HÜLYA KARABAĞLI / Ankara
TBMM Dilekçe Komisyonu, çok sayıda yurttaşın başvurusu üzerine Dersim operasyonu sırasında Ankara’ya getirilen küçük ve büyük baş hayvanların peşine düştü. Atatürk Orman Çiftliği’ne başvuran komisyon, getirilen hayvanlarla ilgili resmi kayıt olup olmadığını sordu. Komisyon, hayvan sevkinin yapıldığı Erzincan ve Elazığ’da ilgili kurumlara aynı soruyu yönlendirecek.
Dersim mağdurları, maddi kayıplarının tanzim edilmesi ve manevi yönden özür dilenmesi için komisyona yoğun başvurularını sürdürüyor. Kardeşini 12 Eylül işkencelerinde, aile büyüklerinin neredeyse tümüne yakınını Dersim olaylarında kaybeden Mehmet Yürek, yine Dersim mağduru teyze oğlu Hasan Avcı, Dilekçe Komisyonu’na küçükbaş hayvanlarından doğan maddi kayıpların tanzim edilmesi için başvurdu.
‘Amcam, orman çiftliğinde hayvanlarımızı tanıyor’
Mehmet Yürek, Dersim olaylarını ve ailesinin başına gelenleri T24’e aktardı. Tunceli Ovacıklı ailesinden büyük kayıplar verdiklerini, babaannesi Semi’nin askerlerin köye gelişlerini görünce 5-6 yaşındaki babası ile üç dört alık halasını kucağına ve sırtına bağlayıp Munzur Çayı’na doğru kaçtıklarını anlatan Yürek, “Askerler arkasından kurşun yağdırınca babaannem suya atlıyor ve zorlukla karşıya geçiyor.
Oradan da ormanın içine giriyor. İki ay sonra askerler Dersim’den çekilince eve dönüyor. Katliamdan sağ kurutulan, Seyit Rıza’nın kâtipliğini yapan ‘ağa’ lakaplı en büyük amcam Mehmet Ali Polat, 1939 yılında TBMM’ye başvurmak için Ankara’ya geliyor. Ama arkadaşları gözünü korkutup bu başvurudan vazgeçiriyor. Amcamı alıp Atatürk Orman Çiftliği’ne götürüyorlar. Amcam, Dersim’den getirilen ne kadar hayvanımız varsa tanıyor. İneklerimizi, koyun ve keçilerimizi tanıyor. Yine korkudan şikâyet edemiyor”.
Yürek, devlette ‘ganimet’ olarak sayıldığını söylediği, Erzincan ve Elazığ yoluyla Ankara’ya getirilen tüm hayvanların listesinin resmi kayıtlarda olduğuna düşünüyor.
Hasan Avcı: 400-500 civarında küçükbaşımızı aldılar
Mehmet Yürek’in Dersim mağduru teyzesinin oğlu Hasan Avcı’da Dilekçe Komisyonu’ndan el konulan küçük ve büyükbaş hayvanlarının karşılığı olan bedelin ödenmesini talep etti.
Dersim operasyonunda 9 yaşında olan Hasan Avcı, dilekçesinde, “ 1937 baharında Dersim’e askeri harekât yapıldığında babam ve diğer köy erkekleriyle askerler tarafından elleri arkadan bağlanarak götürüldü. Askerler katliamla erkek olan büyüklerimizi öldürdüler” dedi. “ Ev ve eşyalarımız yakıldı” diyen Avcı, “ 400-500 civarında koyun, kuzu, keçi ve oğlaktan oluşan küçükbaş hayvanlarımız ile inek, öküz, dana düvelerden oluşan 30-35 baş sağırımızı askerle sürüp götürdü”.
Mal, mülk ve hayvan bedeli ödensin
Avcı, “Devlet ve büyüklerini affederek hakkımı helal edebilmem için bize bu yapılanların gasp edilerek alınan mal, mülk ve hayvanlarımızın bedellerinin ödenmesini talep ediyorum. Koyun-keçi-sığır gibi gasp ettiği ev ve topraklarımızı ve bedellerini bana geri vermelidir. Ölürsem çocuklarıma yasal mirasçılarıma verilmeli."
