Gündem

Malcolm X öldürülmesinin 54. yılında New York'ta anıldı

Malcolm X, 21 Şubat 1965'te Harlem'de konuşma yaparken vurularak öldürüldü

22 Şubat 2019 12:24

ABD'de ırkçılıkla mücadelenin sembol isimlerinden Malcolm X, ölümünün 54. yılında mezarı başında ve suikasta kurban gittiği salonda düzenlenen etkinliklerle anıldı.

Türk-Amerikan Yönlendirme Komitesi (TASC), Müslüman aktivist Malcolm X'in mezarı başında öğle saatlerinde anma töreni düzenledi. İstanbul Medipol Üniversitesi öğrencilerinin katılımıyla gerçekleşen anma töreninde Malcolm X'in mezarına çiçekler bırakıldı, dualar edildi.

TASC Eş Başkanı Halil Mutlu, burada yaptığı konuşmada, Malcolm X'in insan hakları mücadelesi sürecinde ABD'de milyonların kalbinde yer edindiğini vurgulayarak, Malcolm X'in hayat hikâyesini anlattı. Malcolm X'in hac dönüşü milliyetçilikten sıyrılarak, ümmetçi bir tavır sergileyerek etrafında büyük kalabalıklar topladığını söyleyen Mutlu, "Onu unutturmayacağız. Bu bir emanettir kuşaktan kuşağa aktarılması gerekir" ifadelerini kullandı.

Suikasta uğradığı yerde anıldı

Malcolm X'in 21 Şubat 1965'te suikasta uğradığı yer Malcolm X Betty Şahbaz Kültür ve Eğitim Merkezi'nde de anma töreni düzenlendi. Afrika kültürünü yansıtan dans ve müzik gösterisiyle başlayan törenin açılışında, İmam El-Hacc Talib Abdurraşit dua etti. Malcolm X'in kızı İlyasa Şahbaz, burada yaptığı konuşmada, annesinin çocuklarını ve eşi Malcolm X'in mirasını korumak için verdiği mücadeleden bahsederek, "Annemin korumaya çalıştığı şey sadece kocasının mirası değil, hepimizin mirasıydı. Bu gece babamın hepimize miras bıraktığı barış, eşitlik ve özgürlük görüşünü yad etmek için buradayız" diye konuştu.

Babasının mirasının sürdürülmesi gerektiğini vurgulayan Şahbaz, "Babam tam burada, karısının ve çocuklarının gözleri önünde öldürüldü. O her zaman doğruluk, gerçekler ve eğitim için çaba harcadı." ifadelerini kullandı.

Şahbaz babasını, "İktidara karşı her zaman tarihi ve psikolojik sorunlara, kendisine ya da herhangi bir gruba karşı yapılan adaletsizliklere çözüm bulunması konusunda konuştu. Irkçılık ve yabancı düşmanlığına vurgu yaptı." dedi.

Anma töreni, Malcolm X'in sosyal adalet ve insan hakları konusunda verdiği mücadelenin anlatıldığı panelle devam etti. 

Malcolm X'in yaşam öyküsü

Asıl adı Malcolm Little olan Malcolm X, siyahi Amerikalıların özgürlüklerine kavuşamayacağına ve Afrika'ya dönmeleri gerektiğine inanan rahip Earl Little'ın oğlu olarak 1925'te dünyaya geldi. Henüz 5 yaşındayken babasını faili meçhul bir cinayete kurban veren ve annesi akıl hastanesine kapatılan Malcolm, yoksulluk ve zorluklar içinde geçen çocukluğun ardından 1946'da hırsızlıktan hapse mahkum edildi. Bu dönemde siyahi milliyetçiliği savunan Nation of Islam (İslam Milleti) lideri Elijah Muhammed'in görüşlerini benimseyen Malcolm, 1952'de cezaevinden çıkınca bu harekete katıldı. O tarihten itibaren X soyadını kullanmaya başlayan Malcolm, karizmatik kişiliği, enerjisi, sözünü sakınmayan ve hararetli hitap tarzı sayesinde kısa sürede hareketin önde gelen yüzlerinden biri oldu. Zaman içinde hareketin odak noktaları, kullandığı yöntemler ve dine bakış konularında Elijah Muhammed ile anlaşmazlığa düşen Malcolm X, 1964'te Nation of Islam'dan ayrıldı. Hayatının son döneminde Amerikan toplumunun ırk problemini çözmesi için İslam dinini anlaması gerektiğini ve tüm ırkların kardeşliğini esas alan insan hakları mücadelesini savunan Malcolm X, bu dönemde el-Hac Malik eş-Şahbaz ismini kullanmaya başladı. Malcolm X, 21 Şubat 1965'te Harlem'de konuşma yaparken vurularak öldürüldü.

Siyahi Müslüman lider Malcolm X'in, Afro-Amerikan edebiyatının önemli eserlerinden "Kökler" romanının yazarı Alex Haley ile kaleme aldığı hayat hikayesi, 20. yüzyılın en önemli otobiyografilerinden biri olarak gösteriliyor.