Gündem

Makbul ve Maktul İbrahim Paşa Üzerinden Muhteşem Yüzyıl

Kanuni dönemi resmi tarih yazımında yükseliş döneminin zirvesi, adeta bir asrı saadet dönemidir.

14 Ocak 2011 02:00


Cengiz Özdemir


Osmanlı tarihinin tepe noktası sayılan Kanuni dönemi resmi tarih yazımında yükseliş döneminin zirvesi, adeta bir asrı saadet dönemidir. Bir televizyon kanalında yayınlanan dizi ile yeniden gündeme gelen bu dönemle ilgili bazı şahsiyetler üzerinden fikir edinmeye çalışalım.

Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki bu tartışmalar bana bir buçuk yıl önce gösterime giren Mustafa filmini anımsattı. O filme ateş püskürenlerle bu diziye ceza yağdıranların aynı ruh iklimine ait oldukları kanaatindeyim. Tarihle yüzleşmekten kaçanlar her daim kutsallara sığınırlar.

Makbul ve Maktul İbrahim Paşa kimdir?

1- Sultanahmette şimdi Türk İslam eserleri Müzesi olarak kullanılan saray yavrusunu yaptıran adamdır.

2- Hammer tarihine göre İçoğlanlarının kendilerine ait daireleri olduğu halde, İbrahim Paşa’nın padişahın gözdesi olduğu için, efendisinin dairelerinde uyuduğunu ve yemeklerini birlikte yediklerini aktarmaktadır.

3- Kanuni'nin kız kardeşiyle evlenerek hanedana damat olmuştur.

4- Budin seferinden sonra ganimet olarak getirilen 3 tunç heykeli (Apollon, Diana ve Herkül) sarayının önüne diktirdiği için Frenk lakabıyla anılmıştır. Hatta şair Figânî, idamına neden olacak ünlü beytini söylemiştir:“Dü İbrahim âmed bedeyr-i cihan; Yeki put-şiken şüt, yeki put-nişan” (Peçevî, 59). Bu beyit günümüz Türkçesine şu şekilde çevrilebilir: İki İbrahim geldi dünyaya;biri putları yıktı, biri putlar dikti. Aşağıda İbrahim Paşa sarayının önündeki heykellerle birlikte yapılan mintatürünü göreceksiniz.

5- 15 Mart 1536 akşamı Kanuni her zamanki gibi İbrahim Paşa'yla akşam yemeği yedi. Ertesi sabah cesedi sarayın önünde boğulmuş olarak bulundu. Yaygın inanış, Hürrem Sultan'ın padişah üzerindeki nüfuzu bakımından kendisine rakip olarak gördüğü için öldürttüğü, hatta bizzat kendisinin öldürdüğüdür.

6- Ölümünden sonra ilk iş bu heykeller yıktırıldı ve saray Kapıkulu kışlası yapıldı.

7- Makbul iken Maktul oldu. 




 Ortadaki Sütunda Herkül Heykeli Yer Alıyor  


Makbul ve Maktul İbrahim Paşa Mısır'a gitmeden önce Sultan Süleyman'dan izin alırken 



Sarayın bugünkü hali: Türk İslam Eserleri Müzesi


Ucube Tartışması Vesilesiyle Tarihsel Bir Vesikanın Düşündürdükleri



Fatih Sultan Mehmet'in Atmeydanındaki Yılanlı sütuna şeşper (Topuz) ile saldırmasını tasvir ediyor. Peykler, silahdarlar, mızraklı süvariler ve yeniçeriler etrafını sarmış. Ayrıca sağ tarafta Patrik Gennaidos Fatih'i engellemeye çalışıyor. (Beyaz sakallı olan)

Popüler gündemle ilgili yorumu size bırakıyorum.  

Seyyid Lokman: Hünername Cilt 2 Topkapı Sarayı Minyatür Koleksiyonu