğer incelemeleri de, madencilik, serbest bölgeler, ağaç, otomotiv ve demir çelik sektörleri ile cep telefonu ithalatçıları, internet-bilişim sektörü, gemi inşaatı ve haberleşme cihazı işletmelerinde yoğunlaştı.
İncelemeler sırasında banka ve sigorta muameleleri vergisine konu banka işlemlerinde beyan edilen her 1 liraya karşı 109 liranın, mükelleflerin banka hareketlerinde ise beyan edilen her 1 liraya karşı 2 liranın gizlendiği anlaşıldı.
Bu denetimlerde sigorta acentelerinde 1'e karşı 7, hazine bonosu incelemelerinde 1'e karşı 24, madencilik sektöründe 1'e karşı 7, akaryakıt firmalarında da 1'e karşı 2 gelir kaçağı tespit edildi.
Kontrolörler, denetim programı kapsamında vakıf ve dernekleri de büyüteç altına aldı. Vakıf denetimi, Merkez Bankası Vakfı nezdinde gerçekleşti. Gelirler Kontrolörleri, Yardım Sandığı şeklinde kurulan Merkez Bankası Vakfı'nın 2002 ve 2003 yılı hesaplarıyla, faaliyetlerini inceledi.
Bu inceleme sırasında, söz konusu Vakfın, ticari kazanç elde eden bir fon işletmesi haline dönüştüğü tespitinde bulunuldu. Merkez Bankası Vakfının fon alıp, sattığı, sigorta işlemleri yaptığı, ticari kazanç sağlanan bu işlemler için de Vakfın kurumlar vergisinden muaf olduğu iddiasıyla tek bir kuruş gelir beyan etmediği vurgulandı.
Gelirler Kontrolörlerinin düzenlediği raporlarda, sadece 2002 ve 2003 yıllarında vakıfta 2,5 milyar liraya yakın bir gelirin devletten kaçırıldığı yer aldı. Ancak, gelir vergisi ve mahsup işlemleri sonucu net tutarın 1 milyar 881 lira olduğu belirtildi. Bu çerçevede, Merkez Bankası Vakfı'na 362 milyon 194 bin 377 lira vergi tahakkuk ettirildi. Vakfa vergi kaçırdığı için de ayrıca 362 milyon 195 bin 807 lira ceza uygulandı.
Merkez Bankası Vakfı'yla ilgili vergi işlemi, isim vermeden Gelir İdaresi Başkanlığı'nın faaliyet raporundaki sektör incelemeleri içinde de yer aldı.
Merkez Bankası Vakfı, söz konusu vergi ve ceza için tarhiyat işlemi sonrasında, Maliye Bakanlığına uzlaşma için başvurdu. Yetkililer, Merkezi Uzlaşma Komisyonunun uzlaşma günü belirleyeceğini ve talebin burada ele alınacağını ifade etti.
2004 ve sonrası da inceleniyor
Öte yandan Merkez Bankası Vakfı’na çıkarılan yüklü vergi borcu ve cezanın ardından Gelirler Kontrolörleri, söz konusu kuruluşun 2004 ve sonraki döneminin de incelenmesini kararlaştırdı.
Yetkililer, yapılan ön incelemede, 2004 ve takip eden yıllarda da Vakfın ticari kazanç elde edilen fon ve sigorta işletmesi şeklindeki faaliyetlerinin sürdüğünün anlaşıldığını, bu kapsamda Vakfa bu yıllar için de yüklü bir vergi ve ceza çıkarılmasının beklendiğini söylediler.
