Maliye Bakanlığı, ekonomik krizi fırsat bilerek vatandaşı kredi kartlarıyla yüksek faize bağlayan "POS tefeciler" için harekete geçti. Gelir İdaresi Başkanlığı, 81 ilde POS cihazlarıyla tefecilik yapanlara yönelik kapsamlı bir inceleme başlattı.
Gelir İdaresi Başkanlığı, son aylarda ödeme noktası (POS) cihazlarıyla yoğun şekilde tefecilik yapıldığını belirledi. İdareye, yurdun çeşitli yerlerinden de buna ilişkin çok sayıda şikâyet iletildi.
Bu arada İstanbul'da bu işi yapanların "Borcunuz mu var. Kredi kartı borcunuzu ödeyemiyor musunuz? Gelin birlikte çözelim" şeklinde el ilanları bile bastırdığı tespit edildi.
Başkanlık, bu gelişmeler üzerine, 81 ilde POS cihazlarıyla tefecilik yapanlara yönelik kapsamlı bir inceleme başlattı.
Gelir İdaresi Başkanlığı, ilk aşamada Vergi Dairesi Başkanlığı bulunan 29 ildeki durumun tespiti için de bir çalışma gerçekleştirdi. İdare, en fazla İstanbul'da POS tefeciliği yapıldığını tespit etti. Bu çalışmada son 2 ayda POS bilgilerinde büyük tutarsızlıklar olan şüpheli 5 bin kişi belirlendi ve Vergi Dairesi Başkanlarına bunlar için inceleme yapma talimatı verildi.
Bu aydan itibaren de 81 ilin tümünde bu tür şüpheli işlemlere ilişkin risk analizlerine geçildi.
POS tefeciliğinde 2 yöntem kullanılıyor
Gelir İdaresi Başkanlığının saptamalarına göre POS tefecilik en fazla kuyumcular, mücevheratçılar ve kontör satıcılarında görülüyor. POS tefeciliğin son dönemde beyaz eşya sektöründe de yayılmaya başladığı belirtiliyor.
POS cihazlarıyla tefecilik işleminde şu 2 yöntem kullanılıyor:
-Nakit para: Vatandaş, kontör satıcısı veya kuyumcuya gidiyor. Diyelim 7 bin liraya ihtiyacı var. Önce bu paranın faizinde anlaşılıyor. Vergiler de eklenerek, 7 bin liranın vatandaşa maliyeti çıkarılıyor. Daha sonra kredi kartıyla satış yapılmış gibi POS cihazından faiz ve vergiler dahil edilerek örneğin 10 bin liralık çekim yapılıyor. Vatandaş, 7 bin lirayı alıyor, 3 bin lira ise faiz ve vergi karşılığı olarak POS tefeciye kalıyor. Vatandaş da bankaya 10 bin lira ödüyor.
İşletme, bu işlem için satış yapılmış gibi vatandaşa fiş kesiyor. Diğer satışlarla birlikte POS cihazındaki bu sahte satışı da KDV beyannamesine dahil ederek, vergisini ödüyor. Resmi olarak her şey normal gözüküyor, ancak muvazaalı işlemde bulunuluyor.
-Kredi kartı borçları kapatılıyor: POS tefeciler, kredi kartı borcunu da ödüyor. Kredi kartı borcu olanlar, yine bu tür yerlere gidiyor. POS tefeci kredi kartı borcunu bankaya ödüyor. Örneğin 7 bin liralık borcu tefeci kapatıyor. Karşılığında da yine mal satılmış gibi 11 bin liralık çekim yapıyor. 11 bin lirayı da taksitlendiriyor. Vatandaş da, taksitle bu borcu ödemeye başlıyor.
Emniyetle işbirliği
Gelir İdaresi Başkanlığı yetkilileri, POS tefecilerle mücadele için emniyet güçleri ve Adalet Bakanlığı ile de işbirliği içinde çalışıldığını bildirdi.
Krizi fırsat bilenlerin başta İstanbul olmak üzere yurdun pek çok yerinde POS tefeciliğe soyunduğunu kaydeden yetkililer, şunları söyledi:
"Risk Analiz Merkezini başlangıçta 29 büyük il için devreye sokmuştuk. Bunu bu aydan itibaren 81 ile yaygınlaştırdık. Türkiye'nin her yerindeki POS satışlarını büyüteç altına alıyoruz. POS bilgilerinde tutarsızlık ya da sıçrama olanların yaptıkları işe bakıyoruz. Aylık hasılatlarını ve geçmiş POS satışlarını önceki aylarla karşılaştırıyoruz. Risk Analiz Merkezi, POS tefecilerin ortaya çıkarılması için POS tefecilerin işlemlerinde sıçrama olup olmadığına bakıyor. Diyelim ki, işletme her ay 10-15 bin kontör satarken, birden 150-200 bin kontör satmaya başlamış. Ya da kuyumcunun aylık satışı biranda 10 bin liradan 100 bin liraya yükselmiş. İşte burada şüpheli durum oluşuyor. Burada gerçekten satış yapılmış mı, yoksa POS tefecilik mi var, illerde bu araştırılıyor.
Bu çalışma sonucunda durumları şüpheli bulunanları her ay 81 ildeki Vergi Dairesi Başkanlıkları ve Defterdarlıklara bildireceğiz. Orada söz konusu kişi ve işletmeler için inceleme yapılacak. İnceleme neticesinde POS tefecilik yaptığı tespit edilenler için de Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulacak."
Factoring incelemesi de sürüyor
Öte yandan Maliye Bakanlığı merkezi denetim birimlerinin factoring şirketleriyle ilgili incelemeleri de devam ediyor.
Maliye müfettişleri ve Gelirler Kontrolörleri, sektörde faaliyet gösteren şirketlerin bütün işlemlerini ve para hareketlerini tek tek araştırıyor.
