T24- Amed İl Konseyi ara dönem toplantısında alınan "demokratik özerk yönetim ilanını hızlandırma" kararı hakkında TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin “Bu tür konularda adım atılacaksa, bu adımı atacak organ TBMM’dir” dedi.
"Diyarbakır özerklik ilanına hazırlanıyor"
Diyarbakır’da BDP’li belediye başkanları, İl Genel Meclis üyeleri ve Belediye Meclisi üyeleri, ortak açıklama yaptı. Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk’un eşbaşkanlığını yaptığı Demokratik Toplum Kongeresi’nin alt organı olan Amed Demokratik İl Konseyi’nin “İkili hukuka uyun” çağrısına olumlu yanıt verdiklerini belirten Diyarbakır’daki yerel yönetimler, kurumsal yetkilerin yerellere devredilmesini istedi.
BDP Diyarbakır İl Başkanlığı önünde bir araya gelen ve aralarında Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir’in de bulunduğu belediye başkanları, İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi üyeleri adına hazırlanan açıklamayı, Diyarbakır İl Genel Meclisi Başkan Vekili Fatma Emel Sümbül okudu.
Haklar yasadan önce gelir
Sümbül, son dönemde Türkiye’de ve özellikle Kürtlerin yaşadığı bölgede yaşanan siyasal ve toplumsal sorunların, kaygı verici bir boyuta ulaştığını söyledi. Sümbül, şöyle konuştu: “Demokratikleşme talebinde bulunan toplumun beklentilerine cevap verilmemesi durumunda, toplumun kendi demokratik kanallarını, ‘haklar, yasalardan önce gelir’ şiarıyla çözüm önerileriyle birlikte paylaşmaya ve kararlaştırmaya götürecektir. Türkiye demokrasisinin en büyük handikapı, halkı, karar aşamasına katmamasıdır. Devletin, katı merkeziyetçi tutumu, toplumun bütün ihtiyaçlarına rağmen devam etmektedir. Yurttaş katılımı, gerek ileri demokrasilerde, gerekse de uluslararası sözleşmelerde olmazsa olmazdır. Oysa Türkiye’de, başta Anayasa olmak üzere, yerel yönetimler yasası ve diğer yasalar, yurttaş katılımı önünde engeldir. Bu temelde devlet ve yurttaş ilişkileri güvenlik konseptinden çıkarılıp, demokratik bir işleyişe kavuşturulmalıdır.”
Kürtlerin statüsü
“Daha önce DTK ve BDP’nin ortaklaştığı, Kürtlerin statüsü konusundaki belirsizlik devam etmektedir” diyen Sümbül, şöyle devam etti: “Kürtler, kendi statüsünün belirlenmesini talep etmektedir. Kürtler, demokratik bir cumhuriyette, demokratik bir anayasada kendi statülerinin belirlenmesini istemektedir. Artık devletin katı merkeziyetçi bir yapıdan uzaklaşıp, yerel yönetimlerin güçlenmesine dönük adımlar atılmalıdır. Yerel yönetimlerde, kararların halk ile beraber alınması ve halkın, yönetim süreçlerine doğrudan katılım mekanizmalarının oluşturulması gerekir. Bu da demokratik bir cumhuriyette, demokratik özerkliğin geliştirilmesiyle mümkündür.”
Sümbül, “Demokratik Özerklik Projesi, ayrıştıran değil bir arada yaşama iradesini pekiştiren bir statüdür. Bu temelde, özellikle tartışmalarda demokratik bir anayasa olmazsa olmazdır. Bugünden yarına iktidarların, toplumun tüm beklentilerine cevap vermesi gerekir” dedi. 21. Yüzyılda artık, toplumun 12 Eylül Anayasası ile idare edilmesinin mümkün olmadığını savunan Sümbül, “Ortadoğu’daki gelişmeler, demokrasi değerleriyle bütünleşmiş ve halkın demokratik katılımını esas alan anayasaları elzem görmektedir. Yeni anayasada, kamusal alanda Kürtçe’nin ve farklı dillerin kullanılması kabul edilmelidir. Birçok kurumsal yetkiler, yerele devredilmelidir. Siyaset ve mevcut iktidarlar, toplumun bu beklentilerine cevap vermezse toplumun kendi demokratik işleyiş mekanizmalarını da oluşturacağı bilinmelidir” diye konuştu.
15 hazirandan sonra fiili durum
Diyarbakır’daki yerel yönetimler ‘ikili hukuk’un nasıl uygulanacağı konusunda açıklama yapmazken, yarın Diyarbakır’da miting yapacak olan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’dan Kürtlerin statüsüyle ilgili açıklama yapmasını istedi. Adım atılmadığı takdirde ‘ikili hukuk’a 15 haziranda fiilen geçeceklerini belirten Fatma Emel Sümbül şunları söyledi: “Çatışmasızlık sürecinin değerlendirileceği 15 Haziran tarihinden önce hükümet, demokratik bir anayasanın oluşturulması konusunda açıklama yapılmalıdır. Eğer yeni bir şey söylenmeyecekse, Başbakan’ın Diyarbakır’a gelişinin bir anlamı olmayacaktır. Hükümeti Kürt sorunu ve demokratikleşme konusunda adım atmaya çağırıyoruz.”
Şahin: Kararı Meclis verir
TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, Irak Ulusal Meclisi Başkanı Usame El Nuceyfi ile görüşmesi öncesinde gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı.
Şahin, “Demokratik Toplum Kongresi’nde özerkliğe ilişkin kararlar alınmıştı. Bu kararlar kapsamında örgüte yakın bazı kaynakların yaptığı açıklama, Diyarbakır’da özerkliğin ilan edileceği yönünde. Seçimler öncesinde böyle bir girişimi nasıl değerlendiriyorsunuz” sorusuna karşılık, “Bu tür konularda adım atılacaksa, bu adımı atacak organ TBMM’dir” dedi.
Şahin şunları söyledi: “Bu tür konularda adım atılacaksa, bu adımı atacak organ TBMM’dir. Bu düşünceyi ifade eden arkadaşlarımız, Türkiye’de yasa koyma yetkisini TBMM dışında başka bir organda mı görüyorlar acaba?”