Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), tatile girdi. TBMM’nin açık olduğu 44 günde emekli ve memur maaşlarına zammın yanı sıra ek vergi yükü getiren ve çevre katliamına yol veren torba teklif, ek bütçe teklifi ve uluslararası anlaşmalar kabul edildi. 12 komisyon ise yaklaşık 2 ay boyunca hiç toplanmadı.
TBMM’nin 28. Dönem 1. Yasama Yılı, 2 Haziran’da Genel Kurul’da gerçekleştirilen yemin töreninin ardından resmen başladı. 15 Temmuz törenlerinin ardından 1 Ekim’e kadar tatile giren TBMM’de emekli milletvekilleri 150 bin TL’ye yakın tutarda maaş almaya hak kazanırken emekli olmayan milletvekillerinin hesaplarına ise 100 bin TL’yi aşan tutarda maaş yatacak. 44 gün mesai yapan Meclis, bu süre boyunca yaşanan hayat pahalılığını çözmek yerine yeni zamlara kapı aralayan teklifleri hayata geçirdi. Ardından da iki buçuk ay sürecek tatile başladı.
BirGün gazetesinden Hüseyin Şimşek'in haberine göre, TBMM’nin açık olduğu 44 günde Genel Kurul’da 16 birleşim gerçekleştirildi. Bu birleşimlerin çoğu, seçim sonrası oluşan Meclis'i yeni döneme hazırlama çalışmaları ile geçti. Milletvekilleri, biri uluslararası anlaşma olmak üzere sadece üç teklifi yasalaştırdı. Emekli ve memur maaşlarına zammın yanı sıra ek vergi yükü getiren ve çevre katliamına yol veren torba teklif, ek bütçe teklifi ve uluslararası anlaşmalar kabul edildi.
Dört günlük yasama çalışması
44 gün içinde dört gün yasama çalışması yapan TBMM Genel Kurulu'nun 16 birleşimi şöyle geçti:
• İlk birleşimde milletvekilleri yemin etti.
• İkinci birleşimde, AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yemin etti ve oturum sonlandırıldı.
• Üçüncü birleşimde, yeni bakanlar ile önceki dönem bakan olan yeni milletvekilleri yemin etti, Meclis Başkanı belirlendi.
• Dördüncü birleşimde, Başkanlık Divanı üye dağılımı yapıldı.
• Beşinci birleşimde, yine komisyonlarla ilgili adaylık işlemleri görüşüldü.
• Altıncı birleşimde, komisyonların başkan, başkanvekili, sözcü ve katip üyeleri için partilerden isimler belirlendi.
• Yedinci birleşimde, Genel Kurul’un çalışma saatleri yeniden düzenlendi ve iktidarın deyimiyle “yasama çalışmalarına hazır hale getirildi.”
• Sekizinci birleşim, çoğunlukla gündem dışı konuşmalara ayrıldı. Yasama çalışmaları yine başlamadı. Komisyonlara son şekli verildi, toplanma tarihleri duyuruldu.
• Dokuzuncu birleşimde, uluslararası iş birliği için kurulan birliklerin delegeleri belirlendi. Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu’nun üye dağılımı duyuruldu.
• 10. birleşimde, önce muhalefetin genel görüşme önerileri görüşüldü, ardından su ürünleri sektöründe yaşanan sorunların araştırılması için bir komisyon kurulmasına karar verildi ve çalışmalar noktalandı.
• 11. birleşimde, komisyonların Meclis tatildeyken çalışmasına ilişkin karar kabul edildi. Bu görüşmelerde, toplantı yeter sayısına ulaşılamadığı için bir süreliğine ara verilen oturum, milletvekillerinin toplanmasının ardından yeniden başlayabildi. Oturumda, KKTC ile ulusal sürücü belgelerinin karşılıklı olarak tanınması anlaşmasının uygun bulunduğuna dair kanun teklifi görüşüldü.
• 12. birleşimde, çoğunlukla grup önerileri ve gündem dışı konuşmalar gerçekleştirildi. Yasama çalışmaları başlamadan oturum sonlandırıldı.
• 13. birleşimde, uluslararası ziyaretler ve bazı komisyonların tatilde çalışmalarına ilişkin kararlar duyuruldu, gündem dışı konuşmalar yapıldı. O gün ayrıca Srebrenitsa soykırımının yirmi sekizinci yıl dönümü nedeniyle imzalanan ortak bildiri metni okundu, Gelecek Partisi ve Saadet Partisi’nin ortak grup kurması nedeniyle komisyonların üye sayısı birer artırıldı.
• 14. birleşimde, memur ve emekli maaş zamlarıyla birlikte deprem bahanesiyle ek vergi getiren, adli hükümlülere af niteliğinde düzenlemelerin yer aldığı ayrıca içerisinde doğa katliamına da neden olacak hükümleri barındıran torba kanun teklifinin görüşmeleri başladı. Bu birleşimde teklifin ilk yedi maddesi onaylandı.
• 15. birleşimde, tartışmalı torba kanun teklifinin görüşmeleri tamamlandı. Teklif kabul edilerek yasalaştı.
• 16. ve son birleşimde ise ek bütçe kanun teklifi görüşüldü. 1 trilyon 119 milyar 514 milyon 513 bin liralık ek bütçenin onaylanmasıyla teklif yasalaştı.
TBMM Genel Kurulu dışında komisyonlar da mesaisini çoğunlukla prosedürlere harcadı. Üye dağılımı ve seçiminin yapıldığı komisyonlardaki tek yasama faaliyeti, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda gerçekleştirildi. Bir görüşme de uluslararası anlaşma nedeniyle Dışişleri Komisyonu’nda yapıldı.
12 komisyon, son 1,5 ayda hiç toplanmadı
Yaklaşık 1,5 aylık süre boyunca hiç toplanmayan komisyonlar şunlardan oluştu:
Dışişleri Komisyonu, Anayasa Komisyonu, Avrupa Birliği Uyum Komisyonu, Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu, Çevre Komisyonu, Güvenlik ve İstihbarat Komisyonu, İçişleri Komisyonu, Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu, Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu, Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu, Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu, Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu.
2 Haziran’dan itibaren kısa süreli de olsa mesai yapan komisyonlar en fazla iki gün çalıştı. Dışişleri Komisyonu, Dijital Mecralar Komisyonu, Dilekçe Komisyonu, Milli Savunma Komisyonu, bir gün mesai yaptı.
Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu, Plan ve Bütçe Komisyonu ile İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu ise iki gün çalıştı.
Muhalefetin önerileri iktidarı aşamadı
TBMM’nin mesai yaptığı sınırlı sürede muhalefet, halkın acil sorunlarına ilişkin görüşme önerileri verdi. Hemen her birleşimde bu yönde önergeler veren muhalefet, Cumhur İttifakı’nın Meclis çoğunluğunu aşamadığı için bu önerilerini gündeme alamadı.
Muhalefetin görüşülmesini istediği bazı konu başlıkları şunlardan oluştu:
• Kişisel verilerin güvenliği
• Kaçak eğitim merkezleri
• Çiftçilerin sorunları
• Cezaevlerinde bulunan İdare ve Gözlem Kurullarının verdiği haksız kararlar
• Vergi adaletinin sağlanması
• Tutuklu gazeteciler
• Ekonomide yaşanan sorunlar
