Merkez Bankası, piyasalarda yaşanan likidite sıkışıklığını aşmak için döviz depo piyasasında aracılığa yeniden başlayacağını açıkladı.
Merkez Bankası, Döviz ve Efektif Piyasaları döviz depo piyasasındaki aracılık faaliyetlerine bugünden itibaren yeniden başlanmasına karar verdi. Böylece, döviz depo piyasasında bankalar Merkez Bankası aracılığı ile birbirlerinden borç alıp verebilecekler.
Merkez Bankasından yapılan açıklamada, son dönemde uluslararası kredi piyasalarında yaşanan sorunların, küresel finans sektörünün güvenilirliğine ilişkin kaygılarla birleşerek gelişmiş ülke para piyasalarında sıkışmaya neden olduğu belirtildi.
Uluslararası kredi piyasalarındaki sorunları gidererek, etkin bir şekilde çalışmasını sağlayacak olanın, ilgili ülke merkez bankaları olduğu bildirilen açıklamada, şöyle denildi:
"Merkez Bankaları, düzenledikleri likidite operasyonları ile kendi para piyasalarındaki sıkışmayı gidermeye çalışmaktadırlar. Ancak, böyle bir belirsizlik ortamı zaman zaman ülkemizde de döviz likiditesi akışkanlığının azalmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle, bankalar arası döviz piyasasında döviz likiditesinin akışkanlığının artırılmasına katkıda bulunmak amacıyla, uluslararası piyasalardaki belirsizlikler ortadan kalkıncaya kadar, Merkez Bankasının Döviz ve Efektif Piyasaları döviz depo piyasasındaki aracılık faaliyetlerine bugünden itibaren yeniden başlanmasına karar verilmiştir."
Merkez Bankasından yapılan açıklamada, döviz depo piyasasının işleyişine ilişkin esaslar da belirlendi.
Buna göre söz konusu esaslar şöyle sıralandı:
-Döviz depo piyasasında döviz ve efektif piyasaları üyesi tüm bankalar işlem yapabilecekler.
-Bankaların işlem limitleri döviz ve efektif piyasalarında kendilerine tanınan işlem yapma limiti olacak.
-Bankalar döviz depo işlemlerini teminat karşılığında gerçekleştirecekler. (Teminata kabul edilen kıymetler; Merkez Bankası Ankara, İstanbul ve İzmir şubeleri nezdinde bankaların kendi adlarına açtırdıkları efektif depoları, vade yapıları ve özellikleri Merkez Bankası İdare Merkezince değerlendirilerek, kabul edilen yabancı devlet ve hazinelerince ihraç edilmiş bono ve tahviller, Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilmiş Eurobond'lar, Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilmiş Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS), Merkez Bankası likidite senetleri.)
-Döviz ve efektif piyasalarında bankalar kendileri için belirlenen grup ve tranş tutarları çerçevesinde fazla bulundurma oranlarını dikkate alarak, teminat tesis edecekler.
-Bankaların işlemlerine karşılık bulundurdukları teminatların değerlerinde fiyat ve kur hareketleri gibi nedenlerden dolayı değişiklikler olması durumunda, teminatları işlemlerini tam olarak karşılamayan bankalardan, ilave teminat getirmesi istenecek. Bu yükümlülüğü kendisine bildirilen süre içerisinde yerine getiremeyen bankalar temerrüde düşmüş kabul edilecek ve söz konusu bankalara temerrüde düşme halinde uygulanan kurallar dahilinde işlem yapılacak.
İşlem saatleri
-İşlemler Amerikan doları ve Euro döviz cinsleri üzerinden sabah saat 10:00-12:00 ile öğleden sonra 13:00-15:30 arasında gerçekleştirilecek.
-Aynı gün valörlü işlemler Euroiçin saat 12:00, Amerikan doları için saat 15:00'e kadar gerçekleştirilecek.
-Bankalar talep ve tekliflerini Döviz ve Efektif Piyasaları Müdürlüğü telefonları aracılığıyla verecekler.
-İşlem alt limiti 1 milyon Amerikan doları ve Euro olacak. İşlemler 1 milyon ve katları olarak gerçekleştirilecek.
-İşlemler aynı gün, bir gün, spot valörle başlamak üzere bir haftadan bir ay vadeye kadar gerçekleştirilebilecek.
-Talep ve teklif edilecek faizlerin yıllık olarak ve küsüratların tam, 1/2, 1/4 ya da 1/8 olarak tanımlanması ve bunlar dışında küsurat kullanılmaması, faize esas vadede ise senenin 360 gün olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
-Bankalar bildirdikleri toplam teklif veya talep tutarlarının bölünebilir olup olmadığını bildirecekler, bölünebilir teklif ya da talepler kısmen karşılaşmış olabilecek.
-En iyi üç talep ve teklif Reuters sisteminin "CBTJ" sayfasında ilan edilecek ve tüm bankaların aynı anda bilgi sahibi olması sağlanacak. İşlemler gerçekleştiğinde aynı sayfada duyurulacak. Gerçekleşen işlemlerde muhatap Merkez Bankası olacak ve alım satım işlemini gerçekleştiren kuruluşlar birbirlerini bilmeyecekler.
-Bankalarca verilen teklif ve talepler gerçekleşmedikleri takdirde gün sonunda iptal edilecek.
-Bankaların gerçekleştirdikleri depo işlemlerini aynı gün saat 16:30'a kadar telefonla teyit etmeleri gerekmekte. Aksi takdirde anlaşmazlık durumunda Merkez Bankası kayıtları geçerli olacak.
-Gerçekleşen depo işlemleri için hem alıcı hem satıcı taraftan işleme esas dövizin Bankamızca bir önceki iş günü belirlenen gösterge niteliğindeki döviz alış kuru karşılığı Yeni Türk Lirası eşdeğerinin onbinde 1'inden (0,0001) az olmamak koşuluyla, tahakkuk eden faizler üzerinden Bankamızca bir önceki iş günü belirlenen gösterge niteliğindeki döviz alış kuru karşılığı Yeni Türk Lirası eşdeğerinin yüzde 10'u (0,10) oranında komisyon tahsil edilecek.
-Bankalarca döviz depo piyasasında borç verilen tutarlar yabancı para zorunlu karşılıklarına sayılmayacak.
-Yükümlülüğünü yerine getiremeyen bankalara Döviz ve Efektif Piyasaları Uygulama Talimatı çerçevesinde müeyyide uygulanacak.
